Các đại biểu Quốc hội tại Tổ 12 thống nhất nhiều nội dung mới của dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), nhấn mạnh bảo đảm an toàn hành khách, phát triển vận tải tầm thấp và làm rõ tính “lưỡng dụng” trong quản lý hàng không.
Sáng 22/10, tại phiên thảo luận của Tổ 12, gồm Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh Quảng Ngãi và Đồng Tháp về dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), các đại biểu bày tỏ sự thống nhất cao với nhiều nội dung mới, góp ý hoàn thiện để bảo đảm tính toàn diện.
Phát triển vận tải hàng không tầm thấp
Thảo luận tại Tổ, nhiều đại biểu đề nghị dự thảo Luật cần bổ sung nguyên tắc bảo đảm tính mạng, sức khỏe, an toàn và quyền lợi của hành khách là trên hết, coi đây là cơ sở để cụ thể hóa các quy định khác trong luật. Theo các đại biểu, việc xác lập rõ nguyên tắc này sẽ giúp bảo đảm tính nhân văn, đồng thời tăng cường trách nhiệm của các chủ thể trong hoạt động hàng không dân dụng.
Đồng tình với chính sách nghiên cứu, phát triển vận tải hàng không tầm thấp trong dự thảo Luật, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương cho rằng, lĩnh vực này có nhiều tiềm năng và giá trị ứng dụng thực tiễn cao.
Ông nhấn mạnh, hàng không tầm thấp không chỉ phục vụ vận tải mà còn có thể ứng dụng trong nông nghiệp, công nghiệp, logistics, góp phần hình thành mạng lưới vận tải ba chiều: dưới đất, ngoài biển, trên không. Nếu được triển khai hiệu quả, hình thức vận tải này có thể giúp giảm ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn và khắc phục tình trạng chia cắt giữa các vùng, miền.
Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội mong muốn Chính phủ có chính sách lớn để phát triển hàng không ở độ cao 1.000m trở xuống, ứng dụng công nghệ số, khai thác phương tiện bay siêu nhẹ và máy bay không người lái, phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới.
Góp ý về dự án Luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đánh giá cao việc Chính phủ đã nghiêm túc tiếp thu kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bổ sung vào Điều 3 của dự thảo Luật nguyên tắc phát triển “nền kinh tế độ cao tầm thấp” bao gồm các hoạt động diễn ra ở độ cao dưới 1.000m.
Ông cho biết, nguyên tắc này bao trùm nhiều lĩnh vực, từ vận tải, nông nghiệp đến công nghiệp và logistics. Ở một số quốc gia như: Hàn Quốc, Nga, Mỹ, Trung Quốc, lĩnh vực này đang được quan tâm và phát triển mạnh mẽ.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, do đây là lĩnh vực mới, việc quản lý cần được tính toán kỹ lưỡng để tránh xung đột trong quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch hệ thống sân bay, bãi cất - hạ cánh. Ông cho rằng, việc quy định nguyên tắc tại Luật và giao Chính phủ xây dựng chiến lược phát triển cụ thể là hướng đi phù hợp.
Hoàn thiện quy định về “lưỡng dụng”
Về tính lưỡng dụng trong lĩnh vực hàng không, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, dự thảo Luật hiện mới đề cập đến “lưỡng dụng ra” trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh, trong khi chưa làm rõ “lưỡng dụng vào”, tức việc sử dụng phương tiện, cơ sở hạ tầng của lực lượng quốc phòng, an ninh cho mục đích dân sự trong tình huống cần thiết.
Theo ông, “lưỡng dụng ra, lưỡng dụng vào” đều là vấn đề ở tầm quốc gia, do đó nên giao Chính phủ quy định chi tiết, thay vì giao cho Bộ trưởng Bộ Công an hay Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.
Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: “Chúng ta không chỉ áp dụng trong tình huống chiến tranh và quốc phòng mà cần cân nhắc cả tình trạng khẩn cấp về y tế, thiên tai, bão lũ.” Ông nêu ví dụ, máy bay quân sự hoặc máy bay an ninh hoàn toàn có thể sử dụng sân bay dân sự để vận chuyển khẩn cấp, cứu hộ, cứu nạn tại các vùng tâm bão, rốn lũ.
Hiện nay, Việt Nam đã có Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự do Thủ tướng Chính phủ đứng đầu, vì vậy nên giao cho Chính phủ quy định chi tiết về tính lưỡng dụng ở tầm quốc gia (lưỡng dụng ra và lưỡng dụng vào), thay vì giao cho Bộ trưởng Bộ Công an và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.