.jpg "Trung Quốc thử nghiệm thành công UAV có thể chở 1 tấn hàng hóa")
Gửi bình luận
Trung Quốc lần đầu mở đường bay tầm thấp bằng máy bay không người lái, nối Lệ Dương (Giang Tô) với Nam Kinh và rút ngắn 50% thời gian vận chuyển so với đường bộ.
Sáng 24/7, một chiếc máy bay không người lái (UAV) đã cất cánh từ khuôn viên Đại học Hàng không và Vũ trụ Nam Kinh, bay thẳng tới thành phố Lệ Dương (tỉnh Giang Tô), cách gần 100 km về phía nam. Chuyến bay kéo dài khoảng 45–50 phút, giúp rút ngắn một nửa thời gian so với hành trình đường bộ truyền thống.
Trên khoang UAV là 26 bưu kiện đặc biệt – thư báo trúng tuyển đại học – tượng trưng cho lô hàng đầu tiên được vận chuyển thành công qua “hành lang hàng không” tầm thấp vừa khai trương.
Khoảng 45 phút sau khi cất cánh, chiếc UAV đã hạnh cánh chính xác xuống cơ sở Thiên Mục Hồ của Đại học Nam Kinh tại Lệ Dương, trong tuyến vỗ tay chúc mừng của quan khách và người dân.
Tuyến bay chính thức được khai thông, mở ra kênh vận chuyển đường hàng không mới, giúp Lệ Dương hội nhập sâu hơn vào trung tâm kinh tế Nam Kinh. Sự kiện cũng là “bài học kinh tế tầm thấp” đầu tiên dành cho sinh viên chuyên ngành hàng không – chứng kiến ứng dụng UAV vào logistics thực tế.
Máy bay không người lái thực hiện chuyến bay là dòng Fengzhou-90 – mẫu UAV nội địa ứng dụng trong lĩnh vực logistics tốc độ cao. Đây là tuyến bay UAV đầu tiên tại Trung Quốc vượt qua ba vùng không lưu: quân sự, dân sự và hàng không chung, đánh dấu một bước tiến lớn về điều phối và quản lý không gian bay.
Tuyến vận chuyển Lệ Dương – Nam Kinh không chỉ mở ra một kênh giao thương mới, mà còn mang tính biểu tượng khi kết nối Lệ Dương chặt chẽ hơn với trung tâm kinh tế trọng điểm miền Đông Trung Quốc. Đồng thời, đây cũng là “bài học thực tế đầu tiên” cho sinh viên chuyên ngành hàng không khi được chứng kiến ứng dụng UAV vào hoạt động logistics cụ thể.
Tại buổi lễ khai trương, chính quyền thành phố Lệ Dương và Đại học Nam Kinh đã cùng khánh thành Trung tâm dịch vụ bay tầm thấp đặt tại khu công nghệ Thiên Mục Vân Cốc, hướng đến mô hình quản lý không lưu thông minh theo cơ chế “một cửa” cho toàn khu vực.
Ngoài ra, Đại học Nam Kinh cũng chính thức bàn giao chiếc máy bay mục tiêu CK300 do trường tự nghiên cứu và chế tạo, thể hiện cam kết đồng hành cùng địa phương trong phát triển ngành công nghiệp hàng không không người lái.
Phát biểu tại sự kiện, Phó Chủ tịch Lệ Dương – ông Phương Học Quân – khẳng định tuyến bay mới là bước đột phá trong phối hợp vùng và công nghệ bay tầm thấp, đặt nền móng cho mạng lưới logistics liên đô thị hiện đại trong tương lai.
Tuyến vận tải hàng không tầm thấp giữa Nam Kinh và Lệ Dương chỉ có thể trở thành hiện thực nhờ vào sự góp mặt của UAV “Fengzhou-90” – mẫu máy bay không người lái cỡ lớn do Công ty Fengyi, đơn vị trực thuộc Tập đoàn Shunfeng Express (SF), nghiên cứu và vận hành.
Fengzhou-90 là dòng UAV lai giữa cánh cố định và đa rotor, cho phép cất – hạ cánh thẳng đứng như trực thăng, đồng thời đạt tốc độ hành trình cao như máy bay truyền thống. Thiết kế linh hoạt với sải cánh có thể tháo rời, bốn động cơ nâng và một động cơ đẩy giúp thiết bị hoạt động ổn định trong nhiều điều kiện địa hình phức tạp.
Máy bay này có thể vận chuyển tối đa 20 kg hàng hóa trong phạm vi 65 km, hoặc tải nhẹ 10 kg đến cự ly 110 km. Với tốc độ trung bình khoảng 108 km/h (nhanh gấp gần ba lần xe tải), Fengzhou-90 đặc biệt phù hợp cho các tuyến vận chuyển cự ly ngắn, dưới 150 km.
Ngoài tốc độ, UAV còn sở hữu khoang hàng 72 lít có điều hòa nhiệt độ, hệ thống định vị RTK kết hợp GPS, cùng cảm biến tránh vật cản, đảm bảo an toàn tối đa khi bay qua vùng không lưu hỗn hợp.
Việc giám sát hành trình được hỗ trợ bởi nền tảng quản lý bay thông minh do nhóm của GS. Trương Hồng Hải (Đại học Hàng không Nam Kinh) phát triển, cho phép UAV tự động điều chỉnh độ cao, tránh khu dân cư và giữ an toàn khi đi qua vùng kiểm soát quanh sân bay quốc tế Nam Kinh.
Tuyến bay do Tổng công ty Dịch vụ bay tầm thấp Nam Kinh vận hành, phối hợp cùng Sở Giao thông vận tải thành phố. Nhiều cuộc diễn tập đã được tổ chức trước khi khai trương nhằm đảm bảo quy trình vận hành UAV đạt tiêu chuẩn.
Theo ông Yến Tuyết Phong – Viện trưởng Viện nghiên cứu UAV, Đại học Nam Kinh – tuyến bay sẽ được khai thác thường xuyên để phục vụ các nhu cầu vận chuyển khẩn cấp, hàng hóa giá trị cao hoặc mẫu thí nghiệm giữa các cơ sở nghiên cứu.
Mô hình này hiện đã được nhân rộng, điển hình như tuyến Chu Hải – Thâm Quyến với 8–10 chuyến UAV/ngày, thời gian mỗi lượt chỉ 40 phút – minh chứng cho tiềm năng thay thế các phương tiện truyền thống trong logistics tốc độ cao.
Chi phí vận chuyển
Chi phí khai thác là yếu tố then chốt quyết định khả năng nhân rộng của hệ thống logistics hàng không tầm thấp. Mặc dù tuyến UAV Lệ Dương – Nam Kinh hiện mới ở giai đoạn vận hành thử nghiệm và chưa công bố giá cước thương mại, các mô hình tương tự đang triển khai tại Trung Quốc đã cho thấy tiềm năng rõ rệt về hiệu quả kinh tế.
Tại Quảng Đông, một tuyến vận tải nội khu bằng drone đã giúp rút ngắn tới 50% thời gian giao nhận và giảm khoảng 10% tổng chi phí logistics so với hình thức đường bộ – theo ông Ngô Vĩ Văn, Giám đốc Công ty Phát triển công nghiệp tầm thấp Quảng Châu.
Một ví dụ tiêu biểu khác là tuyến Chu Hải – Thâm Quyến do SF Express khai thác. Mỗi chuyến vận chuyển bằng UAV có giá khoảng 40 nhân dân tệ (~130.000 VNĐ), gần tương đương với dịch vụ gửi hỏa tốc bằng xe tải, nhưng vượt trội về tốc độ: thời gian giao hàng giảm từ vài giờ xuống chưa đến một giờ. Điều này mở ra một phân khúc hoàn toàn mới – kết hợp tốc độ của hàng không với chi phí cạnh tranh của đường bộ.
So với trực thăng hay máy bay có người lái, UAV không chỉ rẻ hơn đáng kể mà còn linh hoạt hơn – không cần đường băng, không phụ thuộc lịch trình cố định, và dễ triển khai tại các khu vực đô thị hoặc địa hình phức tạp. Trong khi đó, đường sắt – tuy rẻ cho các lô hàng lớn – lại thiếu tính linh hoạt và phụ thuộc vào các điểm trung chuyển.
Theo phân tích từ Chứng khoán Nhật Báo, nếu mạng lưới UAV được triển khai trên quy mô lớn, chi phí vận hành có thể giảm tới 50% nhờ vào hiệu ứng kinh tế theo quy mô. Điều này đặc biệt có giá trị trong các tình huống “cấp thiết, khẩn cấp và đắt đỏ”, nơi tốc độ và độ tin cậy là yếu tố then chốt.
Dĩ nhiên, logistics bằng UAV vẫn còn đang trong quá trình thương mại hóa. Chi phí đầu tư ban đầu, yêu cầu cao về hệ thống giám sát và đào tạo nhân lực vẫn là rào cản. Tuy nhiên, các chuyên gia kỳ vọng rằng khi quy mô khai thác mở rộng và quy trình được tối ưu hóa, giá cước sẽ tiếp tục giảm – biến UAV trở thành một mắt xích quan trọng trong các chuỗi cung ứng tốc độ cao, giá trị cao của tương lai.
Động lực mới cho logistics miền Đông Trung Quốc
Tuyến bay tầm thấp Lệ Dương – Nam Kinh, dù mới khai trương, được kỳ vọng sẽ tạo cú hích cho ngành logistics tại vùng đồng bằng sông Trường Giang – trung tâm kinh tế năng động nhất Trung Quốc. Đây là khu vực đang tích cực đầu tư vào "kinh tế tầng thấp" như một hướng đi chiến lược mới.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Giang Tô – ông Tín Trường Tinh, mấu chốt phát triển là “biến công nghệ bay tầm thấp thành công cụ ứng dụng vào đời sống, sản xuất và quản trị đô thị”.
Nam Kinh hiện dẫn đầu cả nước với hơn 100 tuyến bay, trong đó gần 30 tuyến UAV chở hàng hoạt động thường xuyên. Hệ thống này giúp kết nối khu công nghiệp – logistics, thậm chí bay xuyên sông Dương Tử để giao hàng liên quận. Thành phố cũng cấp phép thêm 900 km² không phận và triển khai mạng điều phối UAV quy mô lớn.
Từ đầu 2025, nhiều tuyến bay mới giữa Thượng Hải – Giang Tô – Chiết Giang được khai trương. Ví dụ, tuyến Hải Môn – Phố Đông rút hành trình ô tô 2 giờ xuống còn 43 phút bay. Một tuyến UAV khác ứng dụng định vị 6G giúp giao hàng nhanh hơn 50%.
Tuyến UAV Lệ Dương – Nam Kinh dài chưa đến 100 km nhưng rút ngắn thời gian giao nhận từ nửa ngày xuống chưa đầy 1 giờ, giảm tắc nghẽn và tăng hiệu quả. Đây là minh chứng cho cuộc cách mạng "logistics 3D" – từ mẫu vật, tài liệu đến hàng y tế khẩn cấp – mở ra nền tảng logistics tốc độ cao cho nền kinh tế số. Trung Quốc đang định hình tương lai vận tải toàn cầu bằng mạng UAV kết nối vùng hiệu quả, linh hoạt và tối ưu.
Trong bối cảnh nền kinh tế số đòi hỏi tốc độ, tính kết nối và tối ưu hóa chuỗi cung ứng đến từng giờ, từng km, Trung Quốc đang nắm trong tay lợi thế đầu bảng để định hình tương lai logistics toàn cầu – một tương lai nơi UAV không chỉ giao thư báo trúng tuyển, mà còn chuyên chở cả động lực tăng trưởng của thế kỷ 21.
