Gửi bình luận
Siêu tiêm kích MiG-41 đại diện cho khát vọng Nga vươn tới đỉnh cao công nghệ không quân, với tốc độ Mach 4+, tàng hình và vũ khí hypersonic có thể thay đổi cán cân lực lượng.
Trong bối cảnh truyền thông quốc tế rầm rộ nói về thế hệ tiêm kích thứ sáu như F-47 của Mỹ hay Tempest của Anh và châu Âu, Moscow cho biết, tiếp tục hồi sinh MiG-41 - một dự án từng bị chính giới chuyên môn Nga coi là “phi thực tế” nhiều năm trước.
Các bình luận viên quân sự Nga hiện đang nói về việc “hồi sinh” tiêm kích đánh chặn độ cao lớn MiG-41, được mô tả là người kế nhiệm của MiG-31 huyền thoại, và thậm chí tuyên bố rằng, máy bay có thể bay thử trong vài năm tới, với mục tiêu “vượt mặt” F-47 của Mỹ.
Những phát biểu ấy đến từ Thiếu tướng Vladimir Popov, một cựu phi công hiện nay chủ yếu xuất hiện trên các chương trình truyền. Điều này khiến người ta nghi ngờ mức độ chính xác của dự án đang được tiếp tục triển khai.
MiG-41 và những thông số đáng kinh ngạc
Theo công bố chính thức, MiG-41 nằm trong khuôn khổ chương trình PAK DP (Perspektivny Aviatsionny Kompleks Dal'nego Perekhvata – Hệ thống hàng không tầm xa thế hệ mới) bắt nguồn từ những năm 1980, thế kỷ XX, dưới thời Liên Xô (cũ).
Chương trình bị "đóng băng" sau khi Liên Xô sụp đổ, chỉ được hồi sinh vào đầu những năm 2010 dưới áp lực từ các mối đe dọa hypersonic của Mỹ và Trung Quốc.
Đến cuối năm 2019, thiết kế ngoại hình đã hoàn tất, với các thử nghiệm mô hình trong đường hầm gió xác nhận tính khả thi khí động học.
Năm 2021, chương trình chính thức bước vào giai đoạn thiết kế thử nghiệm (opytno-konstruktorskie raboty), theo thông báo từ Rostec Corporation.
Máy bay được giới thiệu như người kế nhiệm trực tiếp của MiG-31, loại tiêm kích đánh chặn ra đời từ thập niên 1980, thế kỷ XX và hiện nổi tiếng nhờ khả năng mang theo tên lửa siêu vượt âm Kinzhal hơn là vai trò đánh chặn truyền thống.
Theo truyền thông Nga, tiêm kích MiG-41 được thiết kế như một "người khổng lồ" với kích thước khổng lồ: Chiều dài 25m, sải cánh 22m, cao 6.5m, trọng lượng rỗng 50.000 kg và tối đa cất cánh 100.000kg – lớn hơn MiG-31 để chứa nhiên liệu và vũ khí nội bộ.
Tốc độ tối đa đạt Mach 4.3 (khoảng 5.270 km/h), với khả năng duy trì Mach 3 trong hành trình dài, nhờ hai động cơ turbofan sau đốt Izdeliye 30 (phiên bản nâng cấp từ Su-57) mỗi cái đẩy 37.500 lbf.
Những động cơ này sử dụng chu trình biến đổi (variable-cycle), kết hợp ramjet cho tốc độ siêu thanh, giúp tiết kiệm nhiên liệu 19% so với thế hệ trước và giảm dấu vết radar nhờ vòi phun răng cưa. Trần bay lên đến 12.500m, thậm chí chạm ngưỡng không gian gần (gần 45.000m), cho phép hoạt động ở tầng bình lưu và đối phó với tên lửa đạn đạo.
Về khả năng tàng hình, MiG-41 áp dụng vật liệu hấp thụ radar (RAM) và hình dạng góc cạnh để giảm tiết diện radar (RCS) xuống mức thấp, tương đương F-35. Hệ thống làm mát tiên tiến và vật liệu chịu nhiệt đặc biệt giúp chịu đựng nhiệt độ cực cao từ ma sát không khí ở Mach 4+.
Avionics là điểm sáng: radar mảng pha (phased-array) kế thừa từ MiG-31, phát hiện mục tiêu ở 320km và dẫn đường tên lửa đến 120km; tích hợp cảm biến fusion cho theo dõi đa mục tiêu, kết nối dữ liệu với hệ thống phòng không mặt đất qua datalink.
Một tính năng đột phá là khả năng tự động hóa nhờ AI, hỗ trợ phi công trong tình huống phức tạp, và phiên bản không người lái có thể phát triển sau.
Về vũ khí, MiG-41 mang nội bộ 4 tên lửa không-đối-không tầm xa, nổi bật là MPKR DP – hệ thống đa tên lửa con để đánh chặn hypersonic bằng cách "phun" sub-missiles.
Nó còn tương thích với Kh-47M2 Kinzhal (tốc độ Mach 10, tầm 2.000km), dùng để tấn công tàu sân bay hoặc vệ tinh quỹ đạo thấp.
Đặc biệt, laser chống tên lửa (anti-missile laser) được đề cập như hệ thống phòng thủ chủ động, có thể vô hiệu hóa đầu đạn ở khoảng cách xa. Các chuyên gia từ Army Recognition nhấn mạnh rằng, MiG-41 được tối ưu cho sứ mệnh Bắc Cực: đánh chặn F-35 tàng hình, máy bay trinh sát Mỹ/Trung và tên lửa hypersonic.
Những thông số này vượt xa giới hạn kỹ thuật của mọi máy bay hiện có, khiến giới phân tích cho rằng chúng hoàn toàn phi lý. Ngay cả các ước tính “bảo thủ” hơn, trần bay khoảng 12.500 mét và tầm bay 5.000 km, cũng vẫn quá tham vọng đối với công nghệ Nga hiện nay.
Những rào cản kỹ thuật khổng lồ
Các nhà phát triển MiG-41 cho biết máy bay sẽ sử dụng động cơ Product 30 (AL-51F1) - loại động cơ tiên tiến vốn được thiết kế cho Su-57 và mới chỉ xuất hiện trên vài nguyên mẫu thử nghiệm T-50.
Điều này cho thấy bức tranh quen thuộc: hiệu suất “khủng” được quảng cáo dựa trên những công nghệ chưa hoàn thiện, hoặc mượn từ các dự án khác.
Tuy nhiên, để đạt được tốc độ và độ cao cực hạn như vậy, máy bay cần một khung thân được thiết kế riêng hoàn toàn mới, cùng các vật liệu chịu nhiệt độ cao, khả năng quản lý nhiệt và cấu trúc khí động học đặc biệt.
Đây là những thách thức khổng lồ mà ngay cả các cường quốc công nghiệp công nghệ như Mỹ hay Nhật Bản cũng phải đầu tư hàng chục năm để giải quyết.
Về mặt điện tử, MiG-41 có thể tận dụng một phần hệ thống radar và avionics từ phiên bản nâng cấp MiG-31BM, nhưng vấn đề lớn nhất vẫn nằm ở động cơ, vật liệu và hệ thống điều khiển bay - những lĩnh vực mà Nga đang tụt hậu nghiêm trọng do ảnh hưởng của cấm vận và thiếu đầu tư.
Ngay cả trước khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, các chuyên gia đã tỏ ra hoài nghi về khả năng thực hiện dự án MiG-41, gọi đây là một ý tưởng “vừa phức tạp, vừa phi thực tế về mặt công nghiệp”.
Nga đang phải đối mặt với năng lực sản xuất hạn chế, nguồn lực tài chính bị hút vào chiến tranh, và các lệnh trừng phạt làm tê liệt chuỗi cung ứng công nghệ cao. Trong hoàn cảnh đó, việc chế tạo một máy bay tiêm kích tốc độ Mach 4 có vẻ là điều không tưởng.
Trên lý thuyết, việc phát triển máy bay đánh chặn tầm xa vẫn có cơ sở chiến lược nhất định. Với lãnh thổ rộng lớn, Nga không thể bao phủ toàn bộ không phận bằng các hệ thống phòng không mặt đất, nên một tiêm kích đánh chặn tầm xa, bay nhanh và cao có thể là giải pháp hợp lý.
Tuy nhiên, trong thực tế, nhiệm vụ của MiG-31 đã thay đổi. Thay vì săn máy bay ném bom hay tên lửa hành trình, MiG-31 hiện được sử dụng chủ yếu để phóng tên lửa siêu vượt âm Kinzhal, một phần của chiến lược răn đe hạt nhân và tấn công tầm xa.
Trong khi đó, các tiêm kích đa nhiệm hiện đại như Su-35 hay Su-57 hoàn toàn có thể đảm nhận phần lớn nhiệm vụ đánh chặn mà không cần một nền tảng riêng biệt như MiG-41.
MiG-41, nếu có thật, sẽ là một bước nhảy công nghệ khổng lồ – vượt quá khả năng công nghiệp và tài chính của Nga hiện nay. Những tuyên bố về tốc độ Mach 4, trần bay 50km hay khả năng đánh chặn vệ tinh nghe hấp dẫn, nhưng bất khả thi với Nga thời điểm hiện tại.
Khi khói lửa chiến trường và khó khăn kinh tế vẫn bao trùm, “siêu tiêm kích MiG-41” có lẽ sẽ mãi chỉ là một giấc mơ trên màn hình truyền hình quốc phòng Nga mà thôi.
