Sau hơn 10 năm, MH370 chỉ để lại vài chục mảnh vỡ quanh Ấn Độ Dương, không có thi thể nào được tìm thấy, buộc Malaysia nối lại tìm kiếm theo nguyên tắc “không tìm thấy, không lấy tiền”.
Sau gần 12 năm kể từ ngày mất tích, chiến dịch tìm kiếm chuyến bay MH370 của Malaysia Airlines với 239 người trên khoang đã chính thức được nối lại từ ngày 30/12, khi công ty thám hiểm biển sâu Ocean Infinity triển khai lực lượng và công nghệ hiện đại tới khu vực phía nam Ấn Độ Dương.
Ocean Infinity chưa công bố tọa độ cụ thể của đợt tìm kiếm mới, song xác nhận đang hành động với sự cho phép và phối hợp của chính phủ Malaysia. Do tính chất đặc biệt nhạy cảm của chiến dịch, mọi thông tin cập nhật chính thức sẽ do phía Malaysia công bố.
Theo dữ liệu theo dõi hàng hải, tàu chuyên dụng Armada 86 05 dài 86 mét, treo cờ Singapore, đã rời khu vực gần cảng Kwinana (Tây Úc) từ ngày 23/12 và đang tiến về vùng tìm kiếm. Con tàu này đóng vai trò là nền tảng triển khai các phương tiện tự hành dưới nước (AUV) - “xương sống” của chiến dịch lần này.
Công nghệ tìm kiếm tiên tiến nhất từng được triển khai
Ocean Infinity sử dụng đội AUV Hugin 6000, được xem là một trong những phương tiện thăm dò biển sâu hiện đại nhất thế giới. Các thiết bị này có khả năng lặn sâu tới khoảng 6.000 - 6.100 mét, hoạt động liên tục tới 100 giờ trước khi phải quay lại mặt nước để sạc và truyền dữ liệu.
Hệ thống sonar quét sườn, cảm biến âm học, laser và quang học cho phép AUV lập bản đồ 3D chi tiết đáy biển, bám theo địa hình phức tạp gồm núi ngầm, rãnh sâu và vách đá dựng đứng. Ngoài ra, từ kế (magnetometer) giúp phát hiện kim loại, kể cả khi mảnh vỡ máy bay bị chôn vùi dưới lớp trầm tích tích tụ qua nhiều năm.
Khi phát hiện “điểm quan tâm”, Ocean Infinity sẽ triển khai phương tiện điều khiển từ xa (ROV) để quan sát cận cảnh, quay phim, chụp ảnh và trong trường hợp cần thiết có thể thu hồi các vật thể nhỏ bằng cánh tay robot.
Dựa trên phân tích dữ liệu vệ tinh, mô hình trôi dạt mảnh vỡ, lịch sử dòng hải lưu và gió, khu vực có xác suất cao nhất hiện được thu hẹp còn khoảng 15.000 km² ở phía nam Ấn Độ Dương - nhỏ hơn nhiều so với vùng tìm kiếm ban đầu rộng khoảng 119.000 km² ngoài khơi Tây Australia.
Tuy nhiên, giới chuyên gia nhấn mạnh đây vẫn là một trong những môi trường tìm kiếm khắc nghiệt nhất hành tinh, với đáy biển gồ ghề, các hẻm núi sâu hàng trăm mét, vách đá cao hàng nghìn mét và thời tiết biển động mạnh, gây không ít thách thức cho cả con người lẫn thiết bị.
Bí ẩn kéo dài hơn một thập kỷ
Chuyến bay MH370 sử dụng máy bay Boeing 777-200, cất cánh từ Kuala Lumpur đi Bắc Kinh ngay sau nửa đêm ngày 8/3/2014. Khoảng 40 phút sau, máy bay biến mất khỏi radar dân sự khi bộ phát đáp bị tắt, trước khi radar quân sự ghi nhận nó ngoặt gấp sang phía tây và bay ra Ấn Độ Dương.
Đến nay, những gì được tìm thấy liên quan đến MH370 vẫn chỉ là các mảnh vỡ rời rạc, chưa tới 30 bộ phận, xuất hiện ngẫu nhiên dọc các bờ biển quanh Ấn Độ Dương. Phát hiện sớm nhất được ghi nhận vào năm 2015 tại đảo La Réunion của Pháp, nơi một cánh tà, bộ phận kiểm soát hướng bay của máy bay, được phát hiện trong tình trạng trôi dạt, không kèm theo bất kỳ dấu vết nào khác.
Năm tiếp theo, chuỗi phát hiện tiếp tục mở rộng sang bờ biển phía đông châu Phi và các đảo lân cận. Những mảnh cấu trúc được cho là của MH370, từ cửa che càng đáp trước, cánh tà bên phải cho tới tấm nối giữa cánh và thân máy bay, một trong những điểm kết cấu vững chắc nhất, lần lượt được tìm thấy, song vẫn không đủ để tái dựng đầy đủ kịch bản tai nạn.
Điều khiến thảm kịch MH370 trở nên đặc biệt đau xót là cho đến nay, không có bất kỳ thi thể nào của phi hành đoàn hay hành khách được tìm thấy. 239 con người đến từ 14 quốc gia khác nhau dường như đã biến mất cùng chiếc máy bay, để lại một khoảng trống chưa thể lấp đầy cho gia đình các nạn nhân và giới điều tra.
Trong bối cảnh đó, Malaysia chấp thuận thỏa thuận trị giá 70 triệu USD với Ocean Infinity theo nguyên tắc “không tìm thấy, không thanh toán”. Đây không chỉ là một hợp đồng thương mại, mà còn là canh bạc cuối cùng nhằm khép lại một chương đau thương của lịch sử hàng không.
So với quy mô và thời gian của các chiến dịch tìm kiếm trước đây, khoản chi này không quá lớn. Nhưng nếu thành công, Ocean Infinity sẽ trở thành đơn vị góp phần giải đáp một trong những câu hỏi lớn nhất của hàng không hiện đại – tương tự những bí ẩn từng ám ảnh thế giới, như vụ mất tích của nữ phi công Amelia Earhart gần một thế kỷ trước.
