Joby Aviation vừa bàn giao chiếc taxi bay điện đầu tiên tới Dubai, chuẩn bị cho dịch vụ thương mại vào năm 2026 – dấu mốc lớn của ngành hàng không đô thị
Joby Aviation – công ty tiên phong trong lĩnh vực máy bay cất/hạ cánh thẳng đứng bằng điện (eVTOL) từ năm 2009 – vừa đánh dấu một cột mốc quan trọng khi bàn giao chiếc máy bay sản xuất đầu tiên tới Dubai, nơi dịch vụ taxi hàng không thương mại dự kiến sẽ đi vào hoạt động từ đầu năm 2026.
Động thái này không chỉ đánh dấu bước chuyển mình lớn đối với Joby mà còn là tín hiệu rõ ràng cho sự trỗi dậy của ngành hàng không đô thị vốn đang được kỳ vọng sẽ thay đổi hoàn toàn cách con người di chuyển trong các thành phố lớn.
Năm ngoái, tại Hội nghị thượng đỉnh chính phủ thế giới, chính quyền Dubai đã trao cho Joby quyền vận hành độc quyền dịch vụ taxi bay trong vòng 6 năm. Thỏa thuận đi kèm với các cam kết hỗ trợ pháp lý và tài chính từ Cơ quan Đường bộ và Giao thông Dubai (RTA), mở đường cho một hệ sinh thái giao thông đô thị hoàn toàn mới.
Giai đoạn đầu, dịch vụ của Joby sẽ hoạt động tại bốn sân bay thẳng đứng đã quy hoạch, bao gồm Sân bay Quốc tế Dubai và Palm Jumeirah – hai địa điểm biểu tượng của tiềm năng du lịch và kết nối quốc tế. Theo kế hoạch, Joby sẽ triển khai bay thử nghiệm theo các tuyến dự kiến trong năm nay trước khi chuyển sang giai đoạn khai thác thương mại.
Song song với các bước tiến tại Dubai, Joby đang gấp rút hoàn tất quy trình chứng nhận tại Mỹ, nơi hãng đã hợp tác chặt chẽ với Cục Hàng không Liên bang (FAA). Cụ thể, công ty chuẩn bị bước vào Ủy quyền Kiểm tra Loại (Type Inspection Authorization – TIA) – giai đoạn cuối cùng trong quy trình chứng nhận an toàn bay, cho phép phi công FAA trực tiếp tham gia thử nghiệm.
“Chúng tôi đang tiến đến thời điểm mà mọi người có thể đặt chuyến bay ngay từ điện thoại – hoặc nhìn thấy những chiếc máy bay này bay ngang qua địa điểm quen thuộc,” ông Paul Sciarra – Chủ tịch HĐQT Joby – chia sẻ. “Điều đó không còn xa nữa. Chỉ cách vài tháng.”
Máy bay của Joby hoàn toàn chạy bằng điện, được trang bị sáu cánh quạt, năm chỗ ngồi (bao gồm phi công), và có thể cất/hạ cánh thẳng đứng như trực thăng, trước khi chuyển sang bay ngang với vận tốc tối đa 322 km/h. Một lần sạc cho phép bay liên tục 241 km – đủ để phục vụ hầu hết các tuyến di chuyển nội đô và liên vùng ngắn.
Đặc biệt, thiết kế của Joby giúp máy bay êm hơn gấp 100 lần so với máy bay truyền thống, giảm đáng kể ô nhiễm tiếng ồn – yếu tố then chốt để eVTOL có thể hoạt động tại các khu vực dân cư đông đúc. Nguồn năng lượng đến từ pin lithium-ion dạng túi, cho phép máy bay vận hành tới 10.000 chu kỳ bay – một con số đầy hứa hẹn về mặt chi phí và tuổi thọ.
Dù tiềm năng rất lớn, việc triển khai tại Dubai đặt ra nhiều thách thức, đặc biệt là nhiệt độ môi trường lên tới 43°C. Sciarra cho biết việc đảm bảo hệ thống điều hòa không khí hoạt động ổn định là ưu tiên để giữ trải nghiệm hành khách ở mức tốt nhất.
Ngoài ra, công ty vẫn đang tiếp tục đào tạo kỹ thuật viên mặt đất, phi hành đoàn và hoàn thiện hệ sinh thái vận hành cho dịch vụ mới.
Về mặt tài chính, Joby hiện đã huy động được khoảng 1 tỷ USD đầu tư, trong đó Toyota đóng góp 750 triệu USD. Tuy nhiên, báo cáo tài chính quý I/2025 vẫn cho thấy doanh thu bằng 0, phản ánh đặc điểm đặc thù của ngành công nghệ cao với chu kỳ đầu tư kéo dài. Lãnh đạo Joby kỳ vọng rằng việc ra mắt tại Dubai sẽ tạo động lực tài chính và truyền thông đủ lớn để mở đường cho các thị trường chiến lược tại Mỹ như New York, Los Angeles và Florida.
Cùng lúc, nhà máy tại Dayton, Ohio đang mở rộng công suất sản xuất, nhằm chuẩn bị cho giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng khi hoạt động thương mại được cấp phép.
Ngoài thị trường dân sự, Joby đang tích cực mở rộng hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng. Gần đây, công ty đã bàn giao một chiếc máy bay eVTOL cho Không quân Hoa Kỳ trong khuôn khổ chương trình đánh giá và phát triển công nghệ hàng không tiên tiến. Đây cũng là một phần trong chiến lược đa dạng hóa ứng dụng và tăng độ tin cậy của sản phẩm.
Trong khi nhiều dự án eVTOL trên thế giới vẫn chỉ dừng ở bản vẽ hoặc nguyên mẫu thử nghiệm, Joby là nhà sản xuất eVTOL đầu tiên cung cấp máy bay sản xuất hàng loạt, với năm chiếc đã sẵn sàng hoạt động. Việc triển khai tại Dubai có thể trở thành bước ngoặt thương mại hóa ngành taxi bay, biến một tương lai viễn tưởng thành hiện thực.
“Câu hỏi lớn là: Chúng tôi có thể triển khai đáng tin cậy bao nhiêu thị trường trong thời gian ngắn này?” – ông Sciarra đặt vấn đề. Câu trả lời đang dần lộ diện. Và có thể, chỉ trong vài tháng tới, khi bạn ngước lên bầu trời Dubai – điều bạn thấy sẽ không phải là viễn tưởng, mà là chiếc eVTOL của Joby đang cất cánh.