Máy bay không người lái (UAV) được Thái Lan sử dụng vào nhiệm vụ trinh sát từ năm 2021, khi Lục quân Hoàng gia Thái Lan mua bốn chiếc UAV trinh sát từ Israel.
Kho UAV của Thái Lan
Trong những thập kỷ sau đó, Thái Lan tiếp tục mua thêm nhiều loại UAV khác (chủ yếu từ Israel), dần xây dựng nên một kho vũ khí không người lái quy mô lớn đang phục vụ trong Lục quân, Không quân và Hải quân Hoàng gia Thái Lan.
Đáng chú ý, hiện nay kho UAV của Thái Lan cũng bao gồm nhiều loại UAV do nước này tự thiết kế hoặc sản xuất theo giấy phép từ Trung Quốc.
Loại UAV lớn nhất và mạnh nhất hiện nay là D-Eyes 04 "DP 20", được phát triển dựa trên nền tảng UAV CY-9 của Đại học Hàng không Bắc Kinh (Beihang University) của Trung Quốc.
UAV này nhiều khả năng sẽ thay thế đội UAV IAI Searcher Mk. II đã cũ của Lục quân.
Thái Lan cũng được cho là đang quan tâm đến dòng UAV trinh sát kiêm tấn công tầm xa hơn là TYW-1, cũng do Đại học Hàng không Bắc Kinh phát triển. Nhờ hợp tác với Trung Quốc, Thái Lan đã có thể sản xuất theo giấy phép một số hệ thống vũ khí tiên tiến – chẳng hạn như bệ phóng rocket dẫn đường DTI-1/1G của Lục quân Thái – những thương vụ mà nếu mua từ nước khác sẽ rất khó khả thi.
Theo Orxy, mặc dù đang vận hành số lượng lớn UAV đủ các kích cỡ và tầm hoạt động, lực lượng vũ trang Thái Lan vẫn chưa có năng lực tác chiến bằng UAV vũ trang.
Năm 2019, Viện Công nghệ Quốc phòng Thái Lan (DTI) từng giới thiệu phiên bản có vũ trang của UAV trinh sát U-1 "Sky Scout", được gọi là U-1M "Sky Scout-X".
Mẫu UCAV nhỏ này được trang bị hai bom dẫn đường Thales FF-LMM có tầm bắn tối đa 6km. Tuy nhiên, tầm bắn thực tế có thể thấp hơn do U-1M bay ở độ cao thấp hơn nhiều so với các UCAV thông thường.
Hai năm sau, vào năm 2022, Thái Lan tiếp tục công bố hai mẫu UCAV mới là DP 16 và DP 20A. Trong đó, DP 20A thực chất là phiên bản nội địa hóa của UCAV BZK005 do Trung Quốc chế tạo. Hiện vẫn chưa rõ các mẫu UAV này có chính thức được đưa vào biên chế lực lượng vũ trang Thái Lan hay không.
Tháng 12/2021, Hải quân Hoàng gia Thái Lan tuyên bố đang có kế hoạch mua bốn UAV hạng trung MALE, và đến tháng 7/2022, hợp đồng mua chín chiếc Hermes 900 đã được công bố.
Cũng trong tháng 6/2022, một phái đoàn Thái Lan đến thăm hãng Baykar Tech (Thổ Nhĩ Kỳ), cho thấy nước này có thể đang quan tâm nghiêm túc đến dòng UAV Bayraktar TB3.
TB3 được thiết kế ngay từ đầu cho các hoạt động hàng hải và có thể triển khai từ tàu sân bay Chakri Naruebet của Thái Lan – hiện nay vẫn chưa có máy bay cố định nào hoạt động trên tàu.
Hải quân Thái Lan đã từng thử nghiệm triển khai các UAV cất hạ cánh thẳng đứng (VTOL) loại nhỏ từ boong bay dài 175m của tàu sân bay này vào năm 2021.
Với đội hình UAV hiện tại nhập khẩu từ Israel cùng nền công nghệ trong nước ngày càng phát triển, đặc biệt là nhờ hợp tác với Trung Quốc, triển vọng phát triển năng lực UAV của Thái Lan trong tương lai là rất sáng sủa.
Việc mua Hermes 900 của Israel, đầu tư vào UAV tấn công MALE, sản xuất theo giấy phép các UAV Trung Quốc cỡ lớn, kết hợp với khả năng nhập khẩu UAV từ Thổ Nhĩ Kỳ, hoàn toàn có thể đưa Thái Lan trở thành cường quốc UAV hàng đầu Đông Nam Á – một bước tiến vượt bậc và đáng nể.
UAV nội địa lộ diện
Thái Lan đã đẩy mạnh phát triển công nghệ UAV nhiều năm qua thông qua Viện Công nghệ Quốc phòng (DTI), Học viện Không quân Hoàng gia Navaminda Kasatriyadhiraj, và các đối tác trong nước như Chaiseri Metal and Rubber Co. Ltd. và các trường đại học.
Các UAV nội địa chủ yếu phục vụ mục đích trinh sát, giám sát, và gần đây là tấn công, với nỗ lực giảm phụ thuộc vào thiết bị nhập khẩu từ Israel, Mỹ, hoặc Trung Quốc.
Các mẫu UAV trong nước tự nghiên cứu thiết kế có thể kể đến như D-Eyes 04 (DP 20), DP 16, Sky Scout-X (U-1 Sky Scout), Kamikaze UAV (Drone Bomber),...
DP 20 được Viện Công nghệ Quốc phòng (DTI) phối hợp với Đại học Beihang (Trung Quốc) phát triển. Đây là loại UAV trinh sát tầm trung, độ cao trung bình (MALE - Medium Altitude Long Endurance).
Máy bay không người lái này có tầm hoạt động 200-250km (ước tính dựa trên CY-9 của Trung Quốc), độ cao tối đa 4.500-6.000m, thời gian bay từ 10-12 giờ và tải trọng 50-100kg,
Công nghệ DP 20 dựa trên CY-9 của Đại học Beihang, được sản xuất theo giấy phép tại Thái Lan, DP 20 được trang bị cảm biến EO/IR cho giám sát ngày/đêm, phù hợp với nhiệm vụ tuần tra biên giới và giám sát hàng hải; hệ thống định vị GPS/INS, truyền dữ liệu mã hóa để chống nhiễu.
Máy bay không người lái này được phát triển từ năm 2021, đã qua thử nghiệm và dự kiến triển khai trong tương lai gần. Theo Oryx đánh giá đây là UAV nội địa lớn và tiên tiến nhất của Thái Lan hiện nay.
Ngoài DP 20, một biến thể khác từng được giới thiệu năm 2023 là DP 16. Khác với DP 20, DP 16 là dòng UAV vũ trang được phát triển bởi Viện Công nghệ Quốc phòng Thái Lan phối hợp với Công ty Công nghiệp Công nghệ Hàng không.
Cuối năm 2023, DP 16 được công bố thử nghiệm thành công khi mang theo vũ khí. Cụ thể, DP16 thả hai quả bom không trang bị đầu đạn hướng tới hai mục tiêu cách xa 2km khi máy bay giữ tốc độ 130km/h ở độ cao 1.800m. Hai quả bom mất 25 giây để bay đến vị trí mục tiêu và bắn trúng cả hai.
Mặc dù không cung cấp chi tiết về vũ khí được sử dụng trên DP16, nhưng các hình ảnh cho thấy đây là một loại bom cỡ nhỏ dẫn đường bằng laser.
Mới đây, Không quân Hoàng gia Thái Lan (RTAF) cũng công bố nguyên mẫu máy bay không người lái UAV cảm tử Kamikaze. Sự kiện được tổ chức tại Học viện Không quân Navaminda Kasatriyadhiraj.
Theo The Nation Thailand, UAV Kamikaze do các kỹ sư Thái Lan phát triển, là kết quả của chương trình nghiên cứu và thử nghiệm phối hợp giữa Học viện Không quân Navaminda Kasatriyadhiraj, Cục Quân khí Không quân, và Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ Hàng không – Vũ trụ Không quân (AEROTEC).
Mẫu UAV này đã trải qua các cuộc thử nghiệm thành công, cho thấy khả năng đánh trúng mục tiêu tầm trung bằng đầu đạn nổ mạnh, với độ chính xác sai số chỉ trong vòng 5 mét so với mục tiêu.
Thành tựu này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong chương trình UAV cảm tử Kamikaze, đưa dự án tiến gần hơn đến giai đoạn sản xuất hàng loạt và triển khai tác chiến thực tế. Sáng kiến này nhằm nâng cao năng lực phòng thủ của Thái Lan, góp phần bảo vệ chủ quyền và tăng cường an ninh quốc gia.
Việc Thái Lan công bố UAV cảm tử nội địa không chỉ là một thành tựu kỹ thuật, mà còn là tuyên bố chiến lược về khả năng tự lực quốc phòng trong bối cảnh tình hình địa chính trị khu vực ngày càng phức tạp.
“An ninh quốc gia không thể mua bằng tiền – mà phải được xây dựng từ chính bàn tay của chúng ta", Không quân Thái Lan nhấn mạnh.