Chính phủ trình Quốc hội phê duyệt 'siêu' dự án sân bay Gia Bình

Chính phủ vừa có Tờ trình số 1004/TTr-CP gửi Quốc hội, đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình theo quy định của Luật Đầu tư. Đây là dự án quan trọng quốc gia, được kỳ vọng sẽ trở thành một trong những cảng hàng không hiện đại hàng đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Theo tờ trình, Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình được quy hoạch trên địa bàn các xã Gia Bình, Lương Tài, Nhân Thắng và Lâm Thao, thuộc tỉnh Bắc Ninh, với tổng diện tích khoảng 1.884 ha. Nhà đầu tư là Công ty cổ phần Tập đoàn Masterise, đơn vị từng thực hiện nhiều dự án bất động sản quy mô lớn tại Việt Nam.

Dự án được định hướng trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, đẳng cấp quốc tế, phục vụ khai thác lưỡng dụng cho cả mục đích dân sự và quốc phòng, đồng thời đảm bảo an ninh, đối ngoại, sẵn sàng phục vụ các sự kiện lớn như Hội nghị Cấp cao APEC 2027.

Với quy mô cấp 4F theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), sân bay Gia Bình có khả năng tiếp nhận mọi loại máy bay thân rộng, tầm xa thế hệ mới. Giai đoạn đến năm 2030, sân bay được thiết kế đáp ứng 30 triệu hành khách và 1,6 triệu tấn hàng hóa mỗi năm; tầm nhìn đến năm 2050, con số này tăng lên 50 triệu hành khách và 2,5 triệu tấn hàng hóa.

Một trong những điểm nổi bật của dự án là cấu hình 4 đường cất hạ cánh, được chia thành 2 cặp song song, mỗi cặp gồm 2 đường băng độc lập. Khoảng cách giữa hai cặp đường băng là 1.800 m, giúp bảo đảm khả năng cất - hạ cánh độc lập, tối ưu năng lực khai thác và quản lý bay. Mỗi đường băng có chiều dài từ 3.500 đến 4.000 m, đủ để vận hành tất cả các loại tàu bay thân rộng hiện đại nhất thế giới.

Nhà ga hành khách được xây dựng theo tiêu chuẩn 5 sao Skytrax, hướng tới nhóm Top 10 sân bay 5 sao hàng đầu thế giới, với tổng diện tích khoảng 350.000 m2 vào năm 2030, mở rộng lên 460.000 m2 vào năm 2050. Bên cạnh đó là nhà ga VIP độc lập (5.900 m2) và nhà ga hàng hóa có diện tích 11 ha giai đoạn đầu, tăng lên 26 ha trong giai đoạn sau.

Dự án có tổng mức đầu tư hơn 196.378 tỷ đồng, toàn bộ bằng nguồn vốn của nhà đầu tư, trong đó vốn chủ sở hữu chiếm 15% (29.457 tỷ đồng) và vốn huy động hợp pháp chiếm 85% (166.921 tỷ đồng).

Dự án được chia làm hai giai đoạn. Theo đó, giai đoạn 1 (2025 - 2030) gồm hai phần: Giai đoạn 1.1 (2025 - 2027): xây dựng các hạng mục cấp thiết để phục vụ Hội nghị APEC 2027. Giai đoạn 1.2 (2026-2030): hoàn thiện toàn bộ công trình giai đoạn đầu, bảo đảm công suất 30 triệu hành khách/năm.

Tiếp đó, giai đoạn 2 (2031 - 2050) mở rộng, hoàn thiện toàn bộ các hạng mục còn lại, đạt công suất 50 triệu hành khách/năm.

Dự kiến, thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm (2025 - 2095). Sau khi Quốc hội phê duyệt, Bộ Xây dựng sẽ chủ trì xây dựng Nghị quyết triển khai, đồng thời ràng buộc các điều kiện và cam kết của nhà đầu tư trong quá trình thực hiện.

Theo Hội đồng thẩm định Nhà nước, hồ sơ đề nghị thực hiện dự án đã được 2/3 số thành viên thông qua, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét. Hội đồng kiến nghị Chính phủ sớm hoàn thiện thủ tục để dự án có thể khởi công trong năm 2025, đảm bảo tiến độ phục vụ các mục tiêu chiến lược.

Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình được kỳ vọng không chỉ là “sân bay 5 sao của Việt Nam”, mà còn trở thành “cửa ngõ hàng không chiến lược của miền Bắc”, trung tâm trung chuyển hành khách, hàng hóa quốc tế, tạo động lực phát triển mới cho vùng Thủ đô và vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.

Vai trò chiến lược của sân bay Gia Bình

Cùng với việc Chính phủ trình Quốc hội phê duyệt dự án sân bay Gia Bình, mạng lưới hạ tầng giao thông quốc gia cũng đang được quy hoạch đồng bộ nhằm tạo liên kết vùng và quốc tế.

Theo Quyết định số 2404/QĐ-TTg do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ký ngày 29/10/2025, Quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 đã được điều chỉnh và bổ sung, trong đó đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Quảng Ninh sẽ đi qua sân bay Gia Bình.

Tuyến đường sắt này bắt đầu từ ga Cổ Loa (Hà Nội), chạy qua ga Gia Bình (nằm trong khu vực sân bay quốc tế Gia Bình, Bắc Ninh), kết nối đến ga Hạ Long Xanh (Quảng Ninh), đồng thời liên thông với tuyến Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái.

Đây được xem là tuyến xương sống mới của tam giác kinh tế Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, góp phần rút ngắn thời gian di chuyển, thúc đẩy thương mại, du lịch và logistics.

Trước đó, Tập đoàn Vingroup đã đề xuất đầu tư tuyến Hà Nội - Quảng Ninh với tốc độ thiết kế 350 km/h, khổ đường 1.435 mm, điện khí hóa hoàn toàn, với tổng vốn đầu tư khoảng 5,4 tỷ USD (tương đương 133.000 tỷ đồng). Tuyến dự kiến có 4 ga chính gồm Cổ Loa, Gia Bình, Yên Tử và Hạ Long, thực hiện trước năm 2030.

Việc kết nối sân bay Gia Bình với mạng lưới đường sắt tốc độ cao, cùng các tuyến đường bộ cao tốc Bắc Ninh - Hải Phòng - Quảng Ninh, sẽ hình thành hệ thống giao thông đa phương thức hiện đại, giảm áp lực cho sân bay Nội Bài, đồng thời tăng năng lực vận chuyển hành khách và hàng hóa khu vực phía Bắc.

Bên cạnh tuyến đường sắt cao tốc, một “siêu trục kết nối” dài 35 km, rộng 120 m với tổng mức đầu tư 71.150 tỷ đồng, nhằm kết nối sân bay Gia Bình với thủ đô Hà Nội.

Đây được coi là tuyến đường chiến lược hình thành cửa ngõ phía Đông Bắc vùng Thủ đô, đồng thời gắn kết hạ tầng sân bay - đô thị - logistics. Tuyến bắt đầu tại sân bay Gia Bình, kết thúc tại nút giao đường dẫn cầu Tứ Liên với vành đai 3 Hà Nội.

Trên địa phận Hà Nội, tuyến dài 14 km, tổng kinh phí 42.450 tỷ đồng. Trong đó, 7 km đoạn từ ranh giới Bắc Ninh đến nút giao giữa vành đai 3 với cao tốc Hà Nội - Lạng Sơn sẽ được xây mới hoàn toàn; 7 km còn lại đi trùng tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên và vành đai 3, sẽ được mở rộng từ 35 m lên 120 m.

Chi phí gồm 8.100 tỷ đồng cho giải phóng mặt bằng, 34.300 tỷ đồng cho xây dựng và tư vấn.

Trên địa bàn Bắc Ninh, tuyến dài 21 km, chi phí đầu tư 28.700 tỷ đồng, trong đó giải phóng mặt bằng gần 7.200 tỷ, xây dựng và tư vấn 21.500 tỷ đồng.

Dự án này được xem là “xương sống giao thông”, giúp rút ngắn thời gian di chuyển từ trung tâm Thủ đô đến sân bay Gia Bình chỉ còn 25 - 30 phút, đồng thời tạo hành lang kinh tế - công nghiệp - logistics hiện đại dọc tuyến.

Trong quy hoạch tổng thể, sân bay Gia Bình còn được xác định là một trong những điểm trung tâm kết nối với các cảng biển lớn như Nghi Sơn (Thanh Hóa), Lạch Huyện (Hải Phòng), cùng các cảng cạn logistics tại Hưng Yên và Bắc Ninh. Điều này giúp hình thành chuỗi logistics liên hoàn, tạo điều kiện phát triển công nghiệp phụ trợ, thương mại và du lịch vùng đồng bằng sông Hồng.

Không chỉ mang tầm vóc kinh tế, sân bay Gia Bình còn mang ý nghĩa an ninh - quốc phòng chiến lược. Với vị trí chỉ cách trung tâm Hà Nội khoảng 40 km, sân bay đóng vai trò căn cứ hỗ trợ điều phối bay khẩn cấp, cứu nạn cứu hộ, và vận tải quân sự khi cần thiết. Đồng thời, đây cũng sẽ là địa điểm tổ chức các sự kiện đối ngoại cấp cao, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Với mức đầu tư gần 200.000 tỷ đồng, thiết kế 4 đường băng, nhà ga 5 sao, và liên kết đường sắt tốc độ cao, Gia Bình được kỳ vọng sẽ trở thành một trong những “siêu sân bay” hiện đại nhất khu vực.