Gửi bình luận
Giữa bối cảnh toàn cầu đối mặt với sức ép giảm phát thải, “xanh hóa” không còn là lựa chọn mà trở thành yêu cầu sống còn với ngành hàng không.
SAF- Nhiên liệu của tương lai
Theo Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), lĩnh vực hàng không hiện chiếm khoảng 2% tổng lượng phát thải CO₂ toàn cầu và con số này có thể tăng gấp đôi trong hai thập niên tới nếu không có giải pháp mạnh mẽ.
Hiện các tập đoàn lớn như: Lufthansa Group, Cathay Pacific, Air France, Singapore Airlines đều đang đầu tư mạnh vào nhiên liệu hàng không bền vững (SAF - Sustainable Aviation Fuel). Đây được xem là “chìa khóa” giúp ngành đạt mục tiêu mục tiêu “Phát thải ròng bằng 0” vào năm 2050.
Khác với nhiên liệu truyền thống, SAF được sản xuất từ dầu ăn đã qua sử dụng, rác sinh hoạt hay phụ phẩm nông nghiệp, giúp giảm tới 80% lượng khí thải CO₂ trên vòng đời sản phẩm.
Cụ thể, Lufthansa giới thiệu hạng vé “Green Fares”, hành khách tự nguyện chi trả thêm để chuyến bay của họ được pha trộn một phần SAF. Trong khi đó, Cathay Pacific đặt mục tiêu SAF chiếm 10% tổng lượng nhiên liệu sử dụng trước năm 2030.
Ngoài ra, đội bay cũng được “trẻ hóa” bằng các dòng máy bay thế hệ mới như Airbus A350 hay Boeing 787 Dreamliner, giúp tiết kiệm khoảng 25% nhiên liệu so với thế hệ cũ. Air France đã loại toàn bộ phi đội A340 và A380 để chuyển sang dòng thân rộng hiện đại, nhẹ hơn và hiệu quả hơn về năng lượng.
Không chỉ dừng ở nhiên liệu, các hãng hàng không còn hướng tới mô hình vận hành thân thiện với môi trường. Nhiều hãng đã loại bỏ nhựa dùng một lần, thay thế bằng vật liệu tái chế hoặc có thể phân hủy sinh học. Cathay Pacific sử dụng chăn dệt từ chai nhựa tái chế, Lufthansa thử nghiệm khay ăn làm từ mía ép.
Nỗ lực “xanh hóa”
Tại Việt Nam, xu hướng “xanh hóa” ngành hàng không đang dần chuyển từ cam kết sang hành động cụ thể, với việc triển khai sử dụng SAF trên một số chặng bay thương mại. Vietnam Airlines trở thành hãng đầu tiên trong nước sử dụng SAF, bắt đầu từ các chuyến bay khởi hành tại châu Âu từ ngày 1/1/2025, sau khi thực hiện thành công chuyến bay thử nghiệm từ Singapore về Hà Nội vào tháng 5/2024.
Trong khuôn khổ chương trình “The Aviation Challenge” của liên minh SkyTeam, hãng còn phát động chiến dịch “Bay nhẹ đến Hà Nội”, khuyến khích hành khách giảm trọng lượng hành lý để tiết kiệm nhiên liệu và cắt giảm phát thải.
Vietjet cũng ghi dấu bước tiến tương tự khi triển khai hai chuyến bay sử dụng SAF từ Việt Nam đi Melbourne (Úc) và Seoul (Hàn Quốc) trong tháng 10/2024. Nhiên liệu cho các chuyến bay này được cung cấp bởi Petrolimex Aviation, đánh dấu sự tham gia của doanh nghiệp Việt trong chuỗi cung ứng xanh của ngành hàng không.
Tuy nhiên, trong khi nhiều hãng nỗ lực “xanh hóa” thực chất, thì tại châu Âu, không ít doanh nghiệp hàng không bị chỉ trích vì hành vi “tẩy xanh”, quảng bá hình ảnh thân thiện môi trường nhưng hiệu quả thực tế không tương xứng.
Tháng 3/2024, hãng hàng không KLM (Hà Lan) thua kiện tại tòa án Amsterdam vì các quảng cáo “mơ hồ và gây hiểu lầm” về nỗ lực giảm phát thải. Trước đó, Lufthansa cũng bị Tòa án Đức cấm quảng cáo, hành khách có thể “bù đắp” lượng khí thải carbon, sau khi cơ quan quản lý tại Anh và Bỉ phạt hãng này vì các tuyên bố tương tự.
Những vụ việc này xuất phát từ đơn kiện của Tổ chức bảo vệ người tiêu dùng châu Âu cáo buộc các hãng hàng không “thổi phồng” hình ảnh “xanh” để thu hút khách hàng. Năm 2024, Ủy ban châu Âu đã mở cuộc điều tra với 20 hãng hàng không vì các tuyên bố quảng cáo gây hiểu lầm về khí hậu. Hiện cuộc điều tra vẫn đang tiếp diễn.
Trước sức ép dư luận, một số hãng đã phải thay đổi thông điệp tiếp thị. Norwegian Air Shuttle (Na Uy) và Wizz Air (Hungary) đã loại bỏ các tuyên bố về khí hậu khỏi quy trình đặt chỗ. Air France cũng dừng chương trình “bù đắp carbon”, chuyển sang khuyến khích hành khách đóng góp trực tiếp cho quỹ mua SAF.
Giới chuyên gia nhận định, thay vì chỉ quảng bá những khẩu hiệu “xanh”, các hãng hàng không nên công khai rõ ràng tác động của hoạt động bay đối với khí hậu, thậm chí kèm cảnh báo tương tự như trên bao thuốc lá.
