Tiêm kích tàng hình F-35A Lightning II và Drone C100 vừa có màn trình diễn ngoạn mục, thực hiện các đòn tấn công chính xác tầm xa mà vẫn bảo toàn cho phi công.
Trong một màn trình diễn dành cho tác chiến không quân thế hệ tiếp theo, Performance Drone Works (PDW) – công ty Mỹ chuyên về trí tuệ nhân tạo và hệ thống máy bay không người lái (UAS) – đã phối hợp cùng Bộ Quốc phòng Mỹ phô diễn khả năng hỏa lực liên hợp giữa Drone PDW C100 và tiêm kích tàng hình đa năng F-35A Lightning II.
Màn thử nghiệm cho thấy chiếc tiêm kích tàng hình thế hệ 5 này có thể phối hợp với một drone để thực hiện các đòn không kích chính xác vào mục tiêu.
Trong cuộc thử nghiệm diễn ra vào tháng 7, Drone C100 đã chiếu xạ mục tiêu mặt đất bằng bộ chỉ thị laser trước khi F-35A phóng và dẫn bốn quả bom dẫn đường bằng laser GBU-12 Paveway II không mang thuốc nổ, tấn công chính xác các điểm đã định sẵn.
“Được trang bị hệ thống chỉ thị mục tiêu laser Leonardo STAG5 (LTD), C100 đã dẫn thành công bốn quả bom GBU-12 do F-35 thả xuống trúng các mục tiêu định trước”, thông cáo của PDW cho biết.
Cuộc diễn tập cho thấy một kíp điều khiển hoàn toàn có thể đánh dấu mục tiêu từ khoảng cách an toàn nhờ C100 mà không cần sự hỗ trợ của máy bay khác, đồng thời mở rộng năng lực hỏa lực hợp nhất.
“Song sát” mới của Không quân Mỹ
Khái niệm này hơi khác so với mô hình drone “Loyal Wingman” – những UAV bán tự động tiên tiến được thiết kế bay kèm tiêm kích có người lái để tăng cường năng lực tác chiến.
Ví dụ điển hình gồm Boeing Airpower Teaming System hoặc Kratos XQ-58 Valkyrie, vốn có thể trinh sát, tác chiến điện tử, tấn công tên lửa hoặc làm mồi nhử.
Điểm khác biệt là Loyal Wingman thường do phi công trên máy bay có người lái điều khiển, trong khi C100 do phi công mặt đất điều khiển từ xa.
Tuy nhiên, cả hai mô hình đều có điểm chung là UAV phối hợp cùng tiêm kích, đóng vai trò nhân tố nhân bội sức mạnh, giúp triển khai chiến thuật phối hợp mà vẫn giảm rủi ro cho phi công.
Cả hai hướng tiếp cận cũng hướng đến mục tiêu chung: xây dựng một hệ thống tác chiến đường không kết hợp người – máy bay không người lái – tiết kiệm chi phí – và được kết nối mạng lưới.
Mô hình này cho phép phát hiện và đánh dấu mục tiêu từ xa, giúp tiêm kích F-35 không cần bay thấp nguy hiểm để tìm mục tiêu hay phụ thuộc vào máy bay khác. Điều này làm giảm đáng kể rủi ro cho cả máy bay tàng hình đắt đỏ lẫn phi công.
Sự kết hợp giữa drone giá rẻ, có thể tiêu hao, với tiêm kích tàng hình cho thấy học thuyết không chiến mới: Drone đảm nhiệm vai trò rủi ro hơn: ISR, tác chiến điện tử, chỉ thị mục tiêu, trong khi F-35 chỉ cần khai hỏa từ cự ly an toàn.
Qua đó, Mỹ đang xây dựng một hệ thống không chiến tích hợp nhiều tầng công nghệ, kết hợp tính tàng hình với tính linh hoạt tác chiến.
Đây không phải lần đầu tiên Mỹ thử nghiệm kiểu phối hợp này. Trước đó, vào tháng 6/2024, trong cuộc tập trận song phương Mỹ - Philippines, F-35B đã thả bom GBU-32 JDAM vào mục tiêu nổi trên biển, vốn được drone Philippines và C-130 xác định.
Sự kết hợp giữa Drone C100 và tiêm kích tàng hình F-35A không chỉ nâng cao khả năng tác chiến của drone mà còn mở ra một học thuyết không chiến thế hệ mới.
Ở đó, nhiệm vụ chiếu xạ mục tiêu, dẫn đường vũ khí – vốn trước đây chỉ máy bay có người lái đảm nhiệm – nay có thể chuyển giao cho drone giá rẻ, dễ thay thế.
Điều này biến F-35 thành một nền tảng phóng hỏa lực tầm xa an toàn, trong khi drone đảm nhận phần việc nguy hiểm. Kết quả là một mô hình tác chiến “cặp đôi tử thần”, vừa tiết kiệm chi phí, vừa tối ưu sức mạnh, lại bảo toàn tính mạng phi công.
“Hỏa lực liên miền” - bước nhảy vọt lớn trong chiến thuật
Cuộc thử nghiệm bao gồm 3 lần tấn công do Drone C100 chiếu xạ mục tiêu ở khoảng cách 1.000m, 1.500m và 2.000m.
C100 lượn vòng 35 phút ở khoảng cách 3km so với người điều khiển, thu thập dữ liệu hình ảnh chi tiết và nhanh chóng truyền thông tin cho F-35, giúp phát hiện mục tiêu nhanh chóng.
Theo PDW, được thiết kế như một nền tảng “hỏa lực hữu cơ”, C100 mở rộng hiệu quả chiến đấu của binh sĩ nhờ bộ tải trọng linh hoạt, hỗ trợ trinh sát (ISR), chỉ thị mục tiêu, và hỏa lực trực tiếp.
“Đây là cuộc trình diễn thứ hai nhằm chứng minh Drone C100 là nền tảng hỏa lực “organic” tối ưu. Nó mang lại bước nhảy vọt lớn về tính linh hoạt chiến thuật cho binh sĩ”, Ryan Gury – CEO kiêm đồng sáng lập PDW – khẳng định.
PDW cho biết, C100 có thể tích hợp chỉ thị laser để nhanh chóng bàn giao mục tiêu cho pháo binh gián tiếp, yểm trợ đường không cự ly gần và cả hải quân.
Trong vai trò giải pháp chỉ thị mục tiêu tầm xa, hệ thống này giảm sự tiếp xúc của máy bay có người lái, đồng thời tăng tầm hoạt động và độ an toàn.
Video công bố cho thấy C100 do phi công mặt đất điều khiển, chiếu xạ mục tiêu bằng laser Leonardo STAG5, trước khi F-35A bay qua và thả bom GBU-12 trúng đích.
Dù vậy, Không quân Mỹ (USAF) chưa đưa ra bình luận chính thức về cuộc thử nghiệm.
C100 là một drone quadcopter hạng nặng, có thể đạt trọng tải tối đa 9,7kg, với thời gian bay kỷ lục lên tới 74 phút khi mang tải trọng, tốc độ bay 65 km/h, tầm hoạt động 10km, độ cao tối đa 3.658m. Nó có thể cất cánh nhanh chưa đến 2 phút và hoạt động trong điều kiện từ -20°C đến 57°C, kháng bụi và nước.
Drone này có thể gấp gọn cho vào ba lô, dễ triển khai và hỗ trợ nhiều gói tải trọng, từ camera EO/IR quân sự của Trillium đến cảm biến bên thứ ba.
Hệ thống điều hướng gồm camera riêng cho FPV, công nghệ tránh va chạm bằng thị giác và khả năng hoạt động trong môi trường bị gây nhiễu GPS.
Tháng 12/2024, PDW đã ký hợp đồng hơn 15,3 triệu USD cung cấp Drone C100 cho Lục quân Mỹ. Trước đó vào tháng 9/2024, C100 cũng được lựa chọn trong chương trình cung cấp drone cấp tiểu đoàn phục vụ nhiệm vụ ISR.
Mỹ đang từng bước hiện thực hóa học thuyết chiến tranh mới, nơi tiêm kích tàng hình đắt giá phối hợp cùng drone chiến thuật giá rẻ. C100 chứng minh rằng một drone nhỏ gọn vẫn có thể đảm nhận vai trò quan trọng: trinh sát, chỉ thị mục tiêu, dẫn đường vũ khí.
Khi kết hợp với F-35, nó tạo ra một “cặp đôi tử thần” vừa chính xác, vừa an toàn, mở đường cho kỷ nguyên tác chiến không quân kết hợp người – máy mới.