.jpeg "Nghề kiểm soát không lưu Mỹ: Từ hạ cánh đến luyện kỹ năng thép")
Gửi bình luận
Sân bay Paris Orly – lớn thứ hai tại thủ đô Pháp – đã hoạt động trở lại sau hai ngày tê liệt vì sự cố kỹ thuật tại tháp kiểm soát không lưu. Hàng trăm chuyến bay bị hủy, hàng chục nghìn hành khách bị ảnh hưởng và xuất hiện nghi vấn về một cuộc tấn công mạng nhằm vào hệ thống radar.
Theo Euronews, sự cố xảy ra vào sáng 18/5 khi hệ thống điều hành tại đài kiểm soát không lưu sân bay Paris Orly đột ngột gặp lỗi, khiến các kiểm soát viên không thể điều phối hoạt động cất, hạ cánh cũng như di chuyển mặt đất một cách an toàn.
Theo thông tin từ Cục Hàng không Dân dụng Pháp (DGAC), hơn 130 chuyến bay đã bị hủy trong ngày 18/5, chiếm khoảng 40% tổng số chuyến trong ngày. Sự cố kéo dài sang ngày 19/5, tiếp tục làm ảnh hưởng dây chuyền đến nhiều chuyến bay khác trong khu vực châu Âu.
Ước tính có từ 20.000 đến 25.000 hành khách bị ảnh hưởng, trong đó nhiều người bị lỡ chuyến nối, phải thay đổi hành trình hoặc buộc ngủ lại sân bay. Tại các nhà ga, cảnh tượng hành khách xếp hàng dài chờ hỗ trợ đổi vé, hoàn tiền, đặt lại chỗ... diễn ra trong hỗn loạn.
Các hãng hàng không như Air France, easyJet, Transavia đã phải điều chỉnh lịch bay, bố trí thêm nhân viên hỗ trợ, đồng thời triển khai các biện pháp khẩn cấp như cung cấp suất ăn, chỗ ở tạm thời và phương tiện thay thế cho hành khách bị ảnh hưởng nặng.
Không chỉ gây bất tiện cho hành khách, sự cố còn gây ra tổn thất nặng nề cho các hãng bay và doanh nghiệp vận hành sân bay. Theo các chuyên gia trong ngành, tổng thiệt hại từ việc hủy chuyến, đền bù, xử lý hậu cần và tổn thất gián tiếp có thể lên tới hàng chục triệu euro.
Đặc biệt, trong hệ sinh thái vận tải hàng không hiện đại – nơi các sân bay, hãng bay và hệ thống điều hành liên kết chặt chẽ – sự cố tại Paris Orly đã lan rộng ảnh hưởng đến nhiều sân bay khác trong khu vực như Charles de Gaulle, Lyon, Marseille hay các điểm trung chuyển tại Đức, Bỉ và Hà Lan.
Ngoài hãng bay, các doanh nghiệp dịch vụ mặt đất, logistics, khách sạn quanh sân bay… cũng ghi nhận sụt giảm doanh thu và gia tăng chi phí.
Ban đầu, DGAC chỉ xác nhận đây là một trục trặc kỹ thuật chưa rõ nguyên nhân, nhưng các nguồn tin trong ngành và chuyên gia an ninh mạng lại cho rằng có dấu hiệu cho thấy đây có thể là một cuộc tấn công mạng có chủ đích.
Một chuyên gia an ninh chia sẻ với báo chí Pháp: “Không có cháy, không có lỗi cơ học. Hệ thống radar và liên lạc bỗng nhiên ngắt toàn bộ – đây là dấu hiệu đặc trưng của một cuộc tấn công từ chối dịch vụ (DDoS) hoặc mã độc tống tiền (ransomware).”
Hiện các cơ quan chức năng Pháp vẫn đang tiến hành điều tra. Tuy chưa có tuyên bố chính thức, nhưng khả năng bị tấn công mạng không bị loại trừ, đặc biệt trong bối cảnh Thế vận hội Mùa hè Paris 2024 chỉ còn cách vài tuần.
Một cựu cố vấn an ninh hàng không cảnh báo: “Nếu đây là một đòn thăm dò, thì nó đã thành công. Và nếu không có biện pháp quyết liệt, điều tương tự hoàn toàn có thể xảy ra trong thời điểm nhạy cảm của Olympic.”
Sự cố tại Paris Orly cũng làm dấy lên những câu hỏi nghiêm trọng về hiệu quả quản lý hệ thống điều hành bay của Pháp và châu Âu. Một số chuyên gia đặt vấn đề về quy trình bảo trì hệ thống radar, khả năng bảo vệ trước tấn công mạng và sự thiếu hụt hệ thống dự phòng đủ mạnh để duy trì hoạt động trong khủng hoảng.
Trong thời gian khắc phục sự cố, DGAC đã buộc phải giảm tải không phận bằng cách cắt giảm số chuyến bay, đồng thời kích hoạt các kênh liên lạc dự phòng và phối hợp với các đài kiểm soát lân cận để đảm bảo an toàn tối thiểu.
Dù hoạt động tại Paris Orly đã trở lại bình thường từ ngày 20/5, cơ quan chức năng Pháp vẫn chưa thể đưa ra kết luận chính thức về nguyên nhân. Vụ việc cho thấy ngành hàng không Pháp cần nhanh chóng nâng cấp hệ thống điều hành bay và tăng cường phòng thủ an ninh mạng, nhất là trong giai đoạn cao điểm Olympic sắp tới.
Theo các chuyên gia, Paris Orly đã may mắn vượt qua sự cố mà không xảy ra thảm họa. Nhưng trong bối cảnh lưu lượng bay toàn cầu đang phục hồi mạnh mẽ và các sự kiện lớn như Olympic 2024 sắp diễn ra, ngành hàng không không thể tiếp tục trông chờ vào may mắn.
Vụ việc lần này là lời nhắc nhở rõ ràng rằng đảm bảo an ninh mạng và tính liên tục trong điều hành bay là ưu tiên sống còn, không chỉ để bảo vệ hành khách, mà còn để duy trì niềm tin của công chúng vào hệ thống hàng không hiện đại.
Đài kiểm soát không lưu (ATC) – trung tâm điều phối mọi hoạt động hàng không tại sân bay. Đây là nơi các kiểm soát viên không lưu (ATCO) giám sát, điều hướng và ra lệnh cho phi công cất cánh, hạ cánh, di chuyển trên mặt đất hoặc bay qua không phận một cách an toàn.
Khi hệ thống radar hoặc liên lạc bị tê liệt, các kiểm soát viên không thể nhìn thấy hoặc liên hệ với máy bay, buộc phải ngừng mọi hoạt động để tránh nguy cơ va chạm – dẫn đến hiện tượng đóng băng toàn bộ sân bay như tại Paris Orly.
