Trong nước

Nhiều hãng bay muốn 'miếng bánh' Air Cargo

Nam Bình • 16/10/2025 06:29

Nhiều hãng hàng không đang phát triển mạnh mảng vận tải hàng hóa ở thị trường Việt Nam cho thấy, sức hút của lĩnh vực Air Cargo hiện nay.

Trong tháng 10 này, Vietnam Airlines sẽ đưa vào khai thác tàu bay chở hàng chuyên dụng đầu tiên, đánh dấu bước phát triển mới của hãng hàng không quốc gia.

Súc hút thị trường Air Cargo tại Việt Nam

Ông Đặng Anh Tuấn, Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines thông tin, sau một thời gian chuẩn bị, trong tháng 10 này, hãng sẽ đưa vào khai thác tàu bay hàng hóa chuyên dụng đầu tiên của hãng.

Cùng với đó, hãng cũng đang xúc tiến thủ tục để thành lập Hãng Hàng không chuyên chở hàng (Cargo), nhằm mở rộng lĩnh vực hoạt động của hãng. Đây được đánh giá là bước phát triển mới trong hành trình phát triển của hãng hàng không quốc gia.

Trên thực tế, lĩnh vực vận tải hàng hóa tại Việt Nam đang có sức hút lớn liên tục tăng trưởng trong thời gian vừa qua, dư địa phát triển cũng còn rộng lớn khi hoạt động xuất nhập khẩu, thương mại điện tử… ngày càng sôi động.

Thống kê của Cục Hàng không Việt Nam thể hiện, lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, tổng sản lượng vận chuyển của thị trường hàng không Việt Nam ước đạt 1,1 triệu tấn hàng hóa, tăng 18,7% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, mức tăng chủ yếu ở lượng hàng hóa vận chuyển quốc tế với 946.200 tấn hàng hóa, tăng 22,9% so với cùng kỳ năm 2024.

Ông Trần Tuấn Anh, Tổng Giám đốc điều hành Tập đoàn ITL, một doanh nghiệp đại diện của hơn 22 hãng hàng không tại thị trường Việt Nam cho biết: Việt Nam đang là điểm đến hấp dẫn trong lĩnh vực vận tải hàng hóa của các hãng hàng không thế giới.

Theo ông Tuấn Anh, với những thế mạnh hiện có, Việt Nam có thể trở thành một trung tâm vận tải hàng hóa hàng không (Air Cargo hub) trong vòng 5 năm, có thể nhanh nhất là khoảng 3 năm. Hai động lực chính khiến khả năng Air Cargo thành "hub" nhanh và rõ nét hơn là cơ sở hạ tầng và nhu cầu vận tải đồng loạt tăng tốc.

Thống kê cho thấy, lượng hàng hóa hàng không của Việt Nam đã đạt 1,2 triệu tấn mỗi năm, vượt Malaysia (900.000 tấn) và Philippines (600.000 tấn), dự báo sẽ vượt Thái Lan trong 2 năm tới nhờ tốc độ tăng trưởng hai con số.

“

Dù bị tác động bởi các chính sách thuế quan toàn cầu nhưng thị trường chỉ trầm lắng trong thời gian ngắn, sau đó nhu cầu phục hồi rất nhanh, cho thấy sức hút và khả năng thích ứng mạnh mẽ của Việt Nam.

Bà Kyoung Hee Kang, Giám đốc Quốc gia tại Việt Nam của Korean Air.

Bà Kyoung Hee Kang, Giám đốc Quốc gia tại Việt Nam của Korean Air thông tin, thời gian qua, các thông tin về những chính sách thuế quan toàn cầu ít nhiều tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu cũng như vận tải hàng hóa tại Việt Nam.

Tuy nhiên, thị trường chỉ trầm lắng khoảng 2-3 tuần sau các thông tin thuế nhập khẩu của Mỹ, sau đó nhu cầu phục hồi rất nhanh.

“Điều này cho thấy sức hút và khả năng thích ứng mạnh mẽ của thị trường Việt Nam", bà Kyoung Hee Kang cho biết. Trên thực tế, tăng trưởng của thị trường hàng không Việt Nam đang ở mức cao. Do đó, hãng hàng không này kỳ vọng kết quả kinh doanh năm nay sẽ khả quan hơn dự kiến.

Cạnh tranh khốc liệt với nhiều hãng bay quốc tế

Cùng với Vietnam Airlines, các hãng hàng không trong nước cũng đang cấp tập mở rộng hoạt động ở lĩnh vực vận chuyển hàng hóa.

Từ năm 2022, Vietravel Airlines từng công bố kế hoạch thành lập hãng hàng không chuyên hàng hóa VUAir Cargo. Cho đến khi Tập đoàn T&T trở thành cổ đông chiến lược, hãng hàng không này tiếp tục đặt mục tiêu phát triển lĩnh vực vận tải hàng hóa.

Ở khối ngoại, ngoài Korean Air, các hãng như DHL Express, Etihad Cargo và SF Airlines cũng đang mở rộng đội bay và tăng năng lực khai thác tại Hà Nội, TP.HCM để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu ngày càng lớn.

Mặc dù nhiều cơ hội phát triển, nhưng ông Đặng Anh Tuấn vẫn thừa nhận: Các hãng hiện phải đối mặt với nhiều thách thức, cạnh tranh mãnh liệt không chỉ với các đối thủ trong nước mà còn ở khối ngoại.

Như Vietnam Airlines đang phải cạnh tranh với hơn 60 hãng hàng không quốc tế và 6 hãng trong nước, sắp tới có thể tăng lên 7, trong đó nhiều hãng hàng không chuyên về lĩnh vực vận tải hàng hóa.

Theo ông Anh Tuấn, môi trường "bầu trời mở" đồng nghĩa với việc nhiều hãng mới sẽ tiếp tục gia nhập, tạo áp lực lớn lên cả thị trường nội địa lẫn quốc tế.

Bên cạnh đó, yêu cầu phát triển bền vững, đặc biệt là sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) và tuân thủ quy định bù trừ carbon của châu Âu cũng tạo áp lực lên ngành vận tải hàng không.

Nếu Việt Nam chưa kịp xây dựng cơ sở sản xuất SAF trong vài năm tới, giá nhiên liệu có thể tăng gấp đôi và khiến chi phí vận hành tăng mạnh.

"Làm thế nào để ngành hàng không mà cụ thể là hàng không Việt Nam tăng trưởng hai con số trong điều kiện vừa đảm bảo phát triển bền vững vừa phải tuân thủ các luật pháp quốc tế. Đây là bài toán cấp thiết đặt ra cho cả ngành", ông Tuấn nhận định.

Còn theo đánh giá của ông Trần Tuấn Anh từ ITL, sân bay Gia Bình có nhiều khả năng thành "hub" đầu tiên của Việt Nam nhờ nhu cầu hàng hóa hàng không khu vực phía Bắc đang cao hơn và tăng trưởng nhanh hơn, chiếm tỷ trọng 65% so với phía Nam.

Nơi đây tập trung các nhà máy điện tử, công nghệ cao, với những mặt hàng có nhu cầu vận chuyển bằng đường hàng không lớn.

Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia, để trở thành một trung tâm vận tải hàng hóa hàng không, hạ tầng và nhu cầu là chưa đủ. Các sân bay còn phải có khả năng kết nối, bao gồm mạng lưới các hãng hàng không rộng khắp, là căn cứ hoạt động của nhiều hãng.

Song song đó, trung tâm logistics hàng không cần chính sách bầu trời mở và chính sách trung chuyển thân thiện, thủ tục hải quan nhanh gọn, môi trường thương mại tự do, từ đó hỗ trợ luồng hàng hóa quốc tế ra vào thông suốt.

Ngoài ra, yếu tố công nghệ cũng đóng vai trò quan trọng, giúp kết nối đồng bộ giữa các thành phần trong chuỗi logistics như hãng bay, đơn vị khai thác kho bãi, hải quan, nhà vận chuyển.

Việc xử lý hàng hóa mặt đất cũng phải đạt hiệu quả cao và chuẩn mực về thời gian, đặc biệt quan trọng với các loại hàng hóa giá trị cao, cần tốc độ như thương mại điện tử, linh kiện điện tử, thiết bị y tế hay hàng nông sản, thực phẩm...