Gửi bình luận
Trung Quốc vừa tuyên bố phát triển lớp phủ siêu mỏng chịu nhiệt tới 1.000°C, có khả năng hấp thụ sóng radar và tăng cường năng lực tàng hình cho chiến đấu cơ thế hệ mới.
Bước đột phá trong công nghệ tàng hình
Các nhà nghiên cứu Trung Quốc cho biết, họ đã phát triển thành công một lớp phủ chịu nhiệt cao dành cho máy bay chiến đấu, có khả năng hấp thụ sóng radar – một bước tiến được cho là giúp Quân Giải phóng Nhân dân (PLA) thu hẹp khoảng cách với Mỹ trong lĩnh vực công nghệ tàng hình.
Theo công bố trên tạp chí Advanced Materials ngày 14/10, nhóm khoa học đến từ Đại học Bắc Kinh và Đại học Kỹ thuật Cáp Nhĩ Tân đã tạo ra “siêu bề mặt” (metasurface) cực nhẹ, siêu mỏng, kết hợp độ bền cơ học, tính linh hoạt và khả năng hấp thụ điện từ cao.
Lớp phủ này chỉ dày 0,1 milimet nhưng có thể chịu được nhiệt độ tới 1.000°C và vẫn duy trì hiệu suất trong điều kiện luồng khí tốc độ cao — tương tự môi trường bay siêu thanh, theo South China Morning Post.
Công trình được dẫn đầu bởi các nhà nghiên cứu Cui Guang và Liu Zhongfan (Đại học Bắc Kinh), Wang Huihui (Đại học Kỹ thuật Bắc Kinh) và Li Maoyuan (Đại học Kỹ thuật Cáp Nhĩ Tân).
Họ đã sử dụng kỹ thuật lắng đọng hơi hóa học (CVD) để phủ graphene trực tiếp lên nền vải silica, tạo thành màng graphene–sợi silica. Vật liệu này có cấu trúc dạng vải, nhẹ và ổn định ở nhiệt độ cao.
Ban đầu, mẫu vật liệu không hiệu quả trong việc phân tán sóng radar. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu đã tăng cường đặc tính điện từ bằng cách khắc laser vi mô để tạo thành một siêu bề mặt điều chỉnh được — một cấu trúc có thể kiểm soát cách sóng điện từ tương tác với bề mặt.
Nhờ đó, lớp phủ có thể hấp thụ tín hiệu radar ở nhiều tần số khác nhau, đồng thời vẫn duy trì các đặc tính cơ học tốt như độ bền, độ dẻo và điện trở có thể điều chỉnh.
Các thử nghiệm cho thấy lớp phủ duy trì khả năng hấp thụ radar ổn định sau khi bị nung tới 600°C trong không khí và vẫn hoạt động tốt khi được nung chân không ở 1.000°C.
Khi chịu dòng khí tốc độ 200 m/s (0,12 dặm/giây) – tương đương vận tốc gần 720 km/h, lớp phủ chỉ giảm chưa đến 1% hiệu quả hấp thụ radar.
“Việc tích hợp trực tiếp lớp siêu bề mặt này vào lớp cách nhiệt của máy bay có thể giảm độ phản xạ radar xuống -42 decibel, mà không làm tăng trọng lượng đáng kể hay thay đổi cấu trúc khí động học,” nhóm nghiên cứu viết trong báo cáo.
Công nghệ này được cho là có thể ứng dụng trên máy bay tàng hình, vệ tinh, UAV và cả phương tiện siêu vượt âm — những nền tảng hoạt động trong môi trường khắc nghiệt về nhiệt và điện từ.
Lợi thế chiến thuật: Tiêm kích “tàng hình thực sự”
Ngoài ứng dụng quân sự, các nhà khoa học cho rằng lớp phủ mới cũng có tiềm năng dân sự, chẳng hạn chống nhiễu điện từ cho thiết bị điện tử chịu nhiệt cao hoặc vật liệu thích ứng cho các sứ mệnh không gian.
Sự ra đời của công nghệ này thể hiện bước tiến rõ rệt của Trung Quốc trong lĩnh vực vật liệu hấp thụ radar – một mảng lâu nay do các tập đoàn hàng không Mỹ thống trị.
Tại Triển lãm Hàng không Trường Xuân 2025, giới quan sát nhận thấy bề mặt tàng hình của tiêm kích J-20 – chiến đấu cơ thế hệ 5 của Trung Quốc – trông bền hơn và dễ bảo trì hơn so với lớp phủ trên máy bay Mỹ.
Trong khi đó, các máy bay tàng hình Mỹ như F-22 Raptor và F-35 Lightning II vẫn phụ thuộc vào lớp sơn hấp thụ radar mong manh, dễ hư hỏng và đòi hỏi chi phí bảo dưỡng khổng lồ.
Theo các chuyên gia, lớp sơn hấp thụ radar của F-22 chứa hợp chất sắt có xu hướng bị bong tróc và ăn mòn, buộc phải bảo dưỡng trong nhà chứa có kiểm soát độ ẩm.
Một bức ảnh rò rỉ tháng 7/2025 cho thấy, một chiếc F-35C trên tàu sân bay USS Carl Vinson bị ăn mòn do hơi muối biển, làm nổi bật điểm yếu của vật liệu tàng hình hiện tại trước môi trường ẩm và mặn.
Báo cáo năm 2023 của Lầu Năm Góc ước tính mỗi giờ bay của F-35A tiêu tốn 28.500 USD, chỉ đứng sau F-22A với 33.500 USD/h, chủ yếu do chi phí bảo dưỡng lớp phủ tàng hình quá cao.
Trái lại, nếu công nghệ của Trung Quốc thực sự đạt được độ bền và khả năng chịu nhiệt như công bố, nó có thể giảm đáng kể chi phí vận hành và kéo dài tuổi thọ khai thác của các chiến đấu cơ thế hệ mới.
Cuộc đua tàng hình chưa có hồi kết
Công nghệ siêu bề mặt này không phải là nỗ lực duy nhất. Hồi tháng 6/2025, Đại học Tôn Trung Sơn (Trung Quốc) cũng công bố màng MXene nền graphene – vật liệu có thể đồng thời hấp thụ sóng radar, bức xạ hồng ngoại và tín hiệu nhiệt.
Sự kết hợp giữa các loại vật liệu tiên tiến này cho thấy, Trung Quốc đang hướng tới thế hệ lớp phủ tàng hình tích hợp “đa phổ”, giúp máy bay ẩn mình không chỉ trước radar mà cả cảm biến nhiệt và quang học.
Nếu thành công, điều này sẽ tạo nên ưu thế chiến lược đáng kể cho không quân Trung Quốc, đặc biệt trong bối cảnh các xung đột công nghệ cao ngày càng nhấn mạnh vai trò của tàng hình, cảm biến và tác chiến điện tử.
Dù còn cần được kiểm chứng qua thực tế, phát minh này cho thấy Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách nhanh chóng với Mỹ – quốc gia đi đầu trong công nghệ máy bay tàng hình suốt hơn 3 thập kỷ qua.
Nếu Bắc Kinh có thể sản xuất lớp phủ này ở quy mô công nghiệp và duy trì hiệu suất trong điều kiện thực chiến, tiêm kích Trung Quốc có thể trở nên “vô hình” hơn bao giờ hết – một “bóng ma” thực sự trước radar đối phương.
Cuộc đua giữa Washington và Bắc Kinh trong lĩnh vực tàng hình và vật liệu hấp thụ sóng điện từ vì thế vẫn chưa đến hồi kết — và kết quả cuối cùng có thể định hình lại cán cân sức mạnh trên bầu trời thế giới trong thập kỷ tới.
