Tàu bay

Airbus tính tăng sản lượng máy bay tiếp dầu vì nhu cầu “rất cao”

Phương Thảo • 18/06/2025 17:17

Airbus cho biết, đang xem xét nâng sản lượng sản xuất máy bay tiếp dầu A330 Multi Role Tanker Transport để đáp ứng nhu cầu “rất cao” về việc tiếp dầu trên không.

Theo Cơ quan Phòng thủ châu Âu (EDA), châu Âu hiện đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng năng lực tiếp dầu trên không. Tính đến cuối tháng 4, Airbus đã bàn giao 36 chiếc A330 MRTT cho các khách hàng châu Âu, và còn 6 chiếc đang trong đơn hàng – trong khi Mỹ vận hành đội máy bay tiếp dầu với hơn 400 chiếc.

“

Với các tín hiệu chúng tôi nhận được từ khách hàng, Airbus đang nghiên cứu tăng tốc độ sản xuất MRTT

Ông Jean-Brice Dumont, Giám đốc bộ phận năng lực hàng không của Airbus

Ông Jean-Brice Dumont cũng nói thêm: “Khi tôi nói ‘nghiên cứu’, điều đó có nghĩa là chúng tôi thực sự đang tiến hành.” Hiện tại, Airbus chỉ sản xuất khoảng 4–5 chiếc A330 MRTT mỗi năm, nhưng ông Dumont cho biết: “Chúng tôi sẽ phải tăng sản lượng đáng kể. Nhu cầu về máy bay tiếp dầu hiện đang rất cao.”

Ông Dumont ước tính thị trường châu Âu còn có thể cần thêm khoảng 10–20 máy bay loại này, chưa kể nhu cầu tăng mạnh từ các khu vực khác. “Đây là một thị trường rất năng động, nhu cầu cứ liên tục tăng,” ông nhận định.

Đầu tháng 6, Phần Lan, Thụy Điển, Na Uy và Đan Mạch đã ký thư bày tỏ ý định tham gia chương trình MRTT châu Âu do NATO tổ chức. Riêng Đan Mạch trước đó đã công bố kế hoạch tham gia, với khả năng mua hai máy bay, tổng chi phí ước tính khoảng 7,4 tỷ kroner (1,1 tỷ USD) từ năm 2025 đến 2033.

Airbus cho biết đang nhận được sự quan tâm từ các nước mong muốn tham gia chương trình chung cũng như từ các khách hàng riêng lẻ muốn mở rộng đội bay trong bối cảnh an ninh hiện nay. “Mỗi nhóm một ít,” ông Dumont nói.

Anh hiện là nước châu Âu vận hành A330 MRTT nhiều nhất với 14 chiếc, tiếp theo là Pháp với 12 chiếc và ba đơn hàng bổ sung. Sáu quốc gia châu Âu – trong đó có Hà Lan và Đức – đã liên kết nhu cầu tiếp dầu trong một chương trình đa quốc gia của NATO, đang vận hành 9 chiếc và có một đơn hàng nữa.

“Nhiều nước bắt đầu nhận ra rằng, với số lượng tiêm kích và máy bay họ đang có – và khả năng được tiếp dầu giữa không – họ cần một giải pháp triển khai nhanh. Đó là lý do tồn tại của chương trình chia sẻ,” Dumont giải thích.

Một loạt các quốc gia ngoài châu Âu cũng đang vận hành A330 MRTT, gồm Singapore, Hàn Quốc, Australia, Saudi Arabia và UAE. Airbus cho biết máy bay này hiện chiếm hơn 90% thị phần toàn cầu trong lĩnh vực tiếp dầu, ngoại trừ tại Mỹ.

Tuy nhiên, để nâng cao sản lượng, Airbus cần vượt qua nhiều rào cản, từ đầu tư công nghệ, mở rộng nhà xưởng, cho tới giải quyết các “nút thắt công nghiệp,” Dumont chia sẻ. Ông tiết lộ rằng mức 6 và 8 máy bay/năm là các mốc có thể mở rộng. “Và sau đó, chúng tôi hoàn toàn có thể tăng mạnh hơn nữa – nhưng đó là một câu chuyện khác.”

Airbus hiện chuyển đổi các máy bay A330 được lắp ráp tại Pháp thành MRTT tại nhà máy ở Getafe, phía nam Madrid. Câu hỏi đặt ra là liệu công ty có đủ nhà xưởng cho mức sản lượng cao hơn, hay cần mở rộng thêm ở nơi khác.

Cũng trong triển lãm, Airbus công bố các nâng cấp mới cho dòng vận tải cơ A400M, bao gồm khả năng mang tải tăng thêm 3 tấn (tổng tải trọng lên tới 40 tấn), đóng vai trò “tàu mẹ” cho drone hoặc trở thành nền tảng tác chiến điện tử thực hiện gây nhiễu từ xa.

“Chúng tôi đang thử nghiệm việc thả drone từ A400M và điều khiển chúng từ máy bay này,” Dumont nói. “Câu hỏi đặt ra là: liệu A400M có thể đóng vai trò trong một chiến dịch ‘áp đảo về số lượng’, khi thả hàng loạt thiết bị nhỏ gần vùng chiến sự hay không?”

Ngoài ra, A400M còn có thể đóng vai trò trung tâm truyền thông trong hệ thống chiến đấu tương lai thế hệ 6 (FCAS) mà châu Âu đang phát triển. A400M hiện đã được chứng nhận có thể chuyển đổi thành máy bay tiếp dầu cho các chiến đấu cơ như Eurofighter hoặc Rafale.

Pháp và Tây Ban Nha đã đồng ý đẩy sớm việc tiếp nhận lần lượt 4 và 3 chiếc A400M đã đặt hàng, Airbus cho biết. Việc nhiều nước trì hoãn giao hàng đang khiến tốc độ sản xuất A400M thấp hơn mức Airbus đánh giá là bền vững – tức 8 máy bay/năm.

“Chúng tôi đã thống nhất với các nước về một cơ chế có thể lấp đầy các suất sản xuất này – nếu không bằng máy bay nội địa thì bằng đơn hàng xuất khẩu, và sau đó hoán đổi khi xuất khẩu được ký kết,” Dumont giải thích. Kế hoạch sản xuất hiện tại cho A400M đã kín tới đầu năm 2029 với 8 chiếc/năm.

“Chúng tôi hoàn toàn có thể tăng tốc, nhưng chúng tôi ưu tiên một hệ thống sản xuất ổn định hơn,” ông nói. “Với năm 2029 còn cách bốn năm nữa, trong bối cảnh hiện tại của thế giới, tôi nghĩ chưa cần phải lo lắng quá sớm.”