‘Hồi sinh’ máy bay bị bỏ rơi gần 20 năm ở Nội Bài

Bộ Xây dựng mới có văn bản gửi Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, đề nghị chấp thuận việc giao máy bay Boeing của Campuchia bị “bỏ rơi” tại sân bay Nội Bài cho Học viện Hàng không Việt Nam làm giáo cụ thay vì bán đấu giá.

Hiện trạng máy bay bị bỏ rơi ở sân bay Nội Bài

Theo Bộ Xây dựng, tàu bay Boeing B727-200, số đăng ký XU-RKJ, thuộc sở hữu của Hãng hàng không Royal Khmer Airlines (quốc tịch Campuchia), đã đỗ tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài từ ngày 1/5/2007.

Đến ngày 13/10/2008, tàu bay này bị xóa đăng ký quốc tịch Campuchia. Sau đó, ngày 11/11/2014, Ủy ban Nhà nước về Hàng không dân dụng Campuchia có văn bản xác nhận Giấy phép khai thác (AOC) của Royal Khmer Airlines đã bị thu hồi và đồng ý để Việt Nam xử lý tàu bay theo quy định pháp luật hiện hành.

Trên cơ sở đó, ngày 15/12/2014, Cục Hàng không Việt Nam đã ra thông báo xác định đây là tàu bay bị bỏ và sẽ được xử lý theo quy định pháp luật Việt Nam. Bộ Tài chính sau đó cũng đã ban hành quyết định xác lập quyền sở hữu Nhà nước đối với tàu bay này. Tuy nhiên, quyết định chưa xác định rõ đơn vị được giao quản lý, sử dụng tài sản.

Tháng 6/2015, tổ đánh giá tình trạng kỹ thuật của Cục Hàng không Việt Nam xác định chiếc máy bay được sản xuất năm 1975 này có tình trạng kỹ thuật bị xuống cấp trầm trọng, không thể phục hồi và không đáp ứng các tiêu chuẩn đủ điều kiện bay theo quy định của Việt Nam và quốc tế.

Đến nay, chiếc máy bay này đã cũ kỹ, han gỉ, có dấu hiệu mục nát do không được bảo dưỡng, sửa chữa; các cơ quan đơn vị phải bố trí 1 vị trí đỗ trong sân bay để trông coi, bảo quản đã gây khó khăn, cản trở cho các tàu bay khác trong quá trình vận hành của sân bay Nội Bài.

Dù không còn khả năng bay, chiếc Boeing 727-200 vẫn giữ nguyên nhiều bộ phận cấu trúc như khung sườn, ghế hành khách, buồng lái, đồng hồ hiển thị, hệ thống càng hạ cánh và cả động cơ.

Sử dụng làm giáo cụ cho sinh viên hàng không

Theo chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, tháng 1/2017 Bộ Tài chính đã có quyết định xác lập quyền sở hữu của Nhà nước về tài sản với chiếc máy bay bị bỏ rơi. Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã chủ trì, chỉ đạo Cục Hàng không và cơ quan liên quan thực hiện việc bán đấu giá tài sản theo đúng quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, việc bán đấu giá chiếc máy bay này gặp nhiều khó khăn, vướng mắc khi đây là tài sản đặc thù chưa có tiền lệ giao dịch tại Việt Nam và trên thế giới; mức thẩm định giá được xác định là quá thấp, không đủ thanh toán chi phí bán đấu giá và chi phí khác liên quan.

Cục Hàng không Việt Nam cũng đã nghiên cứu nhiều biện pháp nhằm tìm kiếm phương án xử lý máy bay Boeing bị bỏ rơi như: chuyển giao cho các đơn vị an ninh, quốc phòng; chuyển giao cho Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam; giao cho Học viện Hàng không Việt Nam sử dụng làm mô hình, giáo cụ thực hành, thực tập trong cơ sở đào tạo chuyên ngành hàng không.

Sau khi rà soát đánh giá toàn diện, Cục Hàng không Việt Nam xác định lựa chọn phương án giao máy bay cho Học viện Hàng không Việt Nam làm giáo cụ vì có tính khả thi cao.

Theo Bộ Xây dựng, phương án này phù hợp quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công về hình thức xử lý tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân; phù hợp thực tiễn chức năng nhiệm vụ và yêu cầu quản lý, sử dụng của Học viện Hàng không Việt Nam trong phục vụ công tác đào tạo các ngành kỹ thuật hàng không.

Thêm nữa, Học viện Hàng không Việt Nam cũng đã có đơn, phương án tiếp nhận, quản lý, sử dụng máy bay bị bỏ rơi và có nguồn tài chính đảm bảo và cam kết tiếp nhận, quản lý, sử dụng (không sử dụng ngân sách nhà nước cấp).

Về hiệu quả kinh tế, nếu Học viện Hàng không Việt Nam phải mua máy bay từ nước ngoài làm mô hình dạy học đảm bảo các tiêu chuẩn đào tạo của quốc tế thì chi phí ước tính khoảng 500 tỷ đồng. Trong khi đó, dự kiến chi phí tháo dỡ, vận chuyển, lắp đặt, hoàn thiện máy bay Boeing bị bỏ rơi về cơ sở đào tạo chỉ từ 8,7 - 9,7 tỷ đồng.

Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng đề nghị Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà xem xét, chấp thuận thay đổi phương án xử lý máy bay Boeing B727-200 bị bỏ rơi tại sân bay Nội Bài hiệu quả hơn và phù hợp với đặc thù của tài sản từ "bán đấu giá tài sản" thành "giao cho Học viện Hàng không Việt Nam sử dụng máy bay làm mô hình, giáo cụ thực hành, thực tập trong cơ sở đào tạo chuyên ngành hàng không".

Đồng thời, Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định và Bộ Xây dựng tổ chức thực hiện theo quy định.

Việc sử dụng máy bay bị bỏ rơi làm mô hình, giáo cụ thực hành sẽ hỗ trợ trực quan hiệu quả cho nhiều ngành đào tạo như kỹ thuật hàng không, điện - điện tử, an ninh hàng không, tiếp viên hàng không...