Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) chính thức nâng xếp hạng an toàn hàng không của Thái Lan lên mức 1 - Category 1 (CAT 1) sau gần một thập niên hạ cấp do không đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế.
Theo Reuters, quyết định này mở ra cơ hội cho các hãng hàng không Thái Lan khôi phục và mở rộng đường bay thẳng đến Mỹ, cũng như tham gia các thỏa thuận hợp tác liên danh (code-share flight) với các hãng hàng không Mỹ.
Bộ trưởng Giao thông Vận tải Thái Lan Suriya Jungrungruangkit nhận định đây là bước tiến quan trọng nâng cao vị thế và khả năng cạnh tranh cho toàn ngành hàng không nước này.
"Đây là tin vui đối với ngành hàng không Thái Lan", ông Suriya nhấn mạnh.
Không chỉ mang lại lợi thế cho các hãng bay, việc khôi phục đường bay thẳng giữa Thái Lan và Mỹ còn góp phần củng cố niềm tin của hành khách quốc tế vào tiêu chuẩn an toàn hàng không của Thái Lan, tạo lực đẩy cho ngành du lịch và tăng cường giao thương giữa hai quốc gia.
Trước đó, FAA hạ xếp hạng an toàn hàng không của Thái Lan xuống mức 2 vào năm 2015 do những hạn chế về năng lực giám sát kỹ thuật của cơ quan chức năng. Cụ thể, FAA xác định nước này chưa đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), bao gồm các vấn đề liên quan đến cấp phép và giám sát vận chuyển hàng hóa nguy hiểm.
Tuy nhiên, trong tuyên bố mới nhất, FAA xác nhận các lo ngại đã được giải quyết từ năm 2017, thông qua Chương trình Thanh sát Giám sát An toàn Toàn cầu (Universal Safety Oversight Audit Programme - USOAP) của ICAO.
Theo quy định của Mỹ, nếu quốc gia nào bay đến quốc gia này bên cạnh sự giám sát an toàn của ICAO thì phải đáp ứng được Chương trình thanh sát (IASA - International Aviation Safety Assessment) của FAA.
IASA của FAA vẫn được thực hiện đánh giá theo quy định của ICAO. Tuy nhiên, họ vẫn thực hiện thanh sát để khẳng định những quốc gia đó đáp ứng được yêu cầu của ICAO hay không.
Cũng như ICAO, đối tượng thanh sát của FAA là nhà chức trách hàng không.
FAA giám sát 8 vấn đề trọng yếu trong vấn đề đảm bảo an toàn:
Thứ nhất, đánh giá toàn bộ hệ thống pháp luật liên quan đến lĩnh vực hàng không dân dụng, cũng như hệ thống luật pháp quốc gia đó để đánh giá chính sách về an toàn.
Thứ hai, FAA đánh giá về hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định, tài liệu hướng dẫn về an toàn của nhà chức trách hàng không.
Thứ ba, đánh giá hệ thống tổ chức của hàng không dân dụng có đảm bảo về thẩm quyền, chức năng quản lý.
Thứ tư, đánh giá công tác đào tạo và huấn luyện nguồn nhân lực, đặc biệt ở những vị trí chủ chốt liên quan đến lĩnh vực an toàn hàng không, bao gồm các chương trình huấn luyện cơ bản, nâng cao, định kỳ, đột xuất…
Thứ năm, đánh giá hệ thống công cụ để thực hiện việc quản lý, đặc biệt là hệ thống công nghệ thông tin trong lưu trữ, quản lý, giám sát. Bên cạnh đó, FAA cũng đánh giá khả năng đáp ứng nguồn lực của nhà nước cho nhà chức trách hàng không để thực hiện việc này.
Thứ sáu, giám sát công tác cấp chứng chỉ cho nhân viên hàng không bao gồm toàn bộ quá trình thi tuyển, giám sát, cấp bằng, đảm bảo tính công khai, minh bạch, chính xác.
Thứ bảy, đánh giá công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra của nhà chức trách hàng không về số lượng, cách thức tiến hành, thời gian thực hiện và kết quả thực hiện.
Cuối cùng, đánh giá về chế tài và khả năng khắc phục sau thanh tra, kiểm tra.
Cục Hàng không Việt Nam đạt chứng chỉ CAT 1 của FAA năm 2019
Trước Thái Lan, Việt Nam đã đạt được chứng nhận đạt năng lực giám sát an toàn hàng không mức 1 (CAT 1) vào ngày 15/2/2019, sau nhiều năm nỗ lực nâng cao năng lực giám sát an toàn hàng không.
Đây là điều kiện tiên quyết để các hãng hàng không Việt Nam mở đường bay thẳng đến Mỹ và tham gia các thỏa thuận liên danh với các hãng hàng không nước này.
Quá trình đạt được chứng nhận này bắt đầu từ năm 2012, khi Cục Hàng không Việt Nam đặt mục tiêu đạt chuẩn CAT 1. Năm 2013, FAA tiến hành đánh giá kỹ thuật đầu tiên và đưa ra 49 khuyến nghị cần khắc phục, trong đó hơn một nửa liên quan đến các vấn đề hệ thống. Đến năm 2017, Việt Nam khởi động lại kế hoạch và mời FAA thực hiện đánh giá chính thức vào tháng 11/2018. Kết quả, Việt Nam được công nhận đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn an toàn hàng không quốc tế của ICAO.
Việc ngành hàng không Việt đạt được tiêu chuẩn CAT 1 có ý nghĩa hết sức quan trọng. Đây là cơ hội cho các hãng hàng không Việt Nam khai thác đường bay thẳng đến Mỹ và cũng là thước đo để khẳng định vị thế, uy tín trong lĩnh vực hàng không khi được quốc tế thừa nhận về việc bảo đảm được tiêu chuẩn an toàn bay.
Điều này gián tiếp tạo điều kiện rất lớn cho các hãng hàng không về uy tín, đặc biệt là sự đánh giá, tin tưởng từ khách bay.