Tên lửa Barracuda-500: Tầm bắn 900km, vũ khí giá rẻ thay đổi cuộc chơi

Đây là mẫu tên lửa do công ty quốc phòng Mỹ Anduril Industries phát triển, lần đầu ra mắt công chúng vào năm 2024.

Dù chưa công bố kế hoạch sản xuất chi tiết cũng như sản lượng cụ thể, giới chức Đài Loan (Trung Quốc) cho biết mục tiêu là nội địa hóa hoàn toàn quy trình chế tạo và giữ chi phí mỗi quả tên lửa dưới mức 6,5 triệu Đài tệ (khoảng 216.500 USD) – một con số được đánh giá là cực kỳ cạnh tranh so với các dòng tên lửa hành trình hiện nay.

Tầm bắn xa, đầu đạn nhỏ, sản xuất hàng loạt

Barracuda-500 là thành viên lớn nhất trong gia đình Barracuda-M – một dòng phương tiện bay không người lái (AAV) được thiết kế để tái xây dựng kho vũ khí chính xác của Mỹ, vốn có nguy cơ cạn kiệt.

Không giống các tên lửa truyền thống đắt đỏ như Tomahawk (giá hàng triệu USD), Barracuda-500 nhắm đến sản xuất hàng loạt với chi phí chỉ khoảng 216.000 USD mỗi quả, nhờ sử dụng linh kiện thương mại sẵn có và thiết kế mô-đun như "khối Lego".

Xét về thông số kỹ thuật, Barracuda-500 trông khiêm tốn nhưng tối ưu hóa cho chiến tranh hiện đại. Với chiều dài khoảng 4 mét, đường kính 20-23cm và trọng lượng chỉ 181kg.

Theo thông tin được công bố, Barracuda-500 có khả năng bay hơn 500 hải lý (tương đương trên 900km) và mang theo đầu đạn nặng 45kg, có thể mang tải nổ thông thường hoặc phi nổ.

Con số này có thể không quá ấn tượng so với các loại tên lửa hành trình hạng nặng, nhưng giới phân tích quân sự khẳng định nó đủ sức tấn công nhiều loại mục tiêu quan trọng, từ cơ sở hậu cần, kho nhiên liệu, căn cứ quân sự cho đến các trạm radar ven biển.

Động cơ turbojet nhỏ – một chuỗi động cơ hút không khí – đẩy tên lửa đạt tốc độ 500 knot (khoảng 925 km/h), cho phép bay xa hơn 500 hải lý (925 km) khi phóng từ không trung. Điều đáng chú ý là khả năng cơ động: Barracuda-500 có thể thực hiện các pha ngoặt 5 G trở lên, giúp né tránh tên lửa đánh chặn và radar kẻ thù. Hơn nữa, nó có thể "lảng vảng" trên mục tiêu đến 120 phút, chờ thời cơ lý tưởng để tấn công – một tính năng hiếm thấy ở tên lửa hành trình truyền thống, thường chỉ "bay thẳng một lèo".

Tên lửa này sử dụng hệ thống dẫn đường dựa trên GPS kết hợp quán tính, tuy nhiên chi tiết kỹ thuật cụ thể vẫn chưa được tiết lộ đầy đủ. Một số báo cáo quốc phòng còn cho rằng Barracuda-500 có khả năng tấn công mục tiêu trên biển, đồng nghĩa nó có thể được tích hợp đầu dò hồng ngoại hoặc radar chủ động để săn tàu chiến.

Barracuda-500 không phụ thuộc hoàn toàn vào liên lạc từ xa. Thay vào đó, phần mềm Lattice AI của Anduril cho phép nó tự quyết định đường bay, phát hiện mục tiêu thời gian thực và thậm chí phối hợp với các đơn vị khác trong "đàn" (swarm) để đánh lạc hướng hoặc áp đảo phòng không.

"Đây không phải tên lửa, mà là một phương tiện bay tự trị có thể học hỏi và thích ứng với chiến trường thay đổi", một chuyên gia phân tích từ Anduril nhấn mạnh.

Thiết kế mô-đun còn cho phép lắp ráp chỉ với tua vít và cờ lê – giảm 95% công cụ và 50% bộ phận so với tên lửa tương đương – giúp sản xuất nhanh chóng, thậm chí ở các xưởng nhỏ. Đây chính là điểm đột phá của Barracuda-500 - triết lý thiết kế đơn giản hóa nhằm phục vụ sản xuất quy mô lớn.

Theo Anduril, mẫu tên lửa này được chế tạo từ các vật liệu phổ thông, đòi hỏi ít hơn 95% số lượng công cụ và ít hơn 50% linh kiện so với các loại tên lửa cùng phân khúc.

Barracuda-500 được thiết kế để phóng từ nhiều loại nền tảng. Nó có thể gắn trên các tiêm kích như F-15E, F/A-18E/F, F-16, hoặc thậm chí triển khai từ máy bay vận tải qua hệ thống Rapid Dragon pallet – vốn cho phép thả hàng loạt tên lửa từ khoang chứa của C-17 hay C-130.

Điều này mở ra kịch bản tấn công ồ ạt nhằm xuyên thủng hệ thống phòng không của đối phương: khi hàng chục, thậm chí hàng trăm quả Barracuda-500 được phóng cùng lúc, ngay cả những mạng lưới phòng thủ hiện đại cũng sẽ bị quá tải và suy yếu khả năng đánh chặn.

So với máy bay không người lái (UAV), tên lửa hành trình có tốc độ cao hơn nhiều, khiến chúng khó bị đánh chặn hơn, đồng thời buộc đối phương phải sử dụng các hệ thống phòng thủ tên lửa đắt đỏ để đối phó.

Vũ khí giá rẻ, hiệu quả cao: Xu hướng mới của chiến tranh hiện đại

Với Đài Loan, Barracuda-500 được xem là vũ khí chiến lược trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng.

Tại Triển lãm Hàng không Vũ trụ và Quốc phòng Taipei, Viện Khoa học Công nghệ Quốc gia Chung-Shan (NCSIST) công bố sản xuất chung với Anduril, với chuỗi cung ứng toàn bộ trên đảo và hợp đồng với các công ty Mỹ-Canada. Sản xuất hàng loạt dự kiến trong 18 tháng, tập trung vào các cuộc tấn công bão hòa (saturation strikes) để áp đảo phòng không đối phương.

Barracuda-500 đại diện cho sự chuyển dịch từ "vũ khí đắt tiền, ít số lượng" sang "rẻ tiền, sản xuất lớn" – một mô hình lấy cảm hứng từ drone Ukraine dùng chống Nga. AI Lattice không chỉ giảm chi phí mà còn tăng độ sống sót, với khả năng chống nhiễu điện tử và ưu tiên mục tiêu động.

Tuy nhiên, đầu đạn nhỏ (45kg) có thể hạn chế sát thương so với tên lửa lớn hơn, và phụ thuộc vào chuỗi cung ứng thương mại có thể bị gián đoạn trong xung đột.

Trong trường hợp xảy ra xung đột, hàng loạt Barracuda-500 phóng đi cùng lúc sẽ đóng vai trò như “mũi dao xuyên phá lớp giáp phòng không” của đối phương, tạo điều kiện cho các loại tên lửa tầm xa khác hoặc không quân Đài Loan tiếp cận.

Ngoài bản Barracuda-500, Anduril Industries còn phát triển hai phiên bản nhỏ hơn là Barracuda-250 và Barracuda-100. Các mẫu này mang đầu đạn nhỏ hơn, chi phí rẻ hơn và phù hợp với các nhiệm vụ chiến thuật hoặc tấn công mục tiêu ít được bảo vệ.

Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu Đài Loan sẽ tiến hành sản xuất cả hai biến thể này hay tập trung hoàn toàn vào Barracuda-500 – vốn mang lại khả năng răn đe chiến lược lớn hơn nhờ tầm bắn xa.

Đáng chú ý, Không quân Mỹ được cho là đang xem xét kế hoạch mua hơn 3.000 quả Barracuda-500. Nếu thông tin này chính xác, nó sẽ mở ra một dây chuyền sản xuất quy mô toàn cầu, giúp giảm giá thành hơn nữa và đồng thời nâng cao tính khả dụng cho các đồng minh của Washington.

Giới chuyên gia quân sự đánh giá Barracuda-500 là minh chứng cho xu hướng “vũ khí thông minh, chi phí thấp” trong chiến tranh hiện đại. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào các hệ thống phòng thủ và vũ khí cực kỳ đắt đỏ, nhiều quốc gia đang chuyển hướng sang phát triển các loại tên lửa, UAV và phương tiện tấn công giá rẻ nhưng đủ sức gây tổn thất lớn cho đối phương.

Trong bối cảnh xung đột tiềm tàng ở eo biển Đài Loan chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, sự xuất hiện của Barracuda-500 càng cho thấy một cuộc chạy đua vũ trang kiểu mới đang diễn ra: thay vì tập trung vào số lượng tàu chiến hay tiêm kích, cuộc đua nay xoay quanh ai sở hữu được nhiều vũ khí tầm xa giá rẻ và triển khai chúng hiệu quả hơn.

Việc Đài Loan bắt đầu sản xuất Barracuda-500 không chỉ là bước tiến công nghệ mà còn là tuyên bố chiến lược. Với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ so với các loại tên lửa hành trình truyền thống nhưng lại sở hữu tầm bắn vượt trội, Barracuda-500 được kỳ vọng sẽ trở thành “át chủ bài” trong chiến lược phòng thủ bất đối xứng.

Một điều chắc chắn: Barracuda-500 sẽ còn là tâm điểm trong các cuộc thảo luận an ninh ở châu Á – Thái Bình Dương, và có thể trở thành hình mẫu cho thế hệ vũ khí hành trình giá rẻ nhưng cực kỳ lợi hại trong tương lai.