Gửi bình luận
Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) tiếp tục giữ vững dự báo tích cực cho lĩnh vực vận tải hàng hóa bằng đường hàng không, đồng thời nhấn mạnh rằng phần lớn hoạt động thương mại toàn cầu hiện vẫn chưa bị ảnh hưởng bởi làn sóng chiến tranh thương mại mới nổi gần đây.
Chỉ trong tháng 3 vừa qua, lĩnh vực vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc, đạt mức kỷ lục cho tháng 3 hằng năm.
Tại Hội nghị chuyên đề Vận tải hàng hóa thế giới (World Cargo Symposium - WCS) tổ chức mới đây, bà Maja Marciniak – Chuyên gia kinh tế cấp cao phụ trách phân tích chính sách tại IATA, cho rằng, Mỹ hiện chiếm 13% tổng lượng hàng nhập khẩu toàn cầu.
Do đó, việc các luồng thương mại bị điều hướng bởi các chính sách thuế quan có thể mở ra cơ hội cho những thị trường mới của ngành vận tải hàng không.
Theo bà Marciniak, 87% hoạt động thương mại toàn cầu không bị ảnh hưởng bởi các hàng rào thuế quan. Điều này đồng nghĩa với việc vẫn còn rất nhiều cơ hội cho các thị trường mới.
Bà nhấn mạnh tiềm năng tăng trưởng khi chia sẻ rằng, ước tính đến năm 2025, tổng sản lượng hàng hóa được vận chuyển bằng đường hàng không sẽ đạt 72,5 triệu tấn.
Dự báo triển vọng ngành vận chuyển hàng hóa qua đường hàng không trong thời gian tới, bà Marciniak cho biết, IATA kỳ vọng tổng khối lượng vận tải hàng hóa tính theo chỉ số tấn-km (Cargo Tonne-Kilometres - CTK) toàn cầu sẽ tăng trưởng khoảng 6% trong năm nay.
Tốc độ tăng trưởng ghi nhận trên tất cả các khu vực, trong đó khu vực Trung Đông được dự báo sẽ dẫn đầu với mức tăng 7,5% trong năm 2025.
Về giá cước vận tải (yields), bà cho biết mức giá đang ở trạng thái ổn định. Năm 2024, giá cước đã tăng so với mức trước đại dịch (năm 2019), tuy nhiên cần xem xét trong bối cảnh lạm phát.
Cụ thể, trong giai đoạn vừa qua, giá cước tăng khoảng 38%, trong khi lạm phát tích lũy cùng kỳ vào khoảng 33%. Điều này có nghĩa là giá cước đã vượt qua tốc độ tăng của lạm phát, nhưng không quá chênh lệch như một số phân tích nhận định.
Việc giá cước và CTK đều tăng trưởng là tín hiệu tích cực cho doanh thu, theo đó IATA dự đoán doanh thu ngành vận tải hàng không sẽ tăng trung bình 5,4% mỗi năm.
Sau giai đoạn đỉnh điểm hậu đại dịch, tăng trưởng doanh thu có dấu hiệu chững lại. Tuy nhiên, dữ liệu mới nhất của IATA cho thấy từ năm 2023, ngành đã bắt đầu phục hồi rõ rệt và doanh thu hiện đã vượt mức của năm 2019.
Theo bà Marciniak, có nhiều yếu tố kinh tế tích cực hỗ trợ cho triển vọng ngành vận tải hàng hóa qua đường hàng không.
Cụ thể như tỷ lệ thất nghiệp thấp giúp tăng sức mua của người tiêu dùng, từ đó kéo theo nhu cầu tiêu dùng và tăng trưởng vận tải hàng không.
Trong khi đó, giá nhiên liệu hàng không (jet fuel) – từng tăng vọt vào năm 2022 do ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga - Ukraine – hiện đã giảm, giúp giảm chi phí vận hành.
Trong tháng 3 vừa qua, giá nhiên liệu máy bay đã giảm 17,3% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu tháng thứ chín liên tiếp giá giảm theo năm.
Ngoài ra, quá trình toàn cầu hóa ngày càng mạnh mẽ cũng làm tăng nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuyên khu vực, kéo theo gia tăng khoảng cách vận chuyển bằng đường hàng không.
Theo dữ liệu về thị trường hàng không toàn cầu tháng 3/2025 của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) công bố ngày 29/4 vừa qua, tổng nhu cầu, được đo bằng tấn-km hàng hóa (CTK), đã tăng 4,4% so với mức tháng 3/2024 (tăng 5,5% đối với các hoạt động quốc tế), đạt mức cao kỷ lục cho tháng 3 hằng năm.
Cụ thể, công suất, được đo bằng tấn-km hàng hóa có sẵn (ACTK), đã mở rộng 4,3% so với tháng 3/2024 (tăng 6,1% đối với các hoạt động quốc tế).
Trong khi đó, nhu cầu – được đo bằng đơn vị tấn hàng hóa luân chuyển trên mỗi km (cargo tonne-kilometres, CTK) – đã tăng 4,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Năng lực vận chuyển tăng 4,3% và hệ số tải trọng hàng hóa (cargo load factor) giữ nguyên ở mức 47,5%.
IATA cho biết, mức nhu cầu hàng hóa hàng không trong tháng 3 đạt mức cao nhất từng ghi nhận cho cùng kỳ, đồng thời đảo ngược mức giảm 0,1% đã xảy ra trong tháng 2/2025.
Ông Willie Walsh, Tổng giám đốc IATA, nhận định rằng sự gia tăng này có khả năng liên quan đến việc các doanh nghiệp chủ động tích trữ hàng tồn kho trước khi mức thuế mới của chính quyền Trump có hiệu lực.
“Khối lượng hàng hóa trong tháng 3 rất mạnh. Có thể một phần nguyên nhân đến từ việc một số doanh nghiệp đã dồn đơn hàng nhằm né mức thuế mới được công bố ngày 2/4 vừa qua” ông Walsh phát biểu trong báo cáo của IATA.
Theo đánh giá của IATA, việc chưa rõ bao nhiêu phần trong gói thuế đối ứng mà Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi đầu tháng 4 vừa qua sẽ thực sự được triển khai có thể sẽ ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu trong thời gian tới. Trong lúc này, chi phí nhiên liệu thấp – vốn cũng là hệ quả của tình trạng bất ổn này – lại mang đến tác động tích cực ngắn hạn cho ngành hàng không vận tải.
Số liệu của IATA cho thấy, các hãng hàng không ở hầu hết các khu vực trên thế giới đều có mức tăng trưởng cả về lưu lượng hàng hóa và công suất vận chuyển trong tháng 3 vừa qua.
Trong đó, khu vực châu Á - Thái Bình Dương ghi nhận mức tăng trưởng lưu lượng hàng hóa vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không đạt 9,6% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 3 — mức tăng mạnh nhất trong số các khu vực. Công suất cũng tăng 11,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Các hãng hàng không Bắc Mỹ theo sát phía sau với mức tăng trưởng lưu lượng hàng hóa tăng 9,5%, công suất tăng 6,1% so với cùng kỳ năm ngoái.
Khu vực châu Âu ghi nhận mức tăng 4,5% về nhu cầu và tăng 2% về công suất so với cùng kỳ. Các hãng hàng không khu vực Mỹ Latinh ghi nhận mức tăng trưởng 5,8% về nhu cầu và 4,7% về công suất…
“Trong giai đoạn Mỹ tạm hoãn áp thuế đối ứng, chúng tôi hy vọng các nhà lãnh đạo chính trị có thể đưa các căng thẳng thương mại vào khuôn khổ đàm phán đáng tin cậy nhằm khôi phục niềm tin đối với chuỗi cung ứng toàn cầu”, ông Willie Walsh, Tổng giám đốc IATA nhấn mạnh.
Tính theo tuyến thương mại, số liệu của IATA cho thấy, tuyến châu Âu – Bắc Mỹ là tuyến thương mại sôi động nhất trong tháng 3. Tuyến thương mại lớn nhất theo thị phần, châu Á – Bắc Mỹ, cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh, do các lô hàng được đẩy sớm nhằm tránh thuế nhập khẩu có thể tăng trong tương lai.
Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ khiến nhu cầu và giá cước vận tải hàng không, hàng hải tăng vọt, đặc biệt trên tuyến Việt Nam – Mỹ. Giá cước vận tải tuyến Việt Nam – Mỹ đã tăng 20% chỉ trong tháng 4/2025.
