Northrop Grumman vừa cung cấp hình ảnh hiếm hoi về tiêm kích thế hệ thứ 6, nhằm cạnh tranh với các đối thủ trong dự án F/A-XX của Hải quân Mỹ.
Tập đoàn Northrop Grumman, nhà sản xuất lớn của Mỹ chuyên về quốc phòng và hàng không vũ trụ thương mại vừa công bố bản vẽ ý tưởng về F/A-XX, mẫu tiêm kích thế hệ 6 được kỳ vọng sẽ thay thế chiến đấu cơ đa năng F/A-18E/F và máy bay tàng hình F-35C của Hải quân Mỹ.
Thiết kế tối ưu hóa cho tàng hình
Northrop Grumman xác nhận với chuyên trang quân sự TWZ rằng đây là hình ảnh chính thức hiện tại gắn với ý tưởng F/A-XX của họ.
Chương trình này được biết đến với mức độ tuyệt mật hơn cả tiêm kích thế hệ mới NGAD của Không quân Mỹ, với số lượng hình ảnh chính thức từ các nhà thầu tiềm năng cực kỳ hạn chế.
Trong khi đó, tương lai của F/A-XX đang ngày càng bị nghi ngờ khi Hải quân và Lầu Năm Góc dường như chưa thống nhất được hướng đi.
Hình ảnh ý tưởng này xuất hiện trên trang web của Northrop Grumman, cho thấy phần mũi, buồng lái và thân trước của tiêm kích F/A-XX đang chờ được phóng từ tàu sân bay.
Do góc chụp, bóng đổ và cách cắt khung hình, rất khó để hình dung chính xác bố cục tổng thể của máy bay.
Tuy nhiên, rõ ràng thiết kế được tối ưu hóa cho tàng hình, với đường gờ nổi liền mạch giữa cánh và thân. Kiểu dáng trơn tru với các bề mặt cong liên tục cho thấy đây là một thiết kế tàng hình thế hệ mới. Phần mũi khá rộng, cho phép lắp ăng-ten radar khẩu độ lớn.
Buồng lái dạng vòm lớn gợi ý đây là máy bay một chỗ ngồi, cung cấp tầm nhìn tốt. Điều này khá đáng chú ý vì nhiều chuyên gia từng dự đoán F/A-XX sẽ là loại hai chỗ để đảm nhận các nhiệm vụ phức tạp và tầm xa. Buồng lái có thanh giằng tương tự F-35.
Thân máy bay có phần bụng sâu và tròn, cho thấy thể tích lớn để chứa nhiên liệu và vũ khí bên trong. Bộ càng đáp cỡ lớn, phù hợp với yêu cầu cất hạ cánh trên tàu sân bay, với càng mũi có bánh đôi.
Điểm gây chú ý nhất là cửa hút gió trên lưng, nằm ở vị trí “vai” bên trái, có dạng gần như hình chữ nhật với mép cong nhẹ và một gờ thẳng đứng ở mép ngoài.
Nó kéo dài từ sống lưng thân máy bay gần tới gốc cánh. Cửa hút đối xứng bên phải sẽ cung cấp khí cho động cơ còn lại. Tuy nhiên, thiết kế cửa hút gió là một trong những yếu tố nhạy cảm nhất của máy bay tàng hình, do nhà sản xuất phải tìm ra cách che kín các lá cánh quạt động cơ bên trong mà vẫn bảo đảm đủ luồng khí cho nó hoạt động ở nhiều điều kiện khác nhau.
Vì thế chi tiết trong hình có thể chỉ là dạng tạm, không tối ưu về tàng hình và có vẻ hơi nhỏ so với yêu cầu thực tế.
Tổng thể, thiết kế gợi nhớ tới YF-23 của Northrop - ứng viên thất bại trước YF-22 của Lockheed trong chương trình máy bay tiêm kích chiến thuật tiên tiến-Advanced Tactical Fighter (ATF) của Không quân Mỹ.
YF-23 nổi bật với cánh hình thang và cặp cánh đuôi nghiêng khổng lồ. Trong hình F/A-XX này, chưa rõ bố cục tổng thể sẽ giống đến mức nào, nhưng phần mũi và buồng lái thì khá tương đồng.
Khác với YF-23 có cửa hút gió dưới cánh, F/A-XX đặt trên lưng, mang lại lợi thế tàng hình nhưng có thể gặp khó khăn khi cấp khí cho động cơ trong các thao tác cơ động mạnh.
Cần lưu ý, những gì thấy trong hình được Northrop Grumman tiết lộ không nhất thiết phản ánh thiết kế cuối cùng. Về cơ bản, nó phù hợp với mô tả chung về tiêm kích thế hệ 6 tàng hình, nhưng vẫn có thể có nhiều bất ngờ. Giống như các hình đồ họa F-47 của Boeing, người xem không rõ độ chính xác hay mức độ “đánh lạc hướng” của bức ảnh này.
Hiện chưa rõ hình được tải lên trang Northrop Grumman từ khi nào. Nhưng đại diện công ty cho biết hình ảnh này “chưa từng được đưa tin rộng rãi” trước đây.
Vị đại diện cũng xác nhận rằng một hình ý tưởng khác đang lan truyền trên mạng xã hội gần đây “là đồ họa cũ, dạng chung chung về tiêm kích hạm tương lai, đã công khai từ lâu". Điều này ngụ ý rằng hình mới có thể sát hơn với thiết kế F/A-XX thực sự, dù vẫn có khả năng thay đổi lớn hoặc bị cố ý làm sai lệch.
Nhu cầu cấp thiết và trọng yếu
So sánh với các ý tưởng trước đây mà Northrop Grumman từng đưa ra cho chương trình NGAD của Không quân Mỹ, có thể thấy cấu hình chung khá giống, dù hình NGAD đơn giản và trừu tượng hơn.
Northrop Grumman hiện được cho là một trong hai ứng viên cho F/A-XX, sau khi Lockheed Martin bị loại hồi tháng 3. Đáng chú ý, công ty này đã rút khỏi NGAD của Không quân Mỹ vào khoảng năm 2023 để tập trung vào F/A-XX và máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider. Đối thủ còn lại là Boeing, nhà thầu chính của F-47.
Tương lai của F/A-XX đã bị soi xét suốt thời gian qua, với dấu hiệu cho thấy chương trình có nguy cơ bị đình trệ.
Gần đây, Ủy ban Phân bổ Ngân sách Thượng viện Mỹ đã thông qua dự thảo chi tiêu quốc phòng đảo ngược kế hoạch đóng băng F/A-XX của Lầu Năm Góc. Phiên bản dự luật ngân sách quốc phòng năm tài khóa 2026 được thông qua hồi tháng trước bao gồm khoản 1,4 tỷ USD cho F/A-XX.
Con số 1,4 tỷ USD này cũng xuất hiện trong danh sách “Ưu tiên chưa được tài trợ” mà Hải quân gửi Quốc hội hồi tháng 7, đề nghị bổ sung ngân sách cho F/A-XX. Tuy nhiên, chương trình còn bị chi phối bởi bất đồng giữa lãnh đạo Hải quân và Lầu Năm Góc về hướng phát triển.
Vào tháng 6, ngân sách đề xuất của Lầu Năm Góc cho năm 2026 chỉ đủ để hoàn tất giai đoạn phát triển ban đầu, không bao gồm kinh phí mua máy bay, nhằm tránh cạnh tranh nguồn lực với F-47 của Không quân. Giới chức quân sự lo ngại công nghiệp quốc phòng Mỹ khó có thể xử lý cả hai chương trình cùng lúc.
Tuy nhiên, Hải quân Mỹ vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của F/A-XX trong kế hoạch không quân hạm tương lai. Đô đốc Daryl Caudle, ứng viên cho chức Tư lệnh Tác chiến Hải quân, khẳng định: “Hải quân đã xác nhận nhu cầu đối với máy bay thế hệ 6 trên hạm, và việc triển khai nhanh năng lực này là rất quan trọng để đảm bảo lợi thế trước hàng loạt mối đe dọa mới nổi".
Chắc chắn, chương trình F/A-XX sẽ còn nhiều diễn biến bất ngờ khi Hải quân Mỹ và Lầu Năm Góc thống nhất ưu tiên. Trong hậu trường, các thiết kế của các nhà thầu vẫn đang được tinh chỉnh và có thể thay đổi đáng kể. Chưa rõ hình ảnh mới của Northrop Grumman phản ánh trực tiếp đến mức nào bản đề xuất của họ, nhưng đây chắc chắn là một “hé lộ” đầy hấp dẫn, xuất hiện vào thời điểm rất đáng chú ý.