Su-57 Felon phô diễn khoang vũ khí, dàn tên lửa ‘khủng’
Những hình ảnh mới được công bố đã mang tới cái nhìn cực kỳ hiếm hoi vào bên trong khoang vũ khí của tiêm kích tàng hình Su-57 Felon.
Dù thiết kế mang vũ khí bên trong là đặc điểm quen thuộc của chiến đấu cơ tàng hình, song cho đến nay, khoang vũ khí chính của Su-57 gần như chưa từng được trưng bày công khai với đạn thật bên trong.
Hình ảnh xuất hiện trong video quảng bá mới do Tập đoàn Máy bay Thống nhất (UAC) – tập đoàn công nghiệp hàng không lớn nhất của Nga – phát hành trước thềm Triển lãm Hàng không Dubai 2025. Trong video, nguyên mẫu Su-57 mang số hiệu T-50-9 thực hiện các bài cơ động trình diễn, kèm theo cảnh mở khoang vũ khí chính phía trước và lộ ra hai tên lửa chống radar Kh-58UShK.
Lần xuất hiện này đánh dấu khoảnh khắc hiếm hoi kể từ khi Su-57 bay thử lần đầu cách đây 15 năm, nguyên mẫu máy bay mới được phô diễn công khai với vũ khí thật trong khoang nội bộ trong khi bay.
Thiết kế khoang vũ khí: Chìa khóa của khả năng tàng hình
Su-57 được thiết kế với hai khoang vũ khí chính cỡ lớn nằm giữa hai động cơ theo dạng nối tiếp. Mỗi khoang đủ chỗ chứa hai tên lửa có chiều dài gần 4,3 mét và kích thước tiết diện khoảng 40 x 40 cm. Đây là bố trí lớn bất ngờ so với nhiều chiến đấu cơ tàng hình khác, cho phép Su-57 mang theo các loại tên lửa chuyên dụng có kích thước đáng kể.
Dù khoang vũ khí là đặc tính cốt lõi của chiến đấu cơ tàng hình, việc thử nghiệm phóng vũ khí từ khoang bên trong Su-57 diễn ra khá chậm. Chỉ đến năm 2016 – tức sáu năm sau chuyến bay đầu tiên – Sukhoi mới tiến hành bắn thử tên lửa từ khoang nội bộ. Tháng 3/2016, Su-57 lần đầu phóng một loại tên lửa bí mật từ khoang chính, đánh dấu bước chuyển trong chương trình phát triển.
Trong vai trò không chiến ngoài tầm nhìn (BVR), Su-57 được tối ưu để mang hai loại tên lửa mới phát triển dành riêng cho khoang trong: R-77M (izdeliye 180) – tên lửa tầm trung cải tiến và Izdeliye 810 – tên lửa tầm siêu xa, chuyên dùng đánh mục tiêu chiến lược.
Ngoài tác chiến trên không, Su-57 còn được thiết kế cho nhiệm vụ tấn công mặt đất bằng Kh-69, loại tên lửa hành trình tầm xa tối ưu cho việc mang trong khoang.
Tuy nhiên, tâm điểm trong đoạn video lần này thuộc về Kh-58UShK, biến thể hiện đại hóa của tên lửa chống radar Kh-58 (NATO gọi là AS-11 Kilter). Mỗi tên lửa Kh-58UShK nặng khoảng 635 kg, thân được rút ngắn khoảng 60 cm và sử dụng cánh gập để phù hợp kích thước khoang. Tên lửa có tầm bắn lên đến 240 km khi phóng từ độ cao lớn.
Việc Su-57 mang tên lửa Kh-58UShK cho thấy máy bay được tối ưu để tiêu diệt radar đối phương – nhiệm vụ then chốt trong chiến tranh điện tử.
Ngoài hai khoang chính, UAC cũng công bố hình ảnh khoang vũ khí phụ dạng “phóng nhanh” nằm dưới cánh – bộ phận trước đây đã từng lộ diện nhưng chưa đầy đủ như lần này. Hai khoang phụ chứa tên lửa đối không tầm ngắn R-74M2 (izdeliye 760), được phát triển từ R-73 (AA-11 Archer), nhưng thiết kế đặc biệt cho khoang bên trong.
Khoang phóng nhanh cho phép tên lửa được đưa ra ngoài dòng khí trước khi khóa mục tiêu và phóng, giúp Su-57 phản ứng nhanh trong cự ly gần mà vẫn giữ được hình dạng tàng hình.
Ngoài tên lửa chống radar và đối không, Su-57 còn có khả năng mang theo: Kh-38M – tên lửa đa nhiệm, có thể dùng nhiều cơ chế dẫn đường khác nhau; Grom (Thunder) – biến thể cải tiến từ Kh-38M, bổ sung bộ cánh tăng tầm; KAB-250L – bom dẫn đường quang – điện tử nặng 250 kg.
Nếu nhiệm vụ không yêu cầu tàng hình, Su-57 có thể mang vũ khí trên giá treo ngoài với 4 điểm treo dưới cánh và 2 dưới cửa hút gió. Ngoài ra, nó còn có thể treo thùng dầu phụ để tăng tầm bay.
Máy bay cũng được trang bị pháo 30 mm một nòng nằm ở gốc cánh phải, với 150 viên đạn, phục vụ không chiến cự ly gần.
Nga đặt cược vào Dubai Airshow?
Việc công bố hình ảnh Su-57 mang vũ khí đầy đủ bên trong khoang rõ ràng nhằm mục tiêu thương mại. Nga hy vọng chứng minh khả năng tác chiến thực sự của Su-57 sẽ giúp thu hút các khách hàng nước ngoài.
Dù vậy, thành công xuất khẩu của Su-57 đến nay khá hạn chế. Mới chỉ có Algeria được truyền thông nhà nước Nga xác nhận đặt hàng. Trước đó, chương trình hợp tác với Ấn Độ thất bại, khiến nguồn vốn phát triển bị giảm đáng kể. Việc thiếu hợp đồng xuất khẩu khiến tiến độ sản xuất Su-57 chậm và thiếu ổn định.
Mặc dù Nga tuyên bố đã triển khai Su-57 tại Syria và trong chiến dịch tại Ukraine, nhưng bằng chứng thực tế còn rất mơ hồ. Một trong số ít sự kiện liên quan đến Su-57 được ghi nhận là việc bắn hạ máy bay không người lái chiến đấu S-70 Okhotnik-B của chính Nga – nhưng chi tiết vụ việc không rõ ràng.
Việc thiếu hình ảnh và dữ liệu chiến đấu khiến Su-57 bị đánh giá là chưa chứng minh được năng lực trong thực chiến, đặc biệt trong khi các tiêm kích thế hệ 5 của Mỹ như F-22 hay F-35 đã được sử dụng nhiều lần trong nhiệm vụ quân sự.
Không quân Nga chỉ bắt đầu nhận Su-57 sản xuất hàng loạt từ năm 2022 theo hợp đồng 76 chiếc – con số khá khiêm tốn. Năm 2022, Nga nhận ít nhất 6 chiếc. Năm 2023, số lượng tăng lên hơn 10 chiếc. Tuy nhiên đến năm 2024, con số được cho là chỉ còn 2 hoặc 3 chiếc.
Hiện thiếu thông tin liệu Nga có tiếp tục nhận thêm Su-57 trong năm nay hay không.
Xung đột với Ukraine cùng các lệnh trừng phạt kinh tế quốc tế đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng và hạn chế khả năng xuất khẩu vũ khí của Nga. Nhiều quốc gia mua vũ khí Nga sẽ phải đối mặt với lệnh trừng phạt từ Mỹ theo Đạo luật CAATSA. Để đối phó, Moscow thậm chí đề nghị cho phép lắp ráp Su-57 tại nước nhập khẩu – hướng tới các khách hàng tiềm năng như Ấn Độ và UAE.
Việc Su-57 xuất hiện tại Dubai Airshow rõ ràng là một nỗ lực để tạo đột phá trong tiếp thị.
Nga nhiều lần nói về phiên bản nâng cấp Su-57M, trang bị động cơ mới AL-51F1, mạnh hơn, nhẹ hơn và kinh tế hơn so với AL-41F-1 hiện tại. Tuy nhiên, đến nay Su-57M chưa cho thấy nhiều tiến triển thực tế và cũng không tạo được sự quan tâm trên thị trường quốc tế.
Thậm chí, tài liệu rò rỉ bị quy trách nhiệm cho nhóm hack Black Mirror về việc đề xuất xuất khẩu Su-57 chỉ cho thấy mong muốn, chứ không phải các hợp đồng thật sự.
Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu ảm đạm và tiến độ sản xuất chậm, UAC kỳ vọng buổi trình diễn tại Dubai Airshow sẽ tạo cú hích lớn. Tại đây, Su-57 được dự đoán sẽ thực hiện trình bay với độ cơ động cao, mang theo nhiều vũ khí nặng – chiến thuật quảng bá quen thuộc với các dòng tiêm kích đa nhiệm.
Và lần đầu tiên kể từ khi ra đời, Su-57 không chỉ khoe khả năng tàng hình – mà còn công khai khoang vũ khí đầy đủ ngay trước mắt thế giới.
Su-57 đang cố trả lời câu hỏi lớn nhất: liệu nó chỉ là lời hứa của Nga, hay thực sự là chiến đấu cơ thế hệ 5 đủ sức cạnh tranh?
