Gửi bình luận
Mỹ điều F-35A và hạm đội tàu chiến tới Caribe, vừa chống ma túy vừa răn đe Venezuela, làm dấy lên lo ngại khu vực thành điểm nóng mới.
Trong những ngày qua, Mỹ đã triển khai đồng thời lực lượng hải quân và không quân quy mô lớn tới vùng biển Caribe.
Dưới danh nghĩa một chiến dịch chống khủng bố và buôn lậu ma túy, Washington đã phô diễn sức mạnh quân sự ở mức hiếm thấy ngay sát lãnh thổ Venezuela, gửi đi một thông điệp răn đe chiến lược không thể nhầm lẫn.
Nổi bật nhất là sự xuất hiện của ít nhất 10 tiêm kích tàng hình F-35A Lightning II tại Puerto Rico. Đây là dòng chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 được coi là “át chủ bài” của Mỹ, có khả năng tàng hình, trinh sát điện tử và tấn công chính xác cao, giúp tạo lợi thế áp đảo trên không và đồng thời đóng vai trò trung tâm chia sẻ dữ liệu chiến trường.
Bên cạnh đó, trên biển, ba tàu khu trục lớp Arleigh Burke là USS Jason Dunham, USS Gravely và USS Sampson, tạo thành mũi nhọn hỏa lực, đủ sức triển khai tên lửa hành trình Tomahawk hay tên lửa phòng không Standard.
Lực lượng viễn chinh còn được củng cố bằng nhóm tàu đổ bộ USS Iwo Jima, USS San Antonio và USS Fort Lauderdale, mang theo khoảng 4.500 lính thủy đánh bộ, cùng các phương tiện tác chiến như AV-8B Harrier II và MV-22 Osprey.
Sự kết hợp này cho phép Mỹ triển khai kịch bản đổ bộ hoặc kiểm soát các mục tiêu chiến lược dọc bờ biển Caribe trong trường hợp tình hình leo thang. Đi cùng là tàu tuần dương USS Lake Erie, tàu tác chiến ven bờ USS Minneapolis-St. Paul và ít nhất một tàu ngầm hạt nhân tấn công nhanh, củng cố thế trận tấn công đa hướng cả trên mặt biển và dưới lòng đại dương.
Song song với hỏa lực, Mỹ còn đẩy mạnh khả năng giám sát bằng máy bay tuần tra P-8 Poseidon và máy bay không người lái MQ-9 Reaper. Đây là những nền tảng tình báo, giám sát và trinh sát (ISR) tiên tiến, cho phép Washington duy trì quan sát liên tục và chia sẻ dữ liệu mục tiêu theo thời gian thực.
Theo các chuyên gia quân sự, ưu thế về thông tin luôn là yếu tố sống còn, đặc biệt trong chiến dịch có tính chất vừa chống tội phạm xuyên quốc gia, vừa mang tính răn đe chính trị.
Để đảm bảo chiến dịch không chỉ là “màn biểu dương nhất thời”, Mỹ đã mở rộng đáng kể cơ sở hậu cần tại Puerto Rico và quần đảo Virgin. Từ kho đạn dược, trạm tiếp nhiên liệu di động cho đến trung tâm chỉ huy chiến thuật đều được thiết lập, cho phép lực lượng Mỹ hoạt động dài ngày mà không phụ thuộc hoàn toàn vào căn cứ trong nội địa.
Đây là một bước đi phù hợp với chiến lược “chiến tranh viễn chinh”, triển khai lực lượng cơ động nhưng duy trì sức mạnh bền vững trên phạm vi xa lãnh thổ.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là đâu mới là thông điệp thực sự của Washington? Chính quyền Mỹ tuyên bố mục tiêu là chống khủng bố và triệt phá các tuyến buôn lậu ma túy, vấn đề vốn gây bất ổn lâu dài trong khu vực.
Nhưng với quy mô triển khai hải - không quân hùng hậu, giới phân tích cho rằng khó có thể tách bạch yếu tố chính trị, đặc biệt trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Venezuela vốn nhiều căng thẳng. Caracas nhiều lần cáo buộc Washington can thiệp vào công việc nội bộ và coi sự xuất hiện của nhóm tác chiến Mỹ ngay sát vùng biển Venezuela là mối đe dọa trực tiếp.
Giáo sư Michael Shifter từ tổ chức Inter-American Dialogue nhận định rằng Mỹ thường sử dụng danh nghĩa chống ma túy để biện minh cho sự hiện diện quân sự, nhưng mục tiêu sâu xa hơn là duy trì ảnh hưởng và khẳng định vị thế “người gác cổng” trong khu vực.
Trên thực tế, Caribe từ lâu đã được coi là “sân sau” chiến lược của Washington, nơi Mỹ không muốn xuất hiện bất kỳ khoảng trống quyền lực nào cho các đối thủ toàn cầu như Nga, Trung Quốc hay Iran chen chân.
Sự hiện diện quân sự dày đặc như vậy cũng tiềm ẩn những rủi ro đáng kể. Chỉ một sự cố nhỏ trên không hoặc trên biển có thể châm ngòi cho khủng hoảng ngoại giao, thậm chí dẫn tới đối đầu quân sự.
Đồng thời, các quốc gia láng giềng cũng sẽ bị đặt vào tình thế khó xử hoặc ủng hộ Washington trong cuộc chiến chống tội phạm xuyên quốc gia, hoặc đối diện với phản ứng gay gắt từ Caracas. Về lâu dài, điều này có thể tạo ra một môi trường an ninh phức tạp hơn thay vì đem lại sự ổn định.
F-35A Lightning II: “Cánh tay thép” hỗ trợ chiến lược phòng thủ
Trong bức tranh toàn cảnh, sự xuất hiện của F-35A Lightning II nổi bật như biểu tượng công nghệ và sức mạnh răn đe. Với khả năng tàng hình, tác chiến điện tử, cảm biến đa hướng và khả năng chia sẻ dữ liệu tức thời, F-35A không chỉ là một tiêm kích thông thường mà còn là “nền tảng chiến tranh mạng lưới” kết nối các thành phần hải - không quân Mỹ thành một hệ thống tác chiến thống nhất.
Chuyên gia Rebecca Grant thuộc Viện Lexington nhấn mạnh: “Việc Mỹ triển khai F-35 ở Caribe không đơn thuần là phô diễn vũ khí, mà còn cho thấy Washington sẵn sàng dùng công nghệ thế hệ 5 để duy trì trật tự an ninh ngay trong phạm vi khu vực.”
Có thể thấy, Mỹ đang phát đi thông điệp kép vừa thể hiện quyết tâm chống khủng bố và tội phạm xuyên biên giới, vừa khẳng định sức mạnh răn đe trước Venezuela và các đối thủ bên ngoài khu vực.
Trong ngắn hạn, động thái này củng cố ưu thế quân sự tuyệt đối của Mỹ ở Tây bán cầu. Nhưng trong dài hạn, nó cũng làm dấy lên lo ngại về nguy cơ leo thang và sự bất ổn chiến lược trong một khu vực vốn đã nhạy cảm.
Về phía Venezuela, chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro đã lên tiếng phản đối gay gắt, cáo buộc Washington đang tìm cách “tạo cớ can thiệp” và đe dọa trực tiếp tới chủ quyền quốc gia. Caracas cũng không loại trừ khả năng sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ ngoại giao và quân sự từ các đối tác như Nga hay Iran để cân bằng áp lực.
Giới phân tích cảnh báo rằng, nếu kịch bản này diễn ra, vùng biển Caribe có nguy cơ trở thành một điểm nóng mới trong cạnh tranh địa chính trị toàn cầu, nơi va chạm lợi ích giữa Mỹ và các đối thủ chiến lược có thể bùng phát bất kỳ lúc nào. Điều đó khiến cho tương lai an ninh của khu vực trở nên khó lường hơn bao giờ hết.
