Quốc tế

Ra mắt 'siêu phẩm' máy bay tự hạ cánh không cần phi công

Thu Ngoan • 19/05/2025 08:46

Máy bay phản lực cá nhân hạng nhẹ Cirrus Vision SF50 đã trở thành máy bay đầu tiên được Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) chứng nhận có khả năng tự động hạ cánh.

Hãng chế tạo máy bay Cirrus vừa cho ra mắt hệ thống an toàn tự động đầu tiên được Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) phê duyệt, tích hợp trên dòng máy bay động cơ piston một cánh quạt.

Theo CNN, hệ thống này có tên gọi “Safe Return”, được đặt dưới dạng một nút bấm màu đỏ nổi bật trong khoang lái của dòng máy bay SR Series G7+ mới ra mắt.

Trước đó, Cirrus đã tích hợp và được chứng nhận hệ thống này trên mẫu Vision Jet, dòng máy bay phản lực cao cấp hơn, vào tháng 8/2020.

Phóng viên CNN đã có cơ hội tận mắt chứng kiến cách hệ thống hoạt động và cách mà những chiếc máy bay có thể tự hạ cánh một cách an toàn nhờ công nghệ tiên tiến này.

Máy bay tự hạ cánh như thế nào?

Giai đoạn cất cánh vẫn diễn ra như thường lệ – hành khách cảm nhận tiếng gầm của động cơ khi phi công điều khiển máy bay ra đường cất hạ cánh một cách nhanh chóng và thận trọng.

Khi đã lên không trung, máy bay hoạt động không khác gì những dòng máy bay thông thường khác.

Tuy nhiên, giả sử có sự cố xảy ra với phi công, khi đó “Safe Return” sẽ được kích hoạt. Hệ thống này được thiết kế dưới dạng một nút bấm màu đỏ, nằm ở phía trên đầu hành khách, dễ thấy và dễ thao tác.

Chỉ cần một lần nhấn nút, toàn bộ quy trình điều khiển máy bay sẽ được hệ thống tự động tiếp quản. Máy bay sẽ định vị và chọn đường cất hạ cánh gần nhất, phù hợp nhất để hạ cánh an toàn.

“Điều đầu tiên hệ thống làm là ra quyết định. Có một thuật toán hoạt động như một bộ não phi công, tự hỏi: ‘Chúng ta nên hạ cánh ở đâu?’ và đưa ra lựa chọn tối ưu, gần giống như phản xạ của một phi công thật” ông Ben Kowalski, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách kinh doanh và tiếp thị của Cirrus Aircraft, chia sẻ.

Trong trường hợp nút khẩn cấp bị bấm nhầm, hệ thống “Safe Return” vẫn cho phép phi công hủy lệnh trong vòng 10 giây đầu tiên – được xem là khoảng thời gian "ân hạn" để tránh những thao tác ngoài ý muốn.

Sau khi chính thức được kích hoạt, toàn bộ hệ thống buồng lái tích hợp sẽ vào cuộc. Máy bay tự động đánh giá các yếu tố quan trọng như lượng nhiên liệu còn lại, tình hình thời tiết, hướng và tốc độ gió để lập kế hoạch hạ cánh an toàn nhất có thể.

Đồng thời, hệ thống cũng gửi cảnh báo đến kiểm soát không lưu, thông báo rằng máy bay đang gặp tình huống khẩn cấp. Nếu cần thiết, hành khách trên khoang vẫn có thể giao tiếp với đài kiểm soát để nhận chỉ dẫn thêm.

Bà Ivy McIver – Giám đốc điều hành dòng SR Series của Cirrus Aircraft, đồng thời là một phi công – là người trực tiếp điều khiển chiếc máy bay tham gia buổi trình diễn công nghệ này.

“Lần đầu tôi kích hoạt hệ thống “Safe Return”, cảm giác khá lạ. Thật khó để buông tay khỏi cần điều khiển, nhưng tôi hoàn toàn tin tưởng vào hệ thống vì chính tôi là một phần trong quá trình kiểm định và thử nghiệm bay. Đó thực sự là một khoảnh khắc tuyệt vời để chứng kiến công nghệ vận hành như một phép màu” bà McIver chia sẻ.

Toàn bộ quy trình chỉ kết thúc khi máy bay hạ cánh xuống chính giữa đường cất hạ cánh và từ từ dừng lại – tất cả diễn ra mà không cần bất kỳ ai cầm lái.

Máy bay Cirrus sẽ được sử dụng ở đâu?

Được thành lập từ năm 1984, Cirrus tự định vị mình là “người dẫn đầu trong lĩnh vực hàng không cá nhân”.

“Chúng tôi tin rằng hàng không giúp thế giới trở nên tốt đẹp hơn. Tất nhiên, chúng tôi có phần thiên vị vì là đơn vị sản xuất máy bay, nhưng thực tế cho thấy phần lớn khách hàng của chúng tôi sử dụng máy bay Cirrus để phục vụ công việc kinh doanh, phát triển doanh nghiệp” ông Ben Kowalski, Phó Chủ tịch cao cấp của Cirrus cho biết.

“

"Chúng tôi luôn thiết kế buồng lái và giao diện điều khiển thân thiện,
giúp việc bay trở nên đơn giản, an toàn và dễ tiếp cận hơn"

Mặc dù hiện nay một số khách hàng mua máy bay để sử dụng cá nhân nhưng phần đông vẫn là các chủ doanh nghiệp – những người mong muốn tiết kiệm chi phí vận hành và di chuyển bằng việc sở hữu máy bay riêng.

Điều đặc biệt là, phần lớn khách hàng của Cirrus không phải là những người “nghiện” hàng không hay phi công chuyên nghiệp.

“Hầu hết người mua máy bay Cirrus không phải là phi công chuyên nghiệp. Họ chỉ bay vài lần mỗi tuần" ông Kowalski nhận định.

Một trong những dấu ấn đặc biệt của Cirrus là việc phát triển hệ thống dù an toàn cho toàn thân máy bay – Cirrus Airframe Parachute System (CAPS) – lần đầu tiên được Cục Hàng không Liên bang Mỹ chứng nhận và đưa vào sử dụng như trang bị tiêu chuẩn. Trong trường hợp khẩn cấp, hệ thống này có thể giúp cả chiếc máy bay “thả nổi” xuống mặt đất một cách an toàn.

Định hướng tương lai của Cirrus rất rõ ràng: đưa hàng không đến gần hơn với cộng đồng, khiến người dân cảm thấy thoải mái và an tâm khi bước vào thế giới bay.

Bà Ivy McIver cho biết: “Nhiều người đang học bay với loại máy bay này. Mỗi năm, chúng tôi sản xuất hơn 600 chiếc. Và giờ đây, 600 chiếc đó sẽ được trang bị thêm một nút đỏ thần kỳ”.

“Hàng không giúp con người làm việc hiệu quả hơn, làm được nhiều việc hơn. Và tôi tin rằng, trong tương lai, khi công nghệ tiếp tục phát triển như hiện nay, những cải tiến như “Safe Return” sẽ dần trở thành tiêu chuẩn mới trong ngành hàng không” ông Kowalski nhận định.