Gửi bình luận
Ngành hàng không Việt Nam đang tiến hành rà soát, cắt giảm và đồng bộ hóa các quy định pháp lý nhằm đơn giản hóa thủ tục, nâng cao cạnh tranh nhưng vẫn bảo đảm an toàn và chất lượng.
Ngành Hàng không Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi tiêu chuẩn cao hơn về an toàn bay, môi trường cạnh tranh và cải cách pháp lý. Trong bối cảnh đó, Cục Hàng không Việt Nam (Cục HKVN) được giao nhiệm vụ rà soát và sửa đổi nhiều nghị định quan trọng nhằm hoàn thiện khung pháp lý. Bà Lưu Thị Lan Hương, Phó trưởng phòng Pháp chế - Hợp tác quốc tế (Cục HKVN), đã có những chia sẻ về trọng tâm của đợt cải cách này.
Rà soát toàn diện, cắt giảm thủ tục
Theo bà Hương, việc Chính phủ giao Cục HKVN rà soát các văn bản pháp lý xuất phát từ yêu cầu cấp thiết trong thực tiễn. Các thủ tục hành chính hiện hành, dù đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát an toàn và điều tiết thị trường, vẫn còn một số điểm chưa phù hợp với tốc độ phát triển của ngành.
Việc triển khai Nghị quyết 66/NQ-CP năm 2025 về cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính là bước đi nhằm tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch và hiệu quả hơn.
Cục HKVN đã tiến hành rà soát toàn diện các điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực hàng không dân dụng, đồng thời đề xuất phương án cắt giảm được Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải thông qua. Trên cơ sở đó, Cục xây dựng dự thảo sửa đổi các nghị định 30/2013/NĐ-CP, 125/2015/NĐ-CP, 92/2016/NĐ-CP và 05/2021/NĐ-CP, hướng tới rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ, giảm thành phần thủ tục và thu hẹp các đối tượng phải xin cấp phép.
Việc cắt giảm này được đánh giá là bước đi cần thiết, giúp tổ chức và cá nhân tiết kiệm đáng kể thời gian, chi phí, đồng thời phản ánh tinh thần cải cách mạnh mẽ theo chỉ đạo của Chính phủ.
Dự kiến khi Luật Hàng không dân dụng Việt Nam sửa đổi được thông qua vào cuối năm 2025, hệ thống văn bản hướng dẫn sẽ tiếp tục được rà soát để đảm bảo tính thống nhất và phù hợp với định hướng phát triển mới của ngành.
“Tấm lọc pháp lý” và câu chuyện điều kiện kinh doanh
Nghị định 92/2016/NĐ-CP quy định về các ngành nghề kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực hàng không, từ lâu được xem là “tấm lọc pháp lý” quan trọng nhằm bảo đảm trật tự, an toàn và cạnh tranh lành mạnh trên thị trường.
Theo bà Hương, các điều kiện về vốn, nhân lực, an toàn kỹ thuật hay an ninh… được thiết kế dựa trên tiêu chuẩn của ICAO và khung pháp lý của Luật Hàng không dân dụng.
Việc đặt ra các điều kiện đó không chỉ nhằm bảo đảm an toàn bay tuyệt đối, mục tiêu hàng đầu của ngành mà còn giúp sàng lọc các chủ thể không đủ năng lực tài chính hoặc kỹ thuật. Nhờ vậy, thị trường được bảo vệ khỏi những rủi ro tiềm ẩn có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống vận hành hàng không.
Bên cạnh đó, cơ chế kiểm soát đầu vào hiện nay được đánh giá là minh bạch, với việc phân định rõ trách nhiệm giữa các cơ quan quản lý như: Bộ Giao thông Vận tải, Cục HKVN và các đơn vị chuyên môn. Tuy nhiên, để phù hợp với xu thế mở cửa thị trường và thu hút nhà đầu tư, Cục HKVN đang nghiên cứu chuyển một số điều kiện sang hình thức “hậu kiểm”, đồng thời xem xét các mô hình kinh doanh mới và cơ chế cạnh tranh bình đẳng giữa doanh nghiệp nhà nước và tư nhân, đặc biệt trong lĩnh vực khai thác hạ tầng cảng hàng không.
Rút ngắn thời gian xử lý, giảm đối tượng cấp phép
Không chỉ các nghị định, hai thông tư quan trọng là Thông tư 19/2017 và Thông tư 29/2021 cũng đang được sửa đổi nhằm đồng bộ với Luật Hàng không dân dụng sửa đổi. Theo bà Hương, nguyên tắc cốt lõi là đảm bảo tính nhất quán của hệ thống pháp luật, đồng thời phù hợp với yêu cầu thực tiễn của doanh nghiệp.
Các sửa đổi tập trung vào rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ, giảm đối tượng phải xin cấp phép đối với nhân viên bảo đảm hoạt động bay, và bãi bỏ một số thủ tục cấp, cấp lại hoặc bổ sung năng định với nhân viên không thuộc phạm vi Annex 1 của ICAO.
Đây là những điều chỉnh giúp tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp và giảm tải công việc cho cơ quan quản lý, đồng thời từng bước chuyển phương thức quản lý từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”.
Cắt giảm thủ tục nhưng không giảm kiểm soát an toàn
Một số nội dung sửa đổi được đánh giá sẽ tác động mạnh tới doanh nghiệp, như quy định về đào tạo nhân lực, cấp phép hoạt động bay và vận chuyển hàng không chung. Bà Hương cho biết, mặc dù mục tiêu là cắt giảm thủ tục hành chính, nhưng mọi thay đổi đều phải đảm bảo nguyên tắc an toàn bay và chất lượng chuyên môn của đội ngũ nhân viên.
Các điều chỉnh liên quan đào tạo, cấp phép và vận chuyển hàng không chung đang được xây dựng theo hướng đơn giản hóa nhưng vẫn bám sát tiêu chuẩn quốc tế. Khi Luật Hàng không dân dụng sửa đổi có hiệu lực, hệ thống văn bản hướng dẫn sẽ tiếp tục được hoàn thiện, bảo đảm tính đồng bộ và đầy đủ trong đánh giá tác động chính sách.
Theo đánh giá của Cục HKVN, công tác cải cách lần này sẽ góp phần tạo lập môi trường pháp lý minh bạch, hiện đại, thúc đẩy sự phát triển bền vững và nâng cao sức cạnh tranh của ngành hàng không trong giai đoạn mới.
