Gửi bình luận
Tại phiên thảo luận Tổ sáng 22/10, các đại biểu Quốc hội đã tập trung góp ý cho dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi).
Rà soát kỹ, tránh chồng chéo
Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn, Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP Hải Phòng cho rằng, dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) cần được rà soát kỹ để tránh chồng chéo với Luật Phòng không nhân dân sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Theo ông, trong khi Luật Phòng không nhân dân quy định việc đăng ký và cấp phép bay cho các thiết bị drone, flycam nhằm bảo đảm an ninh, quốc phòng, thì dự thảo Luật Hàng không lại định hướng phát triển vận tải hàng không tầm thấp bằng thiết bị bay không người lái phục vụ mục đích thương mại.
Đại biểu đề nghị Chính phủ đánh giá toàn diện để bảo đảm thống nhất trong quản lý, đồng thời thể chế hóa đầy đủ các chủ trương mới về khoa học công nghệ, chuyển đổi số, hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế tư nhân, trong đó có cơ sở dữ liệu ngành và cơ chế giảm phát thải.
Từ góc nhìn an toàn công nghệ, đại biểu Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) đề nghị xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn mạng cho hệ thống vận hành, dữ liệu hành khách và hạ tầng hàng không số, đồng thời có lộ trình sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) đạt tối thiểu 10% cho các chuyến bay quốc tế phù hợp xu hướng xanh hóa hàng không toàn cầu.
Bảo vệ quyền lợi hành khách không thể chỉ “xin lỗi”
Một trong những nội dung thu hút sự chú ý tại phiên thảo luận là quyền lợi hành khách khi chậm, hủy chuyến bay. Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn, đoàn ĐBQH Thành phố Hải Phòng nêu rõ, dự thảo đã bổ sung nghĩa vụ hãng bay phải thông báo, xin lỗi, lo ăn nghỉ cho hành khách, song chưa quy định mức bồi thường cụ thể, dẫn đến khó đảm bảo công bằng.
Ông nói: “Hiện nay có rất nhiều chuyến bay hoãn tới 5-7 tiếng, nhưng nếu chỉ dừng lại ở nghĩa vụ mà không có mức bồi thường rõ ràng thì khó đáp ứng yêu cầu của hành khách”.
Đại biểu đề nghị tham khảo quy định quốc tế để bổ sung cơ chế bồi thường tương xứng, bảo vệ thực chất quyền lợi người dân.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm (Đồng Tháp) cho rằng hành khách bỏ ra số tiền không nhỏ để mua vé, nhưng khi chậm, hủy chuyến, nhất là do lỗi chủ quan lại chỉ nhận được một lời xin lỗi là “không thỏa đáng”.
Bà nhấn mạnh: “Nếu do thời tiết hay nguyên nhân bất khả kháng thì hành khách có thể thông cảm, nhưng nếu vì yếu tố chủ quan thì cần có cơ chế bồi thường rõ ràng”.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cũng nhận xét tình trạng chậm chuyến xảy ra thường xuyên. Ông cho rằng luật cần “quy định cụ thể, rạch ròi, sòng phẳng” về mức bồi thường cho hành khách và phải được hướng dẫn chi tiết trong nghị định hướng dẫn.
Theo thống kê của Cục Hàng không Việt Nam, 9 tháng đầu năm 2025, tỷ lệ bay đúng giờ của toàn ngành chỉ đạt 64,6%, trong đó Vietjet là 55% và Vietnam Airlines khoảng 70%. Theo quy định hiện hành, mức bồi thường cho hành khách khi chậm, hủy chuyến nội địa chỉ từ 200.000 - 400.000 đồng.
“Nút thắt” cần tháo gỡ
Phát biểu tại tổ, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cho rằng một nguyên nhân lớn dẫn đến chậm, hủy chuyến là hạ tầng chưa đạt chuẩn quốc tế.
Ông dẫn chứng, tại sân bay Tân Sơn Nhất, hai đường băng chỉ cách nhau 365 m, ngắn hơn nhiều so với tiêu chuẩn tối thiểu 1.350 m nên máy bay không thể cất, hạ cánh đồng thời. Tình trạng này khiến mỗi chuyến bay có thể chậm từ 15 phút đến 1 giờ, làm tăng chi phí nhiên liệu và ảnh hưởng dây chuyền đến toàn mạng bay.
Bộ trưởng cho rằng bất cập này sẽ dần được giải quyết khi sân bay quốc tế Long Thành đi vào vận hành, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu đầu tư mở rộng Tân Sơn Nhất là rất cấp thiết.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) bổ sung, việc điều chỉnh hoạt động trong không phận phải gắn liền với hạ tầng mặt đất. Ông nêu thực tế tại Quảng Trị, kết nối giữa sân bay và hệ thống giao thông khác còn hạn chế, làm giảm hiệu quả khai thác. Đồng thời, ông đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát, bổ sung quy định về kết nối giao thông đa phương thức (đường không, bộ, sắt, thủy) trong Luật Hàng không, để đảm bảo đồng bộ giữa các loại hình vận tải.
Tại Phiên thảo luận Tổ 13 (Đoàn đại biểu Quốc hội Sơn La và Vĩnh Long) sáng 22/10 xoay quanh hai trục vấn đề lớn của dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) là bảo vệ quyền lợi hành khách và định hình khuôn khổ pháp lý cho hàng không tầm thấp: lĩnh vực đang mở ra một “vùng trời mới” cho kinh tế số.
Đáng chú ý, đại biểu Hoàng Thị Đôi (Sơn La) kiến nghị bổ sung cơ chế ưu tiên, ưu đãi, đặc thù xây dựng cảng hàng không “vùng sâu, vùng xa, hải đảo, biên giới và kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn” phù hợp với thực tiễn phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng hàng không hiện nay.
Theo bà, các cảng hàng không tại khu vực này có vai trò đặc biệt quan trọng trong bảo đảm quốc phòng, an ninh, kết nối giao thông và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhưng thường khó thu hút đầu tư do chi phí cao, lưu lượng hành khách thấp, khả năng thu hồi vốn hạn chế.
Với các vùng sâu, vùng xa, hải đảo, nữ đại biểu Sơn La đề nghị có cơ chế đặc thù, bao gồm ưu đãi thuế, phí và hỗ trợ ngân sách. “Việc bổ sung cơ chế đặc thù cho các cảng hàng không này, như ưu đãi về đầu tư, miễn giảm thuế, phí, hoặc hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, sẽ tạo điều kiện thu hút nguồn lực xã hội hóa, khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư, quản lý, khai thác”, bà Đôi nói.
