Với sự tham gia của một hãng bay mới, hàng không Việt Nam có thêm sự cạnh tranh, tạo động lực phát triển cho ngành. Trong khi đó, hành khách có thêm lựa chọn khi đến những điểm du lịch “hot” hiện nay như Phú Quốc, Hạ Long, Sapa…
Tuy vậy, Sun PhuQuoc Airways – hãng bay mới vừa được chấp thuận chủ trương đầu tư, cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro , thách thức khi tham gia vào thị trường hàng không tuy rộng nhưng cạnh tranh rất gay gắt với những tên tuổi sẵn có như Vietnam Airlines, Vietjet Air…
Theo Quyết định số 979/QĐ-TTg vừa ban hành, Thủ tướng Chính phủ đã chấp thuận chủ trương đầu tư, nhà đầu tư thực hiện Dự án Hãng hàng không Sun PhuQuoc Airways.
Theo đó, nhà đầu tư thực hiện dự án "Hãng hàng không Sun PhuQuoc Airways - SPA" là Công ty TNHH Hàng không Mặt trời Phú Quốc. Đây là một công ty thuộc Tập đoàn Sun Group.
Việc thành lập hãng bay mới là dấu mốc quan trọng, cho thấy chiến lược phát triển chuỗi giá trị khép kín của Sun Group, từ hạ tầng, bất động sản, nghỉ dưỡng đến vận tải hàng không.
Hãng bay này được định vị là mảnh ghép chiến lược trong hệ sinh thái du lịch nghỉ dưỡng của Sun Group, với mục tiêu phục vụ khách du lịch đến Phú Quốc và các điểm đến nổi bật khác mà Sun Group đang phát triển như Đà Nẵng, Hạ Long, Sapa...
Theo Quyết định số 979/QĐ-TTg ngày 20/5 của Thủ tướng Chính phủ, mục tiêu của dự án SPA là thành lập một hãng hàng không vận chuyển hành khách theo mô hình kinh doanh truyền thống – đầy đủ dịch vụ như Vietnam Airlines kết hợp khai thác mô hình charter hỗn hợp phục vụ khách du lịch đi đến các trung tâm du lịch, kinh doanh của Việt Nam và thế giới.
Đặc biệt, SPA được mở ra với sứ mệnh đưa du khách từ các nước trên thế giới đến với đảo ngọc Phú Quốc trong bối cảnh ngành du lịch nơi đây đang phát triển mạnh mẽ và sự kiện Hội nghị cấp cao APEC 2027 đang đến gần.
Theo đánh giá, Sun PhuQuoc Airways ra đời trong bối cảnh nhiều điều kiện thuận lợi khi hàng không Việt Nam đã phục hồi đạt mức trước đại dịch Covid – 19. Số liệu của Cục Hàng không Việt Nam cho biết, lượng hành khách nội địa năm 2024 đạt hơn 85 triệu lượt, tăng trưởng gần 20% so với năm trước. Cùng với đó, Phú Quốc vẫn duy trì vị thế là điểm đến nghỉ dưỡng hàng đầu khu vực.
Lợi thế lớn nhất của Sun PhuQuoc Airways nằm ở chỗ hãng không bay “một mình” – mà bay cùng hệ sinh thái hàng chục nghìn tỷ đồng của Sun Group. Với hàng loạt dự án nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí cao cấp tại Phú Quốc, Hạ Long, Đà Nẵng… Sun Group đã hình thành mạng lưới điểm đến đa dạng, rộng khắp. Việc sở hữu hãng bay riêng được kỳ vọng sẽ giúp chủ động đưa dòng khách từ các thị trường trọng điểm đến các dự án của mình – từ đó tối ưu hóa lợi nhuận toàn hệ thống.
Tuy nhiên, cũng không thể xem nhẹ những thách thức mà hãng bay mới này sẽ phải đối mặt. Thị trường hàng không nội địa hiện trong tay Vietnam Airlines và Vietjet nắm giữ (Vietnam Airlines (chiếm gần 35% thị phần, Vietjet hơn 40% thị phần). Những hãng bay khác như Vietravel Airline, Bamboo Airways cũng đang quyết liệt vươn lên mở rộng thị phần.
Các vấn đề như giá nhiên liệu biến động, thiếu hụt phi công, áp lực slot tại sân bay lớn (đặc biệt là Tân Sơn Nhất và Nội Bài), hay bài toán chi phí vận hành trong ngành có biên lợi nhuận mỏng, cũng là những rào cản không nhỏ với một hãng bay mới. Đó là chưa kể hãng bay mới phải đối diện với các rào cản kỹ thuật và môi trường kinh doanh đặc thù của Việt Nam.
Cùng với Sun PhuQuoc Airways, Sun Group vẫn đang vận hành hãng hàng không cao cấp Sun Air, cung cấp các dịch vụ bay “private jet” đẳng cấp được cá nhân và chuyên biệt hóa, dành cho khách hạng sang.
Khác với những hãng hàng không hiện có trên thị trường tại Việt Nam, Sun Air của “ông lớn” Sun Group đang hướng tới là hãng hàng không đầu tiên chuyên tập trung vào phân khúc hạng sang, cung cấp các dịch vụ bay được cá nhân và chuyên biệt hóa, với hai loại hình: Dịch vụ quản lý tàu bay tư nhân và Dịch vụ bay thuê chuyến, bay tham quan ngắm cảnh, du lịch bằng trực thăng và thủy phi cơ.
Theo đó, Sun Air hướng tới nhóm khách hàng thượng lưu có khả năng chi trả cao và luôn đòi hỏi những tiêu chuẩn khắt khe nhất, bao gồm các doanh nhân, giới tài phiệt, cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước đi giao dịch công tác, khảo sát dự án, chữa bệnh, tham quan, du lịch và nghỉ dưỡng xa xỉ.
Hãng hàng không của Sun Group cũng đặt mục tiêu trở thành hãng bay “private jet” cung cấp chuyên cơ toàn cầu, sử dụng các loại tàu bay tốc độ nhất thế giới nhằm hướng đến vị trí dẫn đầu trong cuộc đua tốc độ trên không, rút ngắn tối đa thời gian mỗi chặng bay.
Tầm nhìn của Sun Air không phải là không có cơ sở. Theo Báo cáo Thịnh vượng 2025 (Wealth Report) của Knight Frank vừa công bố, Việt Nam tiếp tục có những bước tiến trong bức tranh thịnh vượng toàn cầu khi có khoảng 5.459 cá nhân sở hữu tài sản ròng trên 10 triệu USD, chiếm 0,2% tổng số triệu phú trên toàn thế giới.
Knight Frank đánh giá, Việt Nam tiếp tục có những bước tiến trong bức tranh thịnh vượng toàn cầu. So với các quốc gia trong khu vực, Việt Nam đứng sau các nước Singapore, Thái Lan, Indonesia, Malaysia… về số lượng người có tài sản ròng trên 10 triệu USD.
Cùng với việc người giàu càng giàu hơn, một cuộc chơi mới cũng sẽ bắt đầu để thu hút tập khách hàng vừa có tiền và vừa biết chi, tập trung vào cung cấp các dịch vụ đẳng cấp mang đến cảm giác "được phục vụ" và riêng biệt.
Gần đây nhất, ngày 13/5 vừa qua, Hãng hàng không Sun Air đã thực hiện vận chuyển xá lợi Phật bằng Gulfstream G650ER đã hạ cánh an toàn tại Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài.
Trước đó, hồi cuối tháng 10/2024, Sun Air cũng gây chú ý khi là đại diện độc quyền tại Việt Nam của hãng “siêu máy bay” Gulfstream, tụ hội tại Đà Nẵng cùng hơn 50 tỷ phú trên khắp nơi trên thế giới cùng tham dự Hội nghị khách hàng thường niên của Gulfstream. Nguồn lực tài chính của Sun Group trợ lực cho hãng bay
Theo chủ trương vừa được chấp thuận, SPA sẽ có tổng quy mô đội bay dự kiến đến năm 2030 là 31 tàu bay. Tổng vốn đầu tư của dự án là 2.500 tỷ đồng, trong đó, vốn góp của nhà đầu tư khoảng 1.000 tỷ đồng, còn lại là nguồn vốn tín dụng. Theo quy mô dự án, Sun PhuQuoc Airways sẽ phát triển đội máy bay lên tới 31 chiếc vào năm 2030 (gồm 21 máy bay thân hẹp và 10 máy bay thân rộng).
Dự kiến, quý IV/2025, SPA sẽ chính thức khai thác các chuyến bay đầu tiên, kết nối Phú Quốc với các trung tâm kinh tế - du lịch trọng điểm trong và ngoài nước.
Tuy vậy, để vượt qua được những thử thách của việc vận hành, phát triển thành công một hãng hàng không, điều kiện tiên quyết là năng lực tài chính và chiến lược dài hạn.
Theo Báo cáo tài chính hợp nhất sau kiểm toán năm 2024 vừa được công bố, kết thúc quý IV/2024, tổng tài sản hợp nhất của, Công ty Cổ phần Tập đoàn Mặt Trời đạt hơn 43.255 tỷ đồng.
Về tình hình kinh doanh của Sun Group, trong báo cáo gửi lên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), tập đoàn có vốn chủ sở hữu đạt 13.274 tỷ đồng tại thời điểm kết thúc năm 2024, tăng 5% so với 2023.
Lợi nhuận sau thuế năm 2024 của Sun Group đạt gần 849 tỷ đồng, gấp 2,6 lần năm 2023. Về vốn chủ sở hữu của tập đoàn này ở thời điểm cuối năm 2024 đạt 13.274 tỉ đồng, tăng 5% so với cuối năm 2023.
Tính đến cuối năm 2024, nợ phải trả của Sun Group ở mức 29.980 tỷ đồng, giảm nhẹ so với năm 2023. Cấu trúc nợ bao gồm 9.355 tỷ đồng nợ vay ngân hàng, 3.300 tỷ đồng nợ trái phiếu và 17.324 tỷ đồng các khoản nợ khác. Hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu là 2,26 lần, còn tổng dư nợ trái phiếu trên vốn chủ sở hữu là 0,25 lần.
Câu hỏi lớn được đặt ra là, với tiềm lực sẵn có, liệu Sun PhuQuoc Airways có thể tạo nên sự đột phá giữa các đối thủ dày dạn kinh nghiệm? Câu trả lời có thể nằm ở chiến lược khác biệt.
Theo TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế Trung ương (CIEM), cũng như hầu hết các lĩnh vực khác, việc có thêm những doanh nghiệp mới mới trong lĩnh vực vận tải hàng không sẽ khiến gia tăng sự cạnh tranh và là động lực để phát triển cho ngành hàng không. Qua đó, tránh được câu chuyện thị trường độc quyền đặc biệt ở hàng không.
Tuy vậy, cũng cần phải hiểu rằng, ngành hàng không có đặc thù riêng khi số lượng không thể vô hạn như trong taxi hay viễn thông. Hãng hàng không không cần nhiều quá nhưng thời gian qua cái hay nhất là luôn luôn có áp lực cạnh tranh, có những hãng phải dừng hoạt động nhưng cũng có và sắp có những hãng mới xuất hiện.
Theo đánh giá, thay vì cố giành thị phần từ nhóm khách phổ thông – vốn đang là “chiến trường giá vé” giữa các hãng truyền thống và giá rẻ, Sun PhuQuoc Airways tập trung vào phân khúc khách du lịch trung – cao cấp. Những người sẵn sàng chi trả để có trải nghiệm đồng bộ: từ máy bay – đến khách sạn – đến dịch vụ giải trí, nghỉ dưỡng.
Đây là hướng đi đã được chứng minh hiệu quả tại nhiều thị trường, và cũng phù hợp với tệp khách hàng mà hệ sinh thái Sun Group đang hướng đến. Nếu thực hiện đúng và duy trì chất lượng dịch vụ ổn định, hãng có thể chiếm lĩnh được “thị phần mới” – không giành giật, mà tạo thêm nhu cầu mới cho thị trường hàng không Việt Nam. Ngược lại, việc hãng tham vọng khai thác thị trường khách bay truyền thống sẽ phải chấp nhận cạnh tranh quyết liệt với các hãng hiện có, đặc biệt là 2 "ông lớn" Vietnam Airlines, Vietjet.