6 tiêm kích F-16 của Thái Lan đã được điều động đến dọc biên giới và tấn công một mục tiêu quân sự của Campuchia.
Theo Guardian, căng thẳng biên giới giữa Thái Lan và Campuchia đã nhanh chóng leo thang trong ngày 24/7, sau khi hai bên cáo buộc nhau nổ súng tại khu vực đền Ta Muen Thom, tỉnh Surin.
Campuchia đã sử dụng pháo phản lực BM-21 và nhiều vũ khí khác để pháo kích tỉnh Surin của Thái Lan, Bộ Quốc phòng Thái Lan sau đó đã điều động 6 tiêm kích F-16 đến dọc biên giới và tấn công một mục tiêu quân sự của Campuchia.
Động thái sử dụng tiêm kích F-16 của Thái Lan được cho là thể hiện sức mạnh răn đe của quốc gia Đông Nam Á này.
Các biến thể tiêm kích F-16 của Thái Lan
Không quân Hoàng gia Thái Lan (RTAF) hiện vận hành khoảng 50 máy bay tiêm kích F-16A/B. Các máy bay F-16 được triển khai chủ yếu tại Căn cứ Không quân Korat và các căn cứ khác như Don Muang và Takhli.
Các máy bay F-16 của Thái Lan thuộc nhiều biến thể, trong đó có hai biến thể chính: F-16A (một chỗ ngồi) và F-16B (hai chỗ ngồi, dùng cho huấn luyện).
Các máy bay này thuộc các phiên bản Block 15 OCU (Operational Capability Upgrade) và Block 15 ADF (Air Defense Fighter), với một số nâng cấp sau khi bàn giao.
F-16A/B Block 15 OCU đóng vai trò huấn luyện và tuần tra không phận. Trong khi, F-16A/B Block 15 được tối ưu hóa cho nhiệm vụ phòng không, với radar cải tiến và khả năng mang tên lửa AIM-7 Sparrow và AIM-9 Sidewinder.
Một số tiêm kích của Thái Lan được nâng cấp với Mid-Life Upgrade (MLU), bao gồm máy tính nhiệm vụ mới, màn hình hiển thị đa năng (MFD), và hệ thống định vị GPS/INS.
Các máy bay F-16 của Thái Lan đã phục vụ từ cuối những năm 1980 và dự kiến sẽ được thay thế dần từ năm 2028-2035 do tuổi thọ cao (37 năm) và chi phí bảo trì tăng.
RTAF đã thực hiện các chương trình nâng cấp Mid-Life Upgrade (MLU) từ năm 2014, bao gồm cải tiến avionics, radar, và tích hợp vũ khí hiện đại hơn để kéo dài thời gian sử dụng đến năm 2030-2031.
Sức mạnh tiêm kích F-16 của RTAF "khủng" cỡ nào?
Các máy bay F-16A/B Block 15 sử dụng radar AN/APG-66, cung cấp khả năng phát hiện và theo dõi mục tiêu trong phạm vi trung bình.
Một số chiếc đã được nâng cấp với radar AN/APG-66(V) hoặc tương tự trong chương trình MLU, cải thiện khả năng phát hiện mục tiêu và chống nhiễu.
F-16 của RTAF dùng hệ thống định vị GPS/INS (Hệ thống định vị quán tính) được tích hợp, cải thiện độ chính xác khi điều hướng và tấn công.
Các vũ khí trang bị bao gồm: Tên lửa không đối không và tên lửa, bom không đối đất. Các tên lửa không đối không có thể kể ra như AIM-9 Sidewinder cho tác chiến không đối không; Python-4 không đối không tầm ngắn, có khả năng cơ động cao; và có thể là cả AIM-7 Sparrow cho tác chiến tầm trung.
Ngoài các tên lửa không đối không, F-16 của RTAF còn có thể được trang bị cả tên lửa và bom không đối đất như các loại bom dẫn đường chính xác như JDAM hoặc bom thông thường và tên lửa chống hạm như AGM-84 Harpoon.
Mỗi chiếc F-16 có 11 giá treo (hardpoints), cho phép mang nhiều loại vũ khí khác nhau, từ tên lửa, bom, đến thùng nhiên liệu phụ.
Ở khả năng phòng thủ, F-16 được trang bị pod gây nhiễu Sky Shield (do Israel sản xuất), giúp chống lại các hệ thống radar và tên lửa đối phương. Hệ thống cảnh báo tên lửa AN/AAR-60 và hệ thống phân tán mồi bẫy để đối phó với tên lửa dẫn đường bằng radar hoặc hồng ngoại.
Thái Lan hiện đang tích hợp hệ thống liên kết dữ liệu chiến thuật (Tactical Data Link) trên các máy bay F-16 để cải thiện khả năng chia sẻ thông tin với các lực lượng khác (như JAS 39 Gripen và hệ thống chỉ huy mặt đất).
Tuy nhiên, hạn chế là hệ thống liên kết dữ liệu của F-16 Thái Lan phụ thuộc vào sự phê duyệt của Mỹ (Link-16), gây khó khăn về tính độc lập.
Theo Wionews, một số F-16 được nâng cấp với mũ bay tích hợp, cho phép phi công nhắm mục tiêu bằng cách nhìn theo hướng mắt, tăng hiệu quả trong tác chiến không đối không. Và khả năng đa nhiệm được tối ưu cho cả nhiệm vụ không đối không (phòng không, đánh chặn) và không đối đất (tấn công mặt đất, hỗ trợ lực lượng mặt đất), phù hợp với các kịch bản chiến đấu ở Đông Nam Á.
So với các máy bay hiện đại như F-35 hay Gripen E/F, F-16 Block 15 thiếu radar AESA (Active Electronically Scanned Array) và các hệ thống chiến tranh điện tử tiên tiến.
Do tuổi thọ cao (37 năm) và chi phí bảo trì tăng, RTAF dự kiến thay thế F-16 bằng 12 chiếc Saab JAS 39E/F Gripen từ năm 2028-2035, với hợp đồng trị giá 60 tỷ baht (1,7 tỷ USD).
Thái Lan từng muốn mua F-35A Lightning II, nhưng Mỹ từ chối vào năm 2023 do lo ngại công nghệ nhạy cảm và yêu cầu kỹ thuật phức tạp. Thay vào đó, Mỹ đề xuất F-16 Block 70/72 và F-15EX Eagle II, nhưng Thái Lan chọn Gripen E/F vì chi phí thấp hơn, chuyển giao công nghệ, và tính độc lập chiến lược.
Việc Thái Lan sử dụng F‑16 không chỉ đơn thuần là đáp trả hỏa lực đối phương, đó còn là tín hiệu răn đe trong khu vực, làm dấy lên các lo ngại leo thang căng thẳng biên giới giữa Thái Lan và Campuchia hàng thế kỷ qua.