Gửi bình luận
Chính phủ Mỹ bước sang ngày đóng cửa thứ 24 khiến ngành hàng không rơi vào hỗn loạn nghiêm trọng với nguy cơ tê liệt toàn hệ thống kiểm soát không lưu.
Chính phủ Mỹ bước sang ngày đóng cửa thứ 24, đẩy ngành hàng không nước này vào tình trạng hỗn loạn chưa từng có. Hàng chục nghìn nhân viên buộc phải làm việc không lương, hàng loạt sân bay lớn tắc nghẽn, trong khi nguy cơ gián đoạn toàn hệ thống kiểm soát không lưu đang hiện hữu.
Tình trạng bế tắc chính trị kéo dài khiến các cơ quan trọng yếu như Cơ quan Hàng không Liên bang (FAA) và Cơ quan An ninh Vận tải (TSA) hoạt động cầm chừng, đặt ra thách thức nghiêm trọng đối với an toàn bay và trật tự hàng không quốc gia.
Bộ trưởng Giao thông Mỹ Sean Duffy ngày 24/10 cảnh báo tình hình chậm và hủy chuyến bay có thể gia tăng mạnh trong những ngày tới, khi các kiểm soát viên không lưu không nhận được kỳ lương sắp tới.
Theo ông Duffy, khoảng 13.000 kiểm soát viên không lưu và 50.000 nhân viên an ninh sân bay hiện vẫn đang làm việc không lương, nhằm duy trì hoạt động tối thiểu của hệ thống hàng không.
Ông cho biết Học viện đào tạo kiểm soát viên không lưu của FAA có thể cạn kiệt ngân sách trong vài tuần tới, khiến nhiều học viên phải tạm dừng huấn luyện.
Trước tình trạng đó, nghị sĩ Dân chủ Rick Larsen kêu gọi chính quyền sớm nối lại thương lượng để chấm dứt bế tắc.
“Các kiểm soát viên không bao giờ nên phải lo lắng về việc lấy tiền đâu để trả tiền nhà hay mua thức ăn”, ông Larsen nhấn mạnh, cho rằng việc chính phủ chậm trễ chi trả lương cho lực lượng thiết yếu là điều không thể chấp nhận.
Tình hình khó khăn đã khiến nhiều kiểm soát viên không lưu phải làm thêm công việc thứ hai để trang trải chi phí, dẫn đến mệt mỏi và mất tập trung.
Chủ tịch Hiệp hội Kiểm soát viên không lưu quốc gia Nick Daniels cảnh báo điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn bay. “Chúng tôi không gây ra việc đóng cửa, cũng không thể kết thúc nó nhưng các nhà lãnh đạo được bầu chọn thì có thể. Hãy kết thúc việc đóng cửa ngay hôm nay”, ông Daniels kêu gọi.
Theo FAA, cơ quan này hiện thiếu khoảng 3.500 kiểm soát viên so với mục tiêu nhân sự, trong khi nhiều người đã phải làm việc 6 ngày mỗi tuần và tăng ca bắt buộc ngay cả trước khi chính phủ đóng cửa.
Ảnh hưởng từ việc thiếu nhân sự đã lan rộng tới ít nhất 10 trung tâm điều hành bay lớn, bao gồm New York, Washington, Newark và Houston. Sân bay LaGuardia (New York) ghi nhận thời gian hoãn trung bình tới 62 phút, trong khi Reagan National (Washington D.C.) là 31 phút. Theo trang theo dõi chuyến bay FlightAware, ngày 23/10 có hơn 4.200 chuyến bay bị chậm, trong đó hơn 15% là tại các sân bay lớn như Reagan, Newark và LaGuardia.
Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt thừa nhận tình trạng đóng cửa chính phủ đang gây ra những gián đoạn nghiêm trọng trong mùa du lịch sắp tới. “Nếu đảng Dân chủ tiếp tục để chính phủ đóng cửa, họ cũng đang đóng cửa luôn ngành hàng không Mỹ”, bà nói.
Tuy nhiên, phe Dân chủ phản bác, cho rằng Tổng thống Donald Trump và đảng Cộng hòa mới là bên phải chịu trách nhiệm, do từ chối đàm phán về gói trợ cấp bảo hiểm y tế, một trong những điều khoản gây tranh cãi nhất trong dự luật ngân sách.
Trong khi ngành hàng không vật lộn duy trì hoạt động, tác động của việc chính phủ đóng cửa đang lan rộng đến nhiều lĩnh vực trọng yếu khác.
Cơ quan Quản lý An ninh Hạt nhân Quốc gia (NNSA), đơn vị giám sát kho vũ khí hạt nhân của Mỹ đã buộc phải cho 1.400 nhân viên nghỉ việc không lương, chỉ giữ lại khoảng 400 người trong các vị trí thiết yếu. Tình trạng này làm dấy lên lo ngại về an toàn của hơn 5.000 đầu đạn hạt nhân trong kho vũ khí quốc gia.
Theo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, việc chính phủ liên bang ngừng hoạt động gây tổn thất khoảng 15 tỷ USD mỗi ngày. Ông cảnh báo tình trạng này đã “ăn vào phần cơ bắp của nền kinh tế” tức là gây tổn hại thực chất đến sản xuất và đầu tư.
“Chúng tôi kêu gọi các nghị sĩ Dân chủ hãy là những người hùng, đứng về phía Cộng hòa để chấm dứt bế tắc này,” ông Bessent nói, nhấn mạnh niềm tin của các nhà đầu tư đang bị thử thách nghiêm trọng.
Tại Quốc hội, các nỗ lực thông qua dự luật ngân sách tạm thời liên tiếp thất bại. Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu 12 lần nhưng không đạt đủ 60 phiếu thuận cần thiết để thông qua, khiến cuộc đóng cửa hiện nay trở thành lần dài thứ ba trong lịch sử nước Mỹ, chỉ sau hai lần vào các năm 1995 và 2018 - 2019.
Trong khi bế tắc vẫn chưa có lối ra, Tổng thống Donald Trump chuẩn bị lên đường công du châu Á, với các điểm dừng tại Malaysia, Nhật Bản và Hàn Quốc. Giới quan sát cho rằng việc ông rời Washington giữa lúc chính phủ tê liệt cho thấy sự chia rẽ sâu sắc trong bộ máy chính trị Mỹ.
Các nhà phân tích cảnh báo, nếu không đạt được thỏa thuận ngân sách, nước Mỹ sẽ đối mặt với nguy cơ đình trệ trên diện rộng từ vận hành hàng không, bảo đảm an ninh quốc gia cho tới hoạt động kinh tế và đời sống dân sinh. Như lời Chủ tịch Hiệp hội Kiểm soát viên không lưu quốc gia, “chúng tôi không cần những lời cảm ơn, chúng tôi cần một chính phủ hoạt động bình thường.”
Khi hàng nghìn nhân viên liên bang buộc phải làm việc không lương, các sân bay tắc nghẽn và nền kinh tế tổn thất hàng chục tỷ USD, cuộc khủng hoảng chính phủ Mỹ không chỉ là vấn đề tài chính mà là phép thử nghiêm khắc cho khả năng vận hành và sức bền chính trị của quốc gia.
