Việt Nam có di sản thiên nhiên thế giới đa quốc gia đầu tiên

Ngày 13/7 tại Paris (Pháp), Ủy ban Di sản thế giới (UNESCO) đã phê duyệt việc điều chỉnh ranh giới của Di sản thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (Quảng Trị, Việt Nam) mở rộng, bao gồm Vườn quốc gia Hin Nam Nô (Khăm Muộn, CHDCND Lào).

Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng đã hai lần được công nhận Di sản thiên nhiên thế giới (năm 2003 và 2015) và có ranh giới chung với Vườn quốc gia Hin Nam Nô. Hai Vườn quốc gia này nằm tại điểm giao thoa của Dãy núi Annam và Vành đai đá vôi Trung Đông Dương, tạo nên một trong những cảnh quan karst đá vôi và hệ sinh thái nổi bật, nguyên vẹn bậc nhất thế giới.

Hệ thống karst ở đây được hình từ kỷ Paleozoic (kỷ Đại Cổ sinh) khoảng 400 triệu năm trước, được xem là một trong những vùng karst có quy mô lớn, lâu đời nhất châu Á.

Khu vực này sở hữu hệ sinh thái đa dạng với rừng karst khô ở độ cao lớn, rừng ẩm ướt và rậm rạp ở độ cao thấp và hệ thống hang động ngầm quy mô lớn. Trong đó, hơn 220 km hang động và hệ thống sông ngầm đã được khảo sát, được ghi nhận có giá trị toàn cầu về địa chất và đa dạng sinh học.

Đặc biệt, các hang động Sơn Đoòng và Xe Bang Fai gây ấn tượng với những đoạn hang lớn nhất thế giới về đường kính và tính liên tục, là minh chứng sống động cho các quá trình địa chất hàng triệu năm.

Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô được xem là một trong những hệ thống karst nhiệt đới ẩm còn nguyên vẹn lớn nhất hành tinh. Địa hình đa dạng, xen kẽ giữa đá vôi, đá phiến, đá cát và granite đã tạo nên các đặc điểm karst đa giác hiếm có.

Dưới lòng đất, các hang động phức tạp như hang khô, hang bậc thang, hang cây và hang giao cắt đã lưu giữ những bằng chứng quý giá về lịch sử hình thành địa chất, các dòng sông cổ hay quá trình lắng đọng và hòa tan trở lại của thạch nhũ.

Hai Vườn quốc gia còn là nơi bảo tồn các hệ sinh thái có ý nghĩa toàn cầu thuộc vùng sinh thái đất liền Rừng nhiệt đới Annam Bắc, các vùng sinh thái nước ngọt Annam Bắc và Annam Nam, các vùng sinh thái ưu tiên Rừng ẩm ướt Dãy Annam. Đây là môi trường sinh sống của hàng nghìn loài động, thực vật đặc hữu và quý hiếm.

Riêng Phong Nha - Kẻ Bàng đã ghi nhận hơn 2.700 loài thực vật bậc cao và 800 loài động vật có xương sống, trong đó có hơn 200 loài bị đe dọa toàn cầu tại thời điểm công nhận năm 2015 và 400 loài đặc hữu của miền Trung nước Lào, Việt Nam.

Hin Nam Nô hiện cũng là nơi cư trú của hơn 1.500 loài thực vật có mạch (từ 755 chi khác nhau), 536 loài động vật có xương sống, bao gồm nhiều loài nằm trong danh sách đe dọa toàn cầu và đặc hữu của tỉnh Khăm Muộn (Lào).

Sự đa dạng sinh học đáng kinh ngạc này làm gia tăng giá trị bảo tồn của khu di sản liên biên giới, nhất là khi nơi đây hội tụ hơn 10 loài linh trưởng, bao gồm 4 loài đặc hữu của dãy Annamite, cùng quần thể còn lại lớn nhất của Vượn má trắng miền Nam và Voọc đen đặc hữu.

Sự kiện Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô trở thành di sản thế giới liên biên giới đầu tiên của Việt Nam và CHDCND Lào được UNESCO công nhận không chỉ có ý nghĩa lớn lao về bảo tồn thiên nhiên mà còn góp phần thúc đẩy hòa bình, hợp tác và tình hữu nghị bền chặt giữa hai quốc gia láng giềng Việt - Lào.