EU chuẩn bị áp thuế trả đũa Boeing, căng thẳng thương mại leo thang

Theo Observervoice đưa tin ngày 8/5, việc EU chuẩn bị áp thuế đối với Boeing được cho là nhằm đáp trả lại các mức thuế nhập khẩu mà Mỹ hiện đang áp dụng với nhiều mặt hàng nhập khẩu từ châu Âu, bao gồm cả máy bay Airbus.

Ủy ban châu Âu dự kiến sẽ sớm công bố các biện pháp này, đánh dấu bước leo thang căng thẳng mới trong cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và EU kéo dài suốt nhiều năm qua.

Giới quan sát cảnh báo căng thẳng mới có thể tác động lớn đến ngành công nghiệp hàng không trên toàn cầu có trị giá 150 tỷ USD, vốn đang phải vật lộn phục hồi sau đại dịch và đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Cảnh báo từ EU nếu đám phán với Mỹ thất bại

Hiện nay, các mức thuế của Washington đang ảnh hưởng đến khoảng 100 tỷ USD hàng xuất khẩu từ châu Âu. Trong số này có thuế nhập khẩu 10% đối với máy bay – một mức thuế có thể sớm được mở rộng để áp lên cả các dòng phi cơ do Boeing sản xuất.

Ủy viên Thương mại EU Maros Sefcovic xác nhận EU sẽ thực thi các biện pháp cứng rắn nếu các cuộc đàm phán với Mỹ không đạt kết quả như mong đợi.

Động thái này sẽ tái khởi động của cuộc đối đầu thương mại giữa hai gã khổng lồ hàng không – Boeing và Airbus – sau một thời gian tạm lắng kể từ cuộc chiến thuế quan lớn nhất giữa hai bên hồi năm 2021.

Hiện tại, châu Âu đang phải chịu mức thuế 25% khi xuất khẩu thép, nhôm và ô tô sang Mỹ, trong khi hàng hóa Mỹ – bao gồm cả máy bay – cũng chịu mức thuế đối ứng 10% khi vào EU.

Tuy nhiên, tình hình có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi lệnh tạm đình chỉ một số loại thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump sắp hết hạn, có nguy cơ khiến thuế máy bay tăng gấp đôi lên 20%.

Điều này đặt ra bài toán nan giải cho nhiều hãng hàng không châu Âu – những hãng đang có đơn đặt hàng lớn với Boeing. Nếu giá máy bay tăng mạnh do thuế mới, các hãng bay sẽ phải điều chỉnh kế hoạch mua sắm đội bay và cân nhắc lại dự báo tài chính trong thời gian tới.

Boeing và Airbus cùng kêu gọi

chấm dứt cuộc chiến thuế quan

Dù căng thẳng thương mại đang có nguy cơ tái bùng phát, hai “ông lớn” của ngành hàng không thế giới – Boeing và Airbus – lại thể hiện sự đoàn kết hiếm thấy.

Khác với giai đoạn 2020-2021, khi cả hai bị cuốn vào vòng xoáy áp thuế trả đũa lẫn nhau, lần này cả hai đang cùng lên tiếng kêu gọi khôi phục môi trường thương mại không thuế trong lĩnh vực hàng không vũ trụ.

Tổng giám đốc Airbus, ông Guillaume Faury nhấn mạnh, việc nối lại cơ chế thương mại miễn thuế là điều cấp thiết, đồng thời cảnh báo rằng leo thang thuế quan sẽ khiến “tất cả các bên đều thua cuộc”. Ông nhắc lại những hệ lụy nghiêm trọng từ các chuỗi áp thuế trước đây và kêu gọi tránh lặp lại vết xe đổ đó.

Tại một phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ gần đây, Giám đốc điều hành của Boeing, ông Kelly Ortberg, cũng bày tỏ quan điểm tương tự. Ông Kelly Ortberg khẳng định cam kết của Boeing đối với thương mại tự do và nhấn mạnh sự cần thiết phải giải quyết tranh chấp hiện nay một cách ôn hòa.

Không chỉ hai tập đoàn lớn này, toàn ngành hàng không vũ trụ thế giới cũng đang thúc đẩy việc khôi phục thỏa thuận quốc tế từ năm 1979 – văn bản từng miễn thuế cho máy bay và linh kiện, đóng vai trò nền tảng cho thương mại toàn cầu trong lĩnh vực này suốt nhiều thập kỷ.

Giá máy bay có thể tăng mạnh,

các hãng bay dọa hủy đơn hàng

Những bất ổn xoay quanh kế hoạch áp thuế mới của EU đang bắt đầu tác động rõ rệt đến thị trường hàng không. Hãng hàng không giá rẻ Ryanair – khách hàng lớn của Boeing – đã lên tiếng cảnh báo sẽ hủy hàng trăm đơn đặt hàng nếu thuế quan khiến giá máy bay tăng cao.

Ryanair cũng tuyên bố sẽ yêu cầu Boeing chịu trách nhiệm pháp lý nếu các biện pháp trả đũa từ châu Âu gây ảnh hưởng đến hợp đồng hiện tại.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định các hãng bay khó có nhiều lựa chọn thay thế trong bối cảnh dây chuyền sản xuất của Airbus đã kín đơn hàng trong phần lớn thập kỷ này, chưa kể điều khoản hủy đơn hàng cũng rất nghiêm ngặt.

Tại Mỹ, hãng Delta Air Lines cũng đang cân nhắc trì hoãn việc nhận máy bay Airbus lắp ráp tại châu Âu nếu căng thẳng thương mại không hạ nhiệt.

Tình hình cho thấy, nếu cuộc chiến thuế quan leo thang, hệ lụy sẽ lan rộng toàn ngành – từ nhà sản xuất đến các hãng bay và cả chiến lược vận hành đội bay.

Hiện toàn ngành hàng không vũ trụ thế giới đang dõi theo từng diễn biến, kỳ vọng châu Âu và Mỹ sớm tìm được tiếng nói chung để ổn định lại quan hệ thương mại.