.jpeg "eVTOL Trung Quốc mở đường vào thị trường cứu hỏa – cứu hộ hàng không")
Gửi bình luận
Cổ phiếu Joby Aviation tăng mạnh sau khi công ty được chọn tham gia chương trình thí điểm eVTOL của Nhà Trắng, mở ra kỳ vọng lớn cho thị trường taxi bay toàn cầu.
Cổ phiếu của Joby Aviation (NYSE: JOBY) đã tăng khoảng 7% trong phiên gần nhất sau thông báo công ty sẽ tham gia Chương trình Thí điểm Tích hợp eVTOL của Nhà Trắng, một sáng kiến nhằm tạo hành lang thử nghiệm cho các máy bay điện cất, hạ cánh thẳng đứng tại một số thị trường được chọn trước khi hoàn tất chứng nhận đầy đủ từ Cục Hàng không Liên bang.
Động thái này được thị trường xem là tín hiệu mạnh mẽ từ chính quyền liên bang, làm gia tăng kỳ vọng về khả năng thương mại hóa taxi bay trong tương lai gần.
Chương trình được thiết kế để đẩy nhanh quá trình tích hợp eVTOL vào hệ sinh thái hàng không dân dụng, cho phép các nhà sản xuất phối hợp với chính quyền địa phương và Cục Hàng không Liên bang triển khai các dự án thí điểm, thu thập dữ liệu vận hành thực tế và thử nghiệm quy trình điều hành, an toàn, tiếng ồn cũng như tích hợp với không lưu thương mại.
Với sự hậu thuẫn chính sách rõ ràng, các hãng eVTOL có cơ hội rút ngắn khoảng cách giữa thử nghiệm và khai thác thương mại, đồng thời tăng niềm tin của nhà đầu tư.
Joby đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho bước tiến này. Công ty cho biết đã thực hiện hơn 60.000 km bay thử nghiệm, trong đó gần 600 chuyến diễn ra trong năm 2025.
Mốc đáng chú ý gần đây là chuyến bay thử nghiệm giữa hai sân bay công cộng, cho thấy khả năng tích hợp với hệ thống quản lý không lưu dân dụng.
Hiện Joby đang ở giai đoạn thứ tư trong quy trình Chứng nhận Loại của FAA và đặt mục tiêu tiếp tục hoàn thiện các bước cuối cùng để tiến tới các chuyến bay thử có phi công FAA vào năm tới.
Về năng lực sản xuất, Joby được hậu thuẫn bởi Toyota đang mở rộng cơ sở tại Marina, California, với mục tiêu tăng công suất lên khoảng 24 máy bay mỗi năm, đồng thời phát triển nhà máy ở Dayton, Ohio để chuẩn bị cho sản xuất quy mô lớn hơn khi nhu cầu thương mại bắt đầu tăng.
Sự kết hợp giữa tiến trình chứng nhận, thử nghiệm thực địa trong khuôn khổ Chương trình Thí điểm Tích hợp eVTOL của Nhà Trắng và mở rộng sản xuất là nguyên nhân chính khiến nhà đầu tư tin rằng Joby có khả năng chuyển từ giai đoạn phát triển sang giai đoạn thương mại.
Triển vọng thị trường eVTOL toàn cầu
Thị trường eVTOL và di chuyển hàng không đô thị được đánh giá là một trong những lĩnh vực tăng trưởng nhanh, thu hút vốn đầu tư lớn và sự quan tâm mạnh mẽ từ cả chính phủ lẫn doanh nghiệp.
Các dự báo thị trường thường cho thấy tiềm năng trị giá hàng chục tỷ USD trong vòng một thập kỷ tới nếu các rào cản kỹ thuật, quy định và hạ tầng được giải quyết. Nhu cầu đi lại ngắn quãng trong đô thị, kết nối sân bay, vận chuyển y tế khẩn cấp và logistics tốc độ cao là những động lực chính.
Tuy nhiên, cuộc chơi không chỉ có Joby. Các đối thủ toàn cầu như Archer Aviation (Mỹ), Lilium (Đức), Beta Technologies (Mỹ), và các doanh nghiệp Trung Quốc như EHang đều cạnh tranh quyết liệt về công nghệ, chứng nhận và mô hình kinh doanh.
Mỗi hãng có chiến lược khác nhau như một số tập trung vào taxi bay chở hành khách, số khác nhắm tới vận chuyển hàng hóa hoặc dịch vụ chuyên dụng.
Sự đa dạng này tạo ra một thị trường cạnh tranh nhưng cũng giàu tính thử nghiệm, nơi ai nhanh hơn trong việc chứng minh an toàn, chi phí vận hành thấp và tích hợp hạ tầng thì người đó có lợi thế.
Thách thức lớn nhất hiện nay nằm ở hạ tầng và tích hợp hệ thống. Để eVTOL có thể hoạt động thương mại, cần có mạng lưới các điểm cất, hạ cánh, hệ thống sạc/hoán đổi pin an toàn, quy trình quản lý không lưu mới cho các chuyến bay tầm thấp và các tiêu chuẩn liên bang và địa phương về tiếng ồn, an toàn và bảo trì.
Chi phí xây dựng hạ tầng này, cùng với nhu cầu điều phối không lưu ở mật độ cao mà không gây xung đột với hàng không truyền thống, là bài toán phức tạp cả về kỹ thuật lẫn chính sách.
Bên cạnh đó, chi phí và chuỗi cung ứng vẫn là rào cản khiến giá vé eVTOL ban đầu có thể ở mức cao, hạn chế khả năng tiếp cận đại trà. Vấn đề an toàn và niềm tin công chúng cũng quyết định việc chấp nhận dịch vụ như một tai nạn dù nhỏ cũng có thể làm chậm hàng năm quá trình triển khai.
Vì vậy, các nhà sản xuất phải chứng minh độ tin cậy bằng dữ liệu thực tế, điều mà Chương trình Thí điểm Tích hợp eVTOL của Nhà Trắng hướng tới cung cấp.
Cuối cùng, yếu tố quy định và chi phí vận hành là bài toán dài hạn. Việc sử dụng hệ thống phòng không, tiêu chuẩn bảo dưỡng, đào tạo phi công, và các mô hình kinh doanh bền vững sẽ quyết định tốc độ tăng trưởng thực tế của ngành.
Việc Joby tham gia Chương trình Thí điểm Tích hợp eVTOL của Nhà Trắng và phản ứng tích cực của nhà đầu tư cho thấy một niềm tin rằng eVTOL đang đi đúng hướng từ thử nghiệm đến ứng dụng thực tế.
Tuy nhiên, hành trình thương mại hóa còn nhiều chặng đường: chứng nhận, hạ tầng, chi phí và niềm tin công chúng đều phải được giải quyết đồng bộ.
Nếu các bên liên quan như chính phủ, FAA, chính quyền địa phương và doanh nghiệp phối hợp hiệu quả, ngành eVTOL có thể mở ra một chương mới cho giao thông đô thị; nếu không, nhiều rủi ro kỹ thuật, tài chính và chính sách vẫn có thể kéo lùi kỳ vọng thị trường.
