Chỉ trong chưa đầy 48 giờ, bão Wipha đã khiến hàng không Trung Quốc lâm vào cảnh "vỡ trận" – hàng trăm chuyến bay bị huỷ, nhiều sân bay trọng điểm từ Thành Đô đến Hải Khẩu tê liệt, kéo theo hiệu ứng dây chuyền trên toàn mạng bay Đông Á
Trong vòng 48 giờ qua, bão nhiệt đới Wipha đã khiến hệ thống hàng không Trung Quốc rơi vào tình trạng tê liệt nghiêm trọng. Từ Thành Đô, Hải Khẩu đến các sân bay tại Quảng Đông – Quảng Tây, hàng loạt chuyến bay bị huỷ hoặc trì hoãn kéo dài, gây hiệu ứng dây chuyền trên toàn mạng bay Đông Á.
Với sức gió giật lên tới 167 km/h và phạm vi ảnh hưởng rộng từ miền Nam Trung Quốc, Đài Loan đến Philippines, Wipha không chỉ gây mưa lớn, lũ quét và sơ tán hàng trăm nghìn người, mà còn khiến gần 600 chuyến bay bị ảnh hưởng – biến nhiều sân bay trọng điểm thành tâm điểm khủng hoảng.
Liên tiếp báo huỷ chuyến, điều chỉnh lịch khai thác
Sau khi ảnh hưởng trực tiếp đến các sân bay tại miền Nam Trung Quốc, bão Wipha tiếp tục gây rối loạn nghiêm trọng tại nhiều trung tâm hàng không lớn như Thành Đô, Hải Khẩu và Thâm Quyến.
Từ tối 19/7, hai sân bay lớn tại Thành Đô – Song Lưu và Thiên Phủ – bắt đầu ghi nhận tình trạng hủy chuyến hàng loạt. Theo Sina Finance, ít nhất 18 chuyến bay đã bị huỷ chỉ trong đêm, chủ yếu đến các thành phố ven biển phía Nam như Thẩm Quyến, Chu Hải, Ma Cao, Giang Môn và Hong Kong.
Các hãng như China Eastern, Air China và China Southern đã chủ động thông báo điều chỉnh kế hoạch khai thác trong hai ngày 20–21/7 nhằm đảm bảo an toàn bay.
Tại Hải Khẩu, sân bay Meilan dự kiến khai thác 450 chuyến trong ngày 20/7, nhưng theo CCTV, đã hủy 29 chuyến và chỉ thực hiện được 60 chuyến tính đến 9h30 sáng.
Các hãng hàng không như Hainan Airlines đang tập trung ưu tiên phục vụ hành khách có nhu cầu khẩn cấp, đồng thời khuyến cáo theo dõi sát tình hình thời tiết để điều chỉnh kế hoạch di chuyển.
Ở phía Nam, sân bay Bảo An (Thâm Quyến) dự báo bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ chiều 20/7 đến hết ngày 21/7. Các chuyến bay quốc tế và nội địa đều bị gián đoạn, buộc hành khách phải chủ động cập nhật thông tin thông qua các kênh chính thức của hãng bay trước khi đến sân bay
Hong Kong tê liệt vì bão cấp 10
Sau khi gây gián đoạn tại hàng loạt sân bay Trung Quốc đại lục, bão Wipha tiếp tục quét qua Hong Kong với cường độ cực mạnh. Sáng 20/7, Đài khí tượng Hong Kong phát đi tín hiệu cảnh báo bão số 10 – mức cao nhất trong thang đo – do ảnh hưởng trực tiếp từ bão Wipha. Đây là lần đầu tiên thành phố phát cảnh báo cấp độ này kể từ siêu bão Saola năm 2023.
Ngay sau đó, toàn bộ hệ thống giao thông công cộng tại Hong Kong, bao gồm tàu điện, phà và xe buýt, đồng loạt ngưng hoạt động. Sân bay quốc tế Hong Kong (HKIA) nhanh chóng trở thành điểm nóng khi hàng loạt hãng hàng không buộc phải điều chỉnh hoặc huỷ chuyến.
Theo thống kê từ Reuters và AP, hơn 500 chuyến bay đã bị huỷ tại HKIA trong ngày 20/7, cùng với khoảng 400 chuyến khác bị hoãn hoặc thay đổi lịch trình. Các hãng hàng không như Cathay Pacific, Hong Kong Airlines và Vietnam Airlines đều phát cảnh báo khẩn, đồng thời công bố kế hoạch ngừng khai thác trong khung giờ từ 5h đến 18h.
Riêng Hong Kong Airlines đã huỷ toàn bộ các chuyến bay trong ngày đến các điểm đến trọng yếu như Thượng Hải, Tokyo, Bangkok, Haikou, Hangzhou và Đài Bắc.
Việc tạm dừng khai thác tại HKIA – một trong những trung tâm trung chuyển lớn nhất châu Á – đã kéo theo hiệu ứng domino trên mạng bay toàn khu vực. Hàng trăm nghìn hành khách bị ảnh hưởng, nhiều hành trình quốc tế buộc phải chuyển hướng hoặc hoãn sang các sân bay lân cận tại Quảng Châu, Thẩm Quyến hoặc Macau. Các hãng bay hiện vẫn tiếp tục theo dõi sát tình hình thời tiết để điều chỉnh lịch khai thác trong những ngày tới.
Hiệu ứng domino lan rộng trong khu vực
Ảnh hưởng từ bão Wipha không chỉ dừng lại ở Trung Quốc đại lục và Hong Kong, mà còn lan rộng đến nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trong khu vực, tạo ra hiệu ứng domino trên hệ thống hàng không Đông Á.
Tại Đài Loan, mưa lớn kéo dài đã trút xuống các khu vực miền Đông như Hoa Liên và Đài Đông, với lượng mưa lên tới 20cm. Hàng loạt chuyến bay nội địa và tuyến phà bị hoãn hoặc hủy, trong khi cơ quan khí tượng cảnh báo nguy cơ lở đất và sóng lớn có thể tiếp tục gây gián đoạn cho hàng không cục bộ.
Ở Philippines, dù không phải tâm bão, nhưng gió mùa Tây Nam tăng cường do Wipha đã gây ra mưa lớn, sạt lở và thiệt hại nhân mạng.
Ít nhất một người thiệt mạng, hai người mất tích, và hơn 43.000 người phải sơ tán trên tổng số 370.000 người bị ảnh hưởng toàn quốc. Các hãng hàng không nội địa như Philippine Airlines (PAL) và Cebu Pacific đã buộc phải thay đổi đường bay để tránh vùng mưa dông mạnh, đảm bảo an toàn cho hành khách và phi hành đoàn.
Tại Việt Nam, Vietnam Airlines đã chủ động điều chỉnh kế hoạch bay trên các tuyến Hà Nội – Hong Kong và TP.HCM – Hong Kong, với thời gian lùi chuyến từ 5 đến 7 giờ.
Hành khách được hỗ trợ đổi vé miễn phí, hoãn hoặc huỷ chuyến không mất phí.
Ngoài ra, các sân bay tại Vinh, Thanh Hoá và Đà Nẵng cũng đã được cảnh báo có thể bị ảnh hưởng trong vòng 1–2 ngày tới nếu bão Wipha tiếp tục tiến sâu vào đất liền.
Các hãng bay phản ứng thế nào trước bão Wipha?
Ngay từ sáng 19/7, khi những cảnh báo đầu tiên về cơn bão Wipha được phát đi, các hãng hàng không lớn trong khu vực đã đồng loạt kích hoạt các phương án ứng phó khẩn cấp.
Nhiều hãng triển khai trung tâm điều phối tác chiến 24/24, nhằm theo dõi chặt diễn biến thời tiết và điều chỉnh lịch bay linh hoạt theo thời gian thực. Đồng thời, hệ thống thông tin khách hàng cũng được đẩy lên mức cảnh báo cao nhất – cập nhật liên tục qua app, website, WeChat, Mini Program, giúp hành khách nắm rõ tình trạng chuyến bay mà không cần đến sân bay quá sớm.
Chính sách hỗ trợ khách cũng được áp dụng linh hoạt: đổi vé miễn phí, hoàn vé không thu phí, hoặc giữ chỗ chờ lịch bay mới khi điều kiện khai thác cho phép. Một số hãng còn kích hoạt hệ thống thông báo qua SMS để cảnh báo thay đổi đột xuất cho hành khách đã đặt chỗ.
Các hãng lớn như China Southern, Air China, Hong Kong Airlines, Vietnam Airlines đều phát khuyến cáo hành khách nên kiểm tra kỹ thông tin trước khi khởi hành, tránh tụ tập quá đông tại sân bay trong điều kiện thời tiết xấu.
Những phản ứng nhanh và đồng bộ này cho thấy ngành hàng không khu vực đã có bước tiến nhất định về năng lực dự phòng trước các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng khó lường.
Thiệt hại không chỉ nằm ở con số
Cơn bão Wipha không chỉ làm gián đoạn lịch bay mà còn gây ra thiệt hại kinh tế sâu rộng cho ngành hàng không khu vực. Tại Hong Kong, hơn 500 chuyến bay bị hủy, gây tổn thất lên tới 120–150 triệu USD, bao gồm chi phí cho hành khách, vận hành mặt đất và ảnh hưởng thương mại.
Tại Hải Khẩu, dù chỉ 29 chuyến hủy, nhưng điều này đã làm gián đoạn 6 tuyến vận tải hàng hóa chính, ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng giữa đảo Hải Nam với đại lục.
Tại Thành Đô, hai sân bay lớn là Song Lưu và Thiên Phủ đã hủy ít nhất 18 chuyến bay trong đêm 19/7, kéo theo hệ lụy trong việc điều phối các chuyến liên tuyến.
Tổng cộng, khu vực Đông Á ghi nhận trên 600 chuyến bay bị hủy, kéo theo tổn thất tài chính vượt 200 triệu USD, chưa kể những ảnh hưởng lan truyền đến logistics, hàng hóa và các dịch vụ liên quan.
Theo nhận định từ giới phân tích, đây là một trong những sự kiện gián đoạn lớn nhất kể từ đầu năm. Tờ Times of India nhấn mạnh cơn bão Wipha “đã gây ra mối đe dọa đáng kể, khiến các sân bay trọng điểm như Hong Kong, Shenzhen, Zhuhai và Macao buộc phải tạm ngừng hoạt động trong suốt ngày để đảm bảo an toàn”.
Điều này xác thực rằng sự kiện này không đơn thuần là một đợt gián đoạn thông thường, mà là bài kiểm tra nghiêm túc cho khả năng phản ứng và điều phối toàn mạng bay Đông Á.
Bão Wipha một lần nữa cho thấy mạng bay Đông Á vẫn rất dễ tổn thương trước thiên tai. Để giảm thiểu thiệt hại trong tương lai, ngành hàng không cần đầu tư mạnh hơn vào dự báo thời tiết, liên kết sân bay vệ tinh và nâng cao năng lực ứng phó linh hoạt.
Đây không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc trong thời kỳ khí hậu cực đoan ngày càng gia tăng.