Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẵn sàng tiếp nhận một chiếc máy bay Boeing 747-8 trị giá khoảng 400 triệu USD từ hoàng gia Qatar để sử dụng làm Air Force One mới – động thái đang thổi bùng lên làn sóng tranh cãi trong dư luận Mỹ.
Theo ABC News, trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social tối 11/5, ông Trump dường như xác nhận sự việc nhận chiếc Boeing 747-8 trị giá 400 USD từ Qatar để sử dụng như một chuyên cơ riêng Air Force One (Không lực Một).
Đồng thời, ông Trump cũng đã chỉ trích gay gắt phe Dân chủ vì phản đối việc này.
“Chiếc Air Force One hiện tại đã hơn 40 năm tuổi. Giờ đây, Bộ Quốc phòng có cơ hội sở hữu một chiếc Boeing 747 hiện đại hoàn toàn miễn phí từ Qatar trong một thỏa thuận công khai và minh bạch. Vậy mà phe Dân chủ vẫn nổi giận và muốn chúng ta phải bỏ tiền ra mua”, ông Trump viết.
Các thành viên đảng Dân chủ cho biết, việc Qatar tặng một món quà như vậy có khả năng vi hiến.
Chiếc Boeing 747-8 được nhắc tới thuộc sở hữu của Hoàng gia Qatar và được mệnh danh là “cung điện bay” nhờ thiết kế nội thất sang trọng bậc nhất thế giới. Nếu thương vụ thành công, đây có thể là món quà có giá trị lớn nhất từng được một chính phủ nước ngoài trao cho Mỹ.
Tuy nhiên, ngay sau khi thông tin lan truyền trên truyền thông Mỹ, phía Qatar đã bác bỏ việc tặng máy bay cho ông Trump. Tùy viên báo chí của Đại sứ quán Qatar tại Mỹ, ông Ali Al-Ansari, khẳng định rằng: “Thông tin cho rằng Qatar sẽ tặng một chiếc máy bay cho chính phủ Mỹ trong chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Trump là không chính xác.”
Ông Ali Al-Ansari cho biết, việc chuyển giao chiếc máy bay mới chỉ đang được xem xét giữa Bộ Quốc phòng Qatar và Bộ Quốc phòng Mỹ, hoàn toàn không phải là món quà tặng cá nhân. Vấn đề đang được các cơ quan pháp lý của hai nước rà soát kỹ lưỡng và chưa có quyết định cuối cùng.
Một số nguồn tin tiết lộ rằng ông Trump từng đích thân đến tham quan chiếc Boeing xa xỉ này tại sân bay quốc tế West Palm Beach (bang Florida) hồi tháng 2 năm nay.
Trước những phản ứng trái chiều, Nhà Trắng khẳng định thỏa thuận không vi phạm pháp luật. Tổng chưởng lý Pam Bondi và luật sư Nhà Trắng Dave Warrington cho biết chiếc máy bay sẽ được chuyển giao cho quỹ thư viện Tổng thống Trump – một tổ chức phi chính phủ – trước khi ông rời nhiệm sở. Việc tiếp nhận không gắn với bất kỳ hành động chính thức nào từ phía Tổng thống.
Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cũng nhấn mạnh: “Chính quyền Tổng thống Trump cam kết tuyệt đối minh bạch. Mọi món quà từ chính phủ nước ngoài đều được tiếp nhận theo đúng các quy định hiện hành.”
Tuy vậy, nhiều chuyên gia pháp lý lại đưa ra cảnh báo khi cho rằng việc một tổng thống đương nhiệm chấp nhận tài sản giá trị lớn từ nước ngoài – kể cả dưới hình thức “thỏa thuận chính phủ với chính phủ” – vẫn có thể vi phạm Điều khoản thu lợi từ nước ngoài trong Hiến pháp Mỹ.
Theo điều khoản này, “bất kỳ quan chức nào của chính phủ liên bang cũng không được nhận bất kỳ món quà, thu nhập hay tước vị nào từ vua chúa, hoàng tử hay bất kỳ chính phủ nước ngoài nào, trừ khi được Quốc hội chấp thuận.
Việc phân biệt giữa “quà tặng cá nhân” và “tài sản sử dụng công” đang là tâm điểm tranh luận.
Nhà Trắng hiện có hai máy bay Boeing 747-200 cũ được đưa vào sử dụng từ đầu những năm 1990. Hai chiếc máy bay này phục vụ Tổng thống Mỹ từ đầu thập niên 1990 đang ngày càng bộc lộ nhiều trục trặc kỹ thuật. Dù Nhà Trắng đã nhiều lần tìm cách thay thế chúng, nhưng đến nay vẫn chưa thành công.
Tổng thống Mỹ Trump sẽ đến thăm Qatar trong chuyến công du Trung Đông vào tuần này. Tuy nhiên, chiếc máy bay sẽ chưa được tặng hoặc tiếp nhận trong khi ông Trump đang ở Qatar.
ABC cho biết, các luật sư của văn phòng cố vấn Nhà Trắng và Bộ Tư pháp đã chuẩn bị một bản phân tích rằng, sẽ là hợp pháp và hợp hiến khi Bộ Quốc phòng tiếp nhận chiếc máy bay như một món quà, và sau đó chuyển nó đến thư viện tổng thống của ông Trump.