Thái Lan lần đầu điều tiêm kích JAS 39 Gripen và F-16, đánh dấu bước chuyển lớn trong năng lực tác chiến không quân và không người lái của quốc gia này.
Theo đài truyền hình Thái Lan Thai PBS, Không quân Hoàng gia Thái Lan ngày 26/7 đã điều 2 tiêm kích F-16 và 2 tiêm kích JAS 39 Gripen tập kích một số mục tiêu quân sự Campuchia.
Đây là lần đầu tiên trong cuộc xung đột biên giới Thái Lan – Campuchia Không quân Hoàng gia Thái Lan (RTAF) đã chính thức xác nhận việc triển khai các tiêm kích JAS-39 Gripen do Thụy Điển sản xuất cùng với các máy bay F-16A/B do Mỹ chế tạo để tiến hành các đợt không kích phối hợp nhằm vào các vị trí quân sự của Campuchia.
Các cuộc không kích nhắm vào mục tiêu của Campuchia gần khu vực Phu Makuea và đền Prasat Ta Muen Thom – hai địa điểm đã trở thành trọng tâm của các cuộc pháo kích và tấn công bằng tên lửa qua biên giới gần đây, khiến nhiều dân thường và binh lính thiệt mạng.
Răn đe tác chiến không quân
Việc triển khai cùng lúc hai dòng tiêm kích Gripen và F-16 trong các nhiệm vụ tác chiến đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình tích hợp vận hành phi đội chiến đấu đa nguồn gốc của Thái Lan.
Các tiêm kích JAS-39 Gripen do tập đoàn hàng không Saab của Thụy Điển chế tạo, cùng với F-16 của hãng Lockheed Martin (Mỹ), đã thực hiện các nhiệm vụ oanh tạc chính xác nhằm vô hiệu hóa bệ phóng tên lửa và trận địa pháo của Campuchia.
“Quân đội Campuchia đã triển khai hệ thống vũ khí tại Phu Makuea và đền Ta Muen Thom để tiến hành các cuộc tấn công vào Thái Lan. Nhiệm vụ tiêu diệt các khí tài này đã được thực hiện thành công và toàn bộ bốn tiêm kích của Không quân Hoàng gia Thái Lan đã trở về căn cứ an toàn”, Không quân Thái Lan cho biết trong một tuyên bố chính thức.
Trước đó, phía Thái Lan chỉ thừa nhận việc sử dụng F-16 trong xung đột đang leo thang.
Khu vực biên giới đã chứng kiến các cuộc giao tranh liên tục giữa lực lượng Thái Lan và Campuchia, khi cả hai bên luân phiên tổ chức các cuộc tấn công và tăng cường thế phòng thủ.
Các đơn vị Thái Lan đang tích cực tham gia các chiến dịch nhằm vô hiệu hóa lực lượng triển khai của Campuchia dọc khu vực tranh chấp.
Đáp lại, Campuchia đã tăng cường lực lượng, điều động thêm binh sĩ và củng cố sự hiện diện quân sự tại khu vực.
Các cuộc giao tranh ác liệt không hề suy giảm kể từ khi nổ ra vào ngày 24/7.
Một đoạn video do Lục quân Hoàng gia Thái Lan công bố cho thấy quân đội nước này sử dụng các UAV vũ trang, tiến hành thả bom cối M261 và M472 xuống các kho quân nhu và vị trí tập kết pháo binh của Campuchia.
Các cuộc không kích bằng UAV được cho là đã tiêu diệt nhiều tài sản quân sự quan trọng, bao gồm một bệ phóng RM-70 GRAD được nạp đạn và sẵn sàng khai hỏa.
Việc Thái Lan sử dụng các nền tảng mạng lưới tiên tiến như JAS-39 Gripen và đơn vị UAV tấn công phản ánh bước chuyển chiến lược quân sự công nghệ cao và tích hợp trước các mối đe dọa truyền thống.
Không quân Thái Lan hiện đang vận hành khoảng 50 tiêm kích F-16 thuộc nhiều biến thể như Block 15 và Block 50/52, đóng tại các căn cứ chiến lược như Cánh số 1 (Nakhon Ratchasima) và Cánh số 4 (Takhli).
Các máy bay này đã được nâng cấp đáng kể về điện tử và vũ khí, có khả năng mang tên lửa không đối không AIM-120 AMRAAM, tên lửa đối đất AGM-65 Maverick và được hỗ trợ bởi hệ thống chỉ thị mục tiêu LANTIRN và radar AN/APG-68.
Thái Lan hiện đang xem xét nâng cấp lên chuẩn F-16V Viper – bao gồm radar mảng pha chủ động AESA AN/APG-83, máy tính nhiệm vụ cải tiến và hệ thống sống sót nâng cao.
Trong khi đó, đội máy bay JAS-39C/D Gripen gồm 12 chiếc tại Cánh số 7 (Surat Thani) đã được tích hợp hoàn chỉnh với hệ thống cảnh báo sớm Erieye và hệ thống chỉ huy điều khiển (C2) của Saab, tạo thành một kiến trúc chiến đấu trung tâm mạng vững chắc.
Gripen Thái có khả năng mang tên lửa IRIS-T, AIM-120, tên lửa diệt hạm RBS-15 và vũ khí chính xác dẫn đường.
Theo Defence Security Asia, gần đây, Thái Lan đã phê duyệt kế hoạch mua sắm thêm bốn chiếc JAS-39E/F Gripen thế hệ tiếp theo (ba chiếc một chỗ và một chiếc hai chỗ), nằm trong lộ trình hiện đại hóa 10 năm với mục tiêu bổ sung 12 chiến đấu cơ mới.
Phiên bản Gripen mới sẽ được trang bị radar AESA Raven ES-05, hệ thống dò tìm hồng ngoại IRST và liên kết dữ liệu mã hóa, nâng cao vượt trội khả năng chiến đấu tầm xa và tác chiến điện tử.
Ngoài ra, Thái Lan sẽ trở thành một trong số ít quốc gia Đông Nam Á sở hữu tên lửa không đối không ngoài tầm nhìn MBDA Meteor – có tầm bắn vượt quá 100km, tốc độ trên Mach 4 (khoảng 4.900 km/h) và vùng tiêu diệt rộng gấp nhiều lần so với tên lửa truyền thống.
Mỗi quả Meteor có giá trị hơn 2,5 triệu USD, trang bị đầu dò radar chủ động và động cơ ramjet, biến chúng thành vũ khí huỷ diệt chính xác trong không chiến tầm xa.
Lô Gripen mới được kỳ vọng sẽ thay thế dần các mẫu F-16A/B cũ trong thập kỷ tới, củng cố ưu thế không quân của Thái Lan với hiệu suất tương đương thế hệ 5 trong khung máy bay thế hệ 4.
Xung đột Thái Lan – Campuchia, vốn âm ỉ do tranh chấp lãnh thổ quanh các vùng đồi chiến lược và di tích tôn giáo cổ, nay có dấu hiệu leo thang thành đối đầu quân sự dựa trên công nghệ.
Khi cả hai bên tiếp tục củng cố vị trí và các cường quốc trong khu vực theo dõi sát sao, hành động của Thái Lan cho thấy tuyên bố rõ ràng về chủ quyền bằng sức mạnh không quân vượt trội và khả năng tấn công chính xác cao.
Việc sử dụng tiêm kích Gripen, F-16 và UAV để tấn công các mục tiêu quân sự Campuchia, dù được Thái Lan tuyên bố là để “ngăn chặn mối đe dọa”, đã bị Campuchia cáo buộc là tấn công dân sự, làm gia tăng căng thẳng song phương. Điều này có thể ảnh hưởng đến hình ảnh của Thái Lan trong ASEAN và làm phức tạp hóa các nỗ lực hòa giải khu vực.