Dự thảo Luật Hàng không dân dụng (sửa đổi) bổ sung quy định làm rõ trách nhiệm bồi thường của hãng bay khi chuyến bay bị hủy, trễ hoặc thay đổi.
Ngày 13/10, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tổ chức phiên họp toàn thể lần thứ 8 để thẩm tra dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), nhằm khơi thông điểm nghẽn thể chế, tạo động lực mới cho ngành hàng không.
Dự thảo Luật được xây dựng theo hướng hoàn thiện cơ chế quản lý hàng không dân dụng phù hợp thông lệ quốc tế, đồng thời tháo gỡ những quy định chồng chéo, bất cập đang cản trở sự phát triển của ngành.
Một số nội dung không còn phù hợp như quy hoạch vùng thông báo bay, đăng ký quyền sở hữu tàu bay được đề xuất bãi bỏ. Dự thảo cũng bổ sung quy định về trách nhiệm bồi thường của hãng hàng không trong trường hợp chuyến bay bị hủy, chậm hoặc thay đổi, nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của hành khách.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến tại phiên họp cho rằng, cần có cơ chế tài chính đặc thù để thu hút và giữ chân đội ngũ giám sát viên an toàn hàng không, lực lượng then chốt bảo đảm an ninh, an toàn cho bầu trời Việt Nam.
Kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đánh giá cao sự chuẩn bị nghiêm túc của Chính phủ, khẳng định, hồ sơ dự án Luật đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 10 tới đây. Ông cũng đề nghị tiếp tục rà soát các quy định liên quan đến đầu tư, đất đai và phạm vi điều chỉnh, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Trước đó, vào đầu tháng Chín, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi). Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, dự thảo luật được bố cục lại gồm 11 chương, 107 điều - giảm 95 điều so với luật hiện hành, nhằm khắc phục bất cập, tháo gỡ điểm nghẽn và tạo động lực phát triển mới cho ngành hàng không.
Dự thảo đề cập nhiều nội dung mang tính đột phá, trong đó có việc sửa đổi quy định cho phép hoạt động hàng không dân dụng của lực lượng vũ trang và các cơ quan Nhà nước khác, bao gồm: Tàu bay công vụ, tàu bay không người lái và các phương tiện bay đặc thù. Những điều chỉnh này được kỳ vọng tạo hành lang pháp lý linh hoạt, đáp ứng nhu cầu phát triển và bảo đảm an toàn bay trong bối cảnh công nghệ hàng không thay đổi nhanh chóng.
Luật sửa đổi cũng làm rõ thẩm quyền của nhà chức trách hàng không và an ninh hàng không, quy định nghĩa vụ của người vận chuyển đối với hành khách, đồng thời điều chỉnh quy hoạch, đầu tư, khai thác cảng hàng không để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật về quy hoạch.
Một trong những điểm nhấn của dự thảo là mở rộng cơ hội cho các thành phần kinh tế tham gia bình đẳng vào đầu tư, xây dựng và khai thác cảng hàng không. Nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo, nắm quyền sở hữu hạ tầng chiến lược, trong khi nhà đầu tư được quyền quản lý, vận hành, khai thác theo mô hình tiên tiến, phổ biến trên thế giới.
Song song với đó, dự thảo điều chỉnh các quy định về phí, lệ phí và giá dịch vụ hàng không để phù hợp với Luật Giá và Luật Phí, lệ phí, tạo cơ sở cho doanh nghiệp duy trì nguồn thu, nâng cao chất lượng dịch vụ, đồng thời bảo đảm thị trường hàng không vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước.
Dự thảo cũng bổ sung quy định miễn giấy phép xây dựng đối với các công trình tại cảng hàng không hoặc công trình bảo đảm hoạt động bay ngoài cảng, giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút ngắn tiến độ triển khai dự án.
Ngoài ra, các quy định mới về quản lý đội tàu bay, sử dụng tài sản kết cấu hạ tầng hàng không, cơ sở dữ liệu ngành, ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số được đưa vào để nâng cao hiệu quả quản lý, tăng năng lực nội địa và thúc đẩy phát triển công nghiệp hàng không Việt Nam.
Đáng chú ý, dự thảo Luật giao Chính phủ ban hành cơ chế thí điểm cho việc nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, thiết bị, loại hình vận tải mới, vật liệu tiên tiến trong hoạt động hàng không dân dụng. Đây được xem là bước mở đường giúp ngành hàng không Việt Nam tiệm cận xu hướng hiện đại hóa toàn cầu, thích ứng với sự phát triển nhanh của khoa học công nghệ.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, dự thảo được xây dựng theo hướng quy định khung mang tính nguyên tắc, còn các quy định chi tiết và điều kiện kinh doanh sẽ được cụ thể hóa ở văn bản dưới luật. Luật cũng phân cấp mạnh mẽ cho địa phương theo tinh thần “địa phương quyết - địa phương làm - địa phương chịu trách nhiệm”, bảo đảm tính chủ động và linh hoạt trong triển khai.
Với hàng loạt điều chỉnh toàn diện, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ xây dựng khung pháp lý hiện đại, đồng bộ, góp phần phát triển bền vững ngành hàng không, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và bảo đảm an toàn cho mọi hoạt động trên bầu trời Việt Nam.