Gửi bình luận
Đến thời điểm này, cuộc xung đột giữa Israel và Iran chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Điều này khiến cục diện vùng trời Tây Á trở thành một khoảng trống nguy hiểm. Không phận Trung Đông đóng cửa, hàng không toàn cầu rúng động, du lịch quốc tế đối mặt với làn sóng gián đoạn mới.
Chiến sự lan rộng
Trong một bước leo thang chưa từng có kể từ đầu năm 2025, các cuộc tấn công qua lại giữa Israel và Iran không chỉ thổi bùng căng thẳng ở Trung Đông mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàng không dân dụng, ngành du lịch và các tuyến kết nối quan trọng giữa châu Âu – châu Á – châu Phi.
Kể từ khi Israel mở đợt không kích vào Iran rạng sáng 13/6 và Tehran đáp trả bằng một loạt tên lửa đạn đạo nhằm vào Tel Aviv và Jerusalem, ít nhất 5 quốc gia bao gồm Iran, Iraq, Jordan, Syria và Israel đã đóng hoàn toàn không phận. Hàng trăm chuyến bay bị hoãn, chuyển hướng hoặc huỷ bỏ, trong đó có cả các hãng lớn như Emirates, Qatar Airways, Etihad, Turkish Airlines, Lufthansa, British Airways, Air India và United Airlines.
Cục diện vùng trời Tây Á đang trở thành một khoảng trống nguy hiểm, buộc các hãng hàng không phải thay đổi lộ trình bay theo hướng vòng xa, kéo dài thời gian, tăng chi phí nhiên liệu và làm gián đoạn nghiêm trọng chuỗi nối chuyến quốc tế. Chuyên gia phân tích của Reuters cho biết chi phí vận hành các chuyến bay dài hơn sẽ tạo áp lực lên giá vé, đồng thời làm giảm sức hấp dẫn của các điểm trung chuyển như Dubai, Doha và Amman trong ngắn hạn.
Tel Aviv, Tehran, Baghdad và Damascus gần như bị phong tỏa. Hành khách từ các thị trường Nga, CIS, Ấn Độ và châu Âu có kế hoạch bay tới hoặc quá cảnh qua khu vực này đều bị ảnh hưởng. Các hãng hàng không Trung Đông như Emirates, FlyDubai, Etihad và Air Arabia đã đồng loạt huỷ hoặc tạm hoãn các tuyến đến Iran, Iraq, Jordan, Lebanon và Israel.
Tình hình cũng kéo theo tác động dây chuyền đến các trung tâm du lịch trong khu vực. Dubai – thành phố từng giữ vai trò là trung tâm trung chuyển hàng đầu giữa CIS và Đông Nam Á – hiện đang đối mặt nguy cơ sụt giảm lượt khách nối chuyến do tâm lý lo ngại bất ổn và sự xáo trộn giờ bay. Dù các sân bay UAE chưa đóng cửa, việc né tránh không phận Iraq – Iran khiến hầu hết các tuyến châu Âu – Dubai kéo dài thêm 1–2 tiếng, làm giảm hiệu quả khai thác. Các điểm đến như Abu Dhabi, Cairo và Sharm el-Sheikh (Ai Cập), Athens (Hy Lạp) và Larnaca (Síp) dù chưa bị tấn công nhưng đang trở thành điểm dừng thay thế hoặc bị lây lan tâm lý dè chừng.
Trong khi đó, các tuyến bay từ thị trường CIS (Nga, Kazakhstan, Uzbekistan, Azerbaijan…) đến Ai Cập, Hy Lạp và Dubai vẫn duy trì, nhưng không tránh khỏi ảnh hưởng. Đường bay bị kéo dài, một số hãng bắt buộc cắt giảm tần suất hoặc thay đổi giờ bay do áp lực nhiên liệu, an toàn và lịch trình quá cảnh.
Với khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, những ảnh hưởng bước đầu tuy chưa trực tiếp nhưng đã bắt đầu bộc lộ rõ nét trên ba phương diện. Thứ nhất, tâm lý lo ngại chiến tranh sẽ khiến lượng khách Trung Đông – châu Âu du lịch dài ngày sang Đông Nam Á giảm sút. Thứ hai, giá vé máy bay từ các thị trường xa như CIS và EU nối sang Việt Nam qua các điểm trung chuyển như Dubai, Doha, Abu Dhabi sẽ tăng cao, làm giảm nhu cầu. Thứ ba, khả năng gián đoạn kết nối hàng không khiến các công ty du lịch – lữ hành phải điều chỉnh kế hoạch mùa hè và mùa thu sắp tới, đặc biệt là các tour quá cảnh Trung Đông.
Ngược lại, nếu tình hình kéo dài, Đông Nam Á có thể trở thành “vùng an toàn” được du khách quốc tế lựa chọn thay thế cho Trung Đông. Ngành du lịch Việt Nam và các nước trong khối ASEAN cần tăng cường quảng bá các sản phẩm du lịch biển, wellness, và tour ngắn ngày dành cho thị trường CIS và châu Âu thông qua các đường bay an toàn như từ Tashkent, Almaty, Ulaanbaatar, hoặc nối tiếp qua Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ.
Hiện tại, giới chuyên gia cảnh báo chiến sự nếu không sớm hạ nhiệt sẽ tiếp tục đẩy giá nhiên liệu bay lên cao, làm tăng chi phí vận hành và khiến các hãng hàng không phải cơ cấu lại toàn bộ kế hoạch khai thác cho mùa cao điểm du lịch năm nay.
Dự báo về du lịch toàn cầu
Nếu tình hình tiếp tục leo thang, một làn sóng điều chỉnh thị trường và định tuyến du lịch sẽ diễn ra toàn cầu. Trong đó, Đông Nam Á – với lợi thế ổn định, thiên nhiên đa dạng và giá thành hợp lý – có thể nổi lên như điểm đến thay thế chiến lược, đặc biệt với nhóm khách từ CIS, Ấn Độ và châu Âu tìm kiếm kỳ nghỉ an toàn ngoài vùng chiến sự.
Việt Nam, Thái Lan, Indonesia và Malaysia cần chủ động nắm bắt xu hướng này để tái cơ cấu thị trường và kênh phân phối ngay từ tháng 6–7 này, đáp ứng xu hướng và nhu cầu của khách du lịch quốc tế.
