Joby hợp tác Virgin Atlantic ra mắt dịch vụ taxi hàng không ở Anh

Virgin Atlantic mới đây công bố hợp tác với Joby Aviation – công ty khởi nghiệp có trụ sở tại California, Mỹ – triển khai dịch vụ taxi hàng không tại Vương quốc Anh. Sự hợp tác đánh dấu bước đi mới của hãng hàng không này trong cuộc đua vào thị trường máy bay điện cất – hạ cánh thẳng đứng (eVTOL).

Chiếc eVTOL của Joby được thiết kế với sáu cánh quạt, năm chỗ ngồi (bao gồm cả phi công), cho phép cất cánh thẳng đứng như trực thăng trước khi chuyển sang bay ngang nhờ cánh quạt nghiêng. Với vận tốc tối đa 200 dặm/giờ và phạm vi bay khoảng 150 dặm chỉ với một lần sạc, Joby tự tin tuyên bố máy bay của họ vận hành êm hơn tới 100 lần so với máy bay truyền thống.

Theo thỏa thuận, khách hàng tại Anh có thể đặt chuyến thông qua website và ứng dụng của Virgin Atlantic. Các máy bay sẽ mang thương hiệu đồng nhất của cả Virgin Atlantic và Joby. Tuy nhiên, để chính thức đi vào hoạt động, dịch vụ phải chờ đến khi Joby được cấp chứng nhận loại từ Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) – đảm bảo máy bay đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn thiết kế và an toàn. Sau khi đạt chứng nhận tại Mỹ, Joby mới tiếp tục hướng đến triển khai ở Anh.

Cục Hàng không Dân dụng Anh (CAA) hiện đang xem xét điều chỉnh các quy định liên quan đến taxi bay, bao gồm không phận, cơ sở hạ tầng, và mô hình định giá tại sân bay. Điều này cho thấy sự chuẩn bị về mặt pháp lý và kỹ thuật vẫn còn nhiều thách thức.

Joby và Virgin tập trung khai thác các hành trình siêu ngắn, như chuyến bay 15 phút từ Sân bay Manchester đến Leeds, hoặc chỉ 8 phút từ Heathrow đến Canary Wharf. Công ty cũng đang xây dựng mạng lưới địa điểm cất – hạ cánh (vertiport) trên khắp Vương quốc Anh, và kỳ vọng giá vé sẽ tương đương với dịch vụ gọi xe cao cấp hiện có.

Virgin Atlantic không phải là hãng đầu tiên hợp tác với Joby. Trước đó, Joby đã nhận khoản đầu tư 200 triệu USD từ Delta Air Lines vào năm 2022 – hiện là cổ đông nắm 49% Virgin Atlantic. Toyota cũng đã đầu tư 500 triệu USD vào công ty này. Dù vậy, Virgin khẳng định họ không góp vốn vào Joby trong thỏa thuận lần này.

Taxi bay – đôi khi bị gọi nhầm là “xe bay” – về bản chất là trực thăng chạy điện, không xăng dầu, ít tiếng ồn và không khí thải. Ngoài Joby, một số công ty như Archer Aviation, Volocopter hay Beta Technologies cũng đang ở giai đoạn chuẩn bị thương mại hóa. Tuy nhiên, không phải tất cả đều thuận lợi: Lilium – startup đến từ Đức – gần đây thông báo hai công ty con mất khả năng thanh toán và có nguy cơ ngừng hoạt động.

Joby cho biết họ đã hoàn thành bốn trong năm giai đoạn cấp phép thương mại tại Mỹ và kỳ vọng có thể chở hành khách đầu tiên vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2026. Song tiến độ này có thể bị ảnh hưởng khi FAA tạm hoãn triển khai quy định eVTOL để chờ Chính quyền Trump rà soát lại. Nếu quá trình kéo dài, kế hoạch thương mại hóa vào năm 2025 của Joby nhiều khả năng sẽ bị trễ hạn.

Dù vậy, Joby tiếp tục mở rộng hoạt động, gần đây đã bàn giao chiếc máy bay thứ hai cho Không quân Mỹ trong khuôn khổ chương trình thử nghiệm, cho thấy tiềm năng ứng dụng eVTOL không chỉ trong dân dụng mà cả lĩnh vực quốc phòng.