Gửi bình luận
Siêu UAV tàng hình khổng lồ GJ-X được cho là có chuyến bay thử đầu tiên, đưa Trung Quốc tiến thêm một bước trong cuộc đua giành ưu thế trên không.
Trung Quốc dường như vừa thực hiện chuyến bay thử đầu tiên của mẫu máy bay không người lái (UAV) tàng hình cỡ lớn mang mã hiệu “GJ-X”, hay còn được giới quan sát quốc tế gọi là “cranked kite” – diều gấp cánh. Đây là loại UAV có thiết kế cánh bay (flying-wing) khổng lồ, được cho là có sải cánh lên tới 42 mét, tương đương hơn một nửa sải cánh của máy bay chở khách cỡ lớn Boeing 777.
The War Zone (TWZ) phát hiện loại UAV bí ẩn này vào tháng 9 vừa qua, thông qua hình ảnh vệ tinh chụp tại căn cứ thử nghiệm máy bay không người lái của Trung Quốc gần Malan, Tân Cương – một khu vực vốn được biết đến là trung tâm thử nghiệm hàng không quân sự bí mật của Bắc Kinh.
Chỉ sau hai tháng kể từ khi bức ảnh đầu tiên xuất hiện, một đoạn video ngắn lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc cho thấy vật thể bay có hình dáng gần như trùng khớp với chiếc UAV từng được phát hiện ở Malan – lần này là trong trạng thái bay. Hình ảnh đó được cho là bằng chứng đầu tiên cho thấy GJ-X đã rời đường băng và chính thức bước vào giai đoạn thử nghiệm trên không.
“Quái vật bay” thiết kế tàng hình cực kỳ tinh vi
Hình dáng của GJ-X gây chú ý với kiểu cánh bay gấp khúc độc đáo, hay còn gọi là “cranked kite planform”, từng được áp dụng trên một số máy bay tàng hình phương Tây như B-2 Spirit của Mỹ. Đây là cấu trúc giúp phân tán tín hiệu radar và giảm tối đa diện tích phản xạ radar (RCS) – yếu tố then chốt trong khả năng tàng hình.
Trong video, có thể thấy UAV này được trang bị bộ cánh điều hướng chia đôi (split rudders) ở phần ngoài cánh – chi tiết quen thuộc trên các máy bay cánh bay hiện đại như B-2, nhằm tăng khả năng ổn định khi không có cánh đuôi truyền thống.
Đáng chú ý hơn, ở phần đuôi trên của máy bay xuất hiện một gò nhỏ lệch trục trung tâm, được cho là nắp che đầu ống xả động cơ phản lực kép. Điều này cho thấy GJ-X có thể sử dụng hai động cơ phản lực, tăng lực đẩy và cho phép hoạt động ở tầm bay cao hơn, tốc độ lớn hơn so với các UAV tấn công thông thường.
Một chi tiết kỹ thuật tinh tế được các nhà quan sát chú ý là lớp sơn dưới bụng máy bay. GJ-X dường như có kiểu sơn đối sắc (counter-shading) – phần trên tối, phần dưới sáng, tạo cảm giác khó nhận diện hình dáng thật của máy bay khi nhìn từ mặt đất.
Lớp sơn này khiến thân UAV có vẻ giống một máy bay có thân ống truyền thống, thay vì cấu trúc cánh bay phẳng. Đây là thủ thuật ngụy trang quang học đã được sử dụng từ Thế chiến II, giúp làm mờ ranh giới thị giác, khiến đối phương khó xác định phương hướng hoặc loại máy bay.
Một số chuyên gia nhận định đây có thể chỉ là hiện tượng do quá trình phủ vật liệu radar-absorbent coating (hấp thụ sóng radar), nhưng sự đối xứng màu rõ rệt lại khiến khả năng ngụy trang trở nên thuyết phục hơn nhiều.
Câu hỏi lớn nhất xoay quanh GJ-X là Trung Quốc tạo ra nó để làm gì? Theo các nhà phân tích quân sự, hiện có ba giả thuyết chính:
Thứ nhất, UAV tấn công không người lái cỡ lớn (UCAV). Một số nguồn tin từ giới quân sự Trung Quốc cho rằng GJ-X là một UCAV có khả năng mang theo vũ khí tấn công, thực hiện các nhiệm vụ oanh tạc chính xác tầm xa, tương tự như một máy bay ném bom tàng hình không người lái.
Thứ hai, máy bay ném bom tàng hình không người lái. Một số nhà quan sát phương Tây nhận định cấu trúc khổng lồ, sải cánh lớn và thiết kế cánh bay khiến GJ-X gần giống với máy bay ném bom tàng hình chiến lược, có thể mang theo bom dẫn đường hoặc tên lửa hành trình.
Thứ ba, máy bay trinh sát tàng hình tầm cao. Giả thuyết được cho là thực tế và hợp lý nhất. Theo đó, GJ-X có thể đóng vai trò tương tự mẫu RQ-180 của Mỹ – loại UAV trinh sát chiến lược hoạt động ở độ cao lớn, tầm bay xa, có thể xâm nhập sâu vào không phận đối phương mà không bị phát hiện.
Cũng có khả năng Bắc Kinh hướng đến một thiết kế đa năng, kết hợp khả năng tấn công chính xác, trinh sát, tác chiến điện tử và dẫn đường mục tiêu – giúp quân đội Trung Quốc linh hoạt triển khai trên nhiều chiến trường.
Mảnh ghép trong “làn sóng UAV tàng hình” của Trung Quốc
Sự xuất hiện của GJ-X không phải là hiện tượng đơn lẻ, mà là một phần trong chiến dịch tăng tốc phát triển hàng không quân sự của Trung Quốc trong hai năm gần đây.
Chỉ trong năm qua, nước này đã được cho là thử nghiệm hoặc công khai hàng loạt mẫu máy bay chiến đấu và UAV tàng hình thế hệ mới, bao gồm:
J-36 – tiêm kích tàng hình hạng nặng không đuôi, được xem là đối thủ của F-22 Raptor.
J-XDS – mẫu chiến đấu cơ tàng hình cỡ lớn, có thiết kế tương tự B-21 Raider.
Một loạt UAV tấn công chiến thuật như CH-7, WZ-8, hay các biến thể thuộc dòng Sharp Sword.
Những mẫu máy bay này cho thấy sự dịch chuyển chiến lược rõ rệt của Trung Quốc từ việc sao chép công nghệ phương Tây sang tự phát triển và sáng tạo hệ thống khí động học, tàng hình và điều khiển tiên tiến.
Theo giới phân tích, GJ-X có thể đại diện cho thế hệ UAV tàng hình chiến lược đầu tiên của Trung Quốc – tương đương với bước nhảy vọt mà Mỹ đã đạt được khi triển khai RQ-170 Sentinel và RQ-180.
Điều khiến giới chuyên gia phương Tây lo ngại không chỉ là sự xuất hiện của GJ-X, mà là tốc độ phát triển vượt bậc của công nghiệp quốc phòng Trung Quốc.
Chỉ trong vòng chưa đầy 5 năm, Bắc Kinh đã: Đưa vào biên chế tiêm kích tàng hình J-20 với số lượng lớn hơn cả F-22 của Mỹ; Phát triển UAV tấn công CH và WZ có khả năng hoạt động tầm xa ở Trung Đông và châu Phi; Thử nghiệm nhiều nguyên mẫu máy bay tàng hình cùng lúc – điều chưa từng thấy ở bất kỳ quốc gia nào khác ngoài Mỹ.
Nếu GJ-X thực sự là UAV tàng hình cỡ lớn đang được thử nghiệm, điều này có thể đưa Trung Quốc tiến thêm một bước trong cuộc đua giành ưu thế trên không, đặc biệt trong lĩnh vực máy bay không người lái chiến lược – nơi Mỹ từng nắm độc quyền suốt nhiều năm.
Chỉ là phần nổi của tảng băng
Theo nhận định của The War Zone, những gì công chúng được chứng kiến – dù là hình ảnh vệ tinh hay video ngắn – chỉ là phần rất nhỏ trong chương trình phát triển thực tế của Trung Quốc. Phần lớn hoạt động thử nghiệm, phát triển và hoàn thiện công nghệ đều diễn ra trong vòng bí mật tuyệt đối.
Chuyên gia hàng không Tyler Rogoway nhận định: “Nếu Trung Quốc đã để lộ một UAV khổng lồ như GJ-X, điều đó có nghĩa là họ có thể đang thử nghiệm những thứ còn tiên tiến hơn ở phía sau cánh cửa đóng kín”.
Tốc độ sản xuất, sự đầu tư mạnh mẽ của Bắc Kinh và việc tích hợp AI, cảm biến quang học và radar tần số thấp vào UAV thế hệ mới cho thấy Trung Quốc đang đặt cược lớn vào chiến tranh không người lái tàng hình – lĩnh vực có thể định hình lại cán cân sức mạnh toàn cầu trong thập niên tới.
Chuyến bay đầu tiên của GJ-X, dù chưa được Bắc Kinh xác nhận, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chương trình UAV chiến lược của Trung Quốc. Từ một quốc gia từng phụ thuộc vào công nghệ nhập khẩu, Trung Quốc nay đã có thể thiết kế, chế tạo và thử nghiệm UAV tàng hình khổng lồ có khả năng cạnh tranh trực tiếp với Mỹ.
Nếu GJ-X được xác nhận là UAV tàng hình tầm cao hoặc UCAV mang vũ khí, nó sẽ thay đổi sâu sắc cách Trung Quốc tiến hành trinh sát và tấn công trong các chiến dịch quân sự tương lai.
Với sự xuất hiện của GJ-X, thế giới có lẽ đang chứng kiến sự mở đầu của một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên UAV tàng hình khổng lồ, nơi bầu trời không còn thuộc riêng về những phi công, mà là cuộc đấu giữa những cỗ máy bay vô hình được điều khiển bằng trí tuệ nhân tạo và sức mạnh công nghệ.
