Gửi bình luận
Máy bay WC-135R, loại chuyên theo dõi các vụ thử hạt nhân trong khí quyển, của Không quân Mỹ đã áp sát các cứ hạt nhân ở tây bắc nước Nga.
Theo Newsweek, dữ liệu chuyến bay cho thấy một máy bay của Không quân Mỹ, được thiết kế để theo dõi các vụ thử hạt nhân trong tầng khí quyển, đã bay gần các căn cứ hạt nhân ở phía tây bắc nước Nga vào hôm thứ Ba.
Chiếc máy bay WC‑135R cất cánh từ căn cứ RAF Mildenhall tại vùng Đông nước Anh và bay theo hướng lên phía bắc dọc bờ biển phía tây Na Uy.
Máy bay WC‑135R, mang biển hiệu liên lạc COBRA29, sau đó bay vòng quanh biển Barents, phía bắc khu vực Murmansk và phía tây quần đảo Novaya Zemlya của Nga ở Bắc Cực hôm 5/8, trong khoảng gần 14 giờ rồi trở về Anh, theo dữ liệu từ trang Flightradar24.
Tạp chí Newsweek đã liên hệ Bộ Quốc phòng Nga để phản hồi thông tin này.
Khu vực Murmansk của Nga giáp với các nước thành viên NATO như Na Uy và Phần Lan, và là nơi đặt nhiều căn cứ hải quân và không quân chiến lược, gồm Hạm đội Phương Bắc, nơi giữ vai trò nòng cốt trong khả năng vũ khí hạt nhân của Nga.
Gần đây, các quan chức Nga tuyên bố họ không còn bị ràng buộc bởi các giới hạn trước đó với tên lửa tầm trung và tầm ngắn, cả hạt nhân lẫn thông thường.
Máy bay WC‑135R báo hiệu gì?
WC‑135R, hay còn gọi là Constant Phoenix, là loại máy bay được cải tiến để thu thập dữ liệu từ khí quyển với mục đích hỗ trợ Hiệp ước cấm thử hạt nhân một phần năm 1963 giữa Mỹ, Liên Xô và Anh.
Theo Không quân Mỹ, máy bay WC‑135R mệnh danh "máy bay đánh hơi hạt nhân" vì khả năng phát hiện “đám mây phóng xạ” theo thời gian thực.
Trong những tuần gần đây, cả Mỹ và Anh đã sử dụng các máy bay do thám để bay sát khu vực Murmansk của Nga nhiều lần.
Một số nhà phân tích theo dõi chuyến bay cho rằng đây có thể là dấu hiệu cho thấy Nga sắp thử nghiệm tên lửa hành trình năng lượng hạt nhân 9M730 Burevestnik tại bãi phóng trên quần đảo Novaya Zemlya – nơi từng là địa điểm thử hạt nhân từ thời Liên Xô.
NATO gọi tên lửa này là SSC‑X‑9 Skyfall. Phía Nga cho rằng đây là loại vũ khí mang đầu đạn hạt nhân có khả năng né tránh phòng không phương Tây và bay tầm xa gần như vô hạn.
Chuyên gia Decker Eveleth từ tổ chức nghiên cứu CNA đã chia sẻ trên mạng xã hội ảnh chụp màn hình chuyến bay của WC-135R, cho rằng chuyến bay này có thể liên quan đến "một cuộc thử nghiệm tên lửa Burevestnik tiềm năng" của Nga.
"Địa điểm thử nghiệm tại Pankovo trên đảo Novaya Zemlya, được cho là đã bật “chế độ hoạt động”, ông Eveleth nhấn mạnh.
Căng thẳng chiến lược
Theo Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí (Arms Control Association), một tổ chức phi lợi nhuận tại Mỹ, phần lớn các vụ thử hạt nhân trong nhiều thập kỷ qua được tiến hành dưới lòng đất.
Hiệp ước cấm thử hạt nhân một phần năm 1963 đã chấm dứt gần như mọi vụ thử nghiệm trên không, vốn rất phổ biến trong thời kỳ đầu phát triển vũ khí hạt nhân.
Tổ chức này cho biết từng có 528 vụ thử hạt nhân trong khí quyển và phát tán chất phóng xạ. Và Nga thực hiện lần thử cuối cùng vào cuối năm 1990.
Tháng này, Nga nhiều lần tuyên bố đã không còn bị ràng buộc bởi Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) ký năm 1987 với Mỹ.
Theo Bộ Ngoại giao Nga, các điều kiện duy trì hiệp ước INF "đã không còn tồn tại" và Moscow cũng không còn bị ràng buộc với các hạn chế tự nguyện về việc triển khai tên lửa tầm trung và tầm ngắn (hạt nhân và thông thường).
INF được ký kết giữa Liên Xô và Mỹ vào tháng 12/1987, cấm các bên triển khai tên lửa phóng từ mặt đất có tầm bắn từ 500 – 5.500km.
Nhưng Mỹ đã đơn phương rút khỏi INF, với cáo buộc Nga vi phạm, và INF sụp đổ năm 2019.
Trong những tuần gần đây, cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, hiện là thành viên Hội đồng An ninh, đã có tranh luận căng thẳng trên mạng xã hội với Tổng thống Trump.
Tuần trước, ông Trump tuyên bố chỉ đạo triển khai hai tàu ngầm hạt nhân Mỹ đến "các khu vực thích hợp" sau cuộc "khẩu chiến" trực tuyến với ông Medvedev.
"Chúng (các tàu ngầm) đang ở trong khu vực, ở nơi cần đến", Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời báo giới ngày 3/8 khi được hỏi đã triển khai các tàu ngầm hay chưa.
Điện Kremlin ngày 4/8 lần đầu tiên lên tiếng về vụ việc. "Trong trường hợp này, rõ ràng là các tàu ngầm Mỹ vốn đã ở trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Đây là một quá trình đang diễn ra, đó là điều đầu tiên.
Nhưng nhìn chung, chúng tôi tất nhiên không muốn bị cuốn vào một cuộc tranh cãi kiểu này và cũng không muốn bình luận theo bất kỳ cách nào", Hãng tin Reuters dẫn lời người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói.
"Dĩ nhiên, chúng tôi tin rằng tất cả mọi người nên hết sức thận trọng với những phát ngôn liên quan đến hạt nhân", ông Peskov lưu ý thêm.
Việc máy bay WC‑135R “đánh hơi hạt nhân” bay gần Murmansk và Novaya Zemlya để thu thập dữ liệu khí quyển, giám sát khả năng thử nghiệm hạt nhân, có thể là tín hiệu Nga sắp thử nghiệm tên lửa hành trình hạt nhân Burevestnik.
Trong bối cảnh Nga không coi mình bị hạn chế bởi INF, và Mỹ – Nga lại căng thẳng về chiến lược hạt nhân, mọi động thái hay ngôn ngữ liên quan đều cực kỳ nhạy cảm và có khả năng gia tăng nguy cơ chiến lược toàn cầu.
