Gửi bình luận
Cộng hòa Séc thành lập Nhóm chuyên gia chống UAV trong bối cảnh NATO và EU đẩy mạnh xây dựng tuyến phòng thủ không người lái trước các mối đe dọa an ninh gia tăng ở châu Âu.
Ngày 21/9, Thủ tướng Cộng hòa Séc Petr Fiala tuyên bố thành lập Nhóm chuyên gia điều phối hoạt động chống máy bay không người lái (UAV) trực thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia.
Tuyên bố này được đưa ra tại sự kiện Ngày NATO ở thành phố Ostrava, ngay trong bối cảnh UAV ngày càng được sử dụng rộng rãi trong xung đột hiện đại và trở thành mối đe dọa trực tiếp đối với an ninh châu Âu.
Theo giới phân tích, quyết định của Praha không chỉ là biện pháp kỹ thuật, mà còn là bước đi chiến lược, thể hiện tư duy chủ động của một quốc gia nằm ở trung tâm lục địa trong bức tranh an ninh chung.
Từ chiến trường Ukraine đến biên giới EU
Từ chiến trường Ukraine đến biên giới EU, UAV đã chứng minh tính chất nguy hiểm khi vừa có giá thành rẻ, vừa có khả năng tấn công chính xác, khó bị phát hiện. Các sự cố UAV xâm nhập không phận Ba Lan hồi đầu tháng 9 một lần nữa cảnh báo về nguy cơ lan rộng của hình thức chiến tranh mới này.
Chuyên gia quân sự Markus Wiegand (Đức) nhận định, UAV mang đến mối đe dọa kép: “Chúng rẻ, dễ sản xuất hàng loạt, nhưng lại đủ tinh vi để xuyên thủng nhiều lớp phòng thủ truyền thống. Chính sự kết hợp này khiến UAV trở thành vũ khí đặc biệt nguy hiểm trong kỷ nguyên chiến tranh hiện đại”. Với vị trí địa chiến lược, Séc hiểu rằng mình khó có thể đứng ngoài vòng xoáy an ninh đó.
Theo kế hoạch, Nhóm chống UAV sẽ tập hợp các chuyên gia và nhà phân tích từ Bộ Quốc phòng, Bộ Nội vụ, Bộ Giao thông Vận tải, Quân đội, Cảnh sát cùng các cơ quan kỹ thuật liên quan. Nhiệm vụ của nhóm không chỉ dừng lại ở việc giám sát sự phát triển công nghệ UAV toàn cầu, mà còn xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ, bảo đảm phản ứng nhanh trước mọi tình huống.
Điểm nổi bật là nhóm sẽ kết hợp các biện pháp phòng thủ truyền thống với công nghệ tiên tiến, từ radar cảnh báo sớm, hệ thống gây nhiễu điện tử, đến việc tích hợp UAV vào phòng không nhiều tầng. Đây là hướng đi thể hiện rõ tư duy phòng thủ chủ động của Séc, không chỉ để bảo vệ lãnh thổ mà còn để góp phần vào an ninh chung của NATO và EU.
Các chuyên gia quốc tế đánh giá cao động thái này. Giáo sư Michael Clarke, cựu Giám đốc Viện Nghiên cứu Quốc phòng Hoàng gia Anh (RUSI), cho rằng đây là “một sự chuyển dịch mang tính chiến lược”.
Trong khi đó, chuyên gia Janusz Bugajski (Trung tâm Phân tích Chính sách châu Âu, Mỹ) nhận định, Séc sẽ đóng vai trò trung tâm trong mạng lưới phòng thủ UAV mà NATO và EU đang xây dựng: “Việc thành lập nhóm chuyên gia là bước đi khẳng định Séc không chỉ phòng vệ cho riêng mình mà còn hướng tới đóng góp tích cực vào an ninh tập thể”.
“Bức tường UAV” của EU
Đáng chú ý, sáng kiến của Séc được đưa ra đồng thời với kế hoạch xây dựng “bức tường UAV” mà EU đang thúc đẩy dọc biên giới phía Đông. Sau vụ UAV Nga xâm nhập không phận Ba Lan, Ủy viên Quốc phòng EU Andrius Kubilius cho biết sẽ triệu tập cuộc họp cấp Bộ trưởng Quốc phòng trong tuần tới để bàn chi tiết về tuyến phòng thủ này.
Chuyên gia quân sự người Pháp Pierre Razoux phân tích: “Một hệ thống phòng thủ UAV ở cấp độ châu Âu sẽ giống như lá chắn phòng không đa tầng, kết hợp từ radar, vệ tinh giám sát, hệ thống gây nhiễu điện tử cho đến các vũ khí đánh chặn năng lượng định hướng. Đây không chỉ là công nghệ, mà còn là thông điệp chính trị về sự đoàn kết của châu Âu trước một mối đe dọa chung”.
Trong bức tranh rộng hơn, UAV đang làm thay đổi bản chất của chiến tranh. Từng được xem là công cụ chiến tranh bất đối xứng dành cho các nhóm phiến quân hoặc các quốc gia có ngân sách hạn chế, UAV giờ đây đã trở thành vũ khí phổ biến, được triển khai bởi cả các cường quốc quân sự.
Chi phí thấp nhưng hiệu quả cao khiến UAV hiện diện ở hầu hết các xung đột, từ Trung Đông tới Đông Âu. Báo cáo của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) cho thấy số lượng UAV sử dụng trong chiến tranh đã tăng gấp nhiều lần chỉ trong vòng 5 năm. Đối với các quốc gia châu Âu, UAV không còn là mối đe dọa gián tiếp, mà đã hiện diện ngay trước cửa ngõ của mình.
Trong bối cảnh đó, quyết định của Praha mang nhiều tầng ý nghĩa. Một mặt, đây là sự chuẩn bị nội bộ nhằm tăng cường an ninh quốc gia. Mặt khác, nó khẳng định sự chủ động của Séc trong việc hòa nhịp cùng các sáng kiến an ninh tập thể mà NATO và EU đang xây dựng.
Chuyên gia an ninh Jan Techau (Đức) cho rằng: “Điều quan trọng là Séc không hành động một mình. Việc liên kết cơ chế chống UAV quốc gia với kế hoạch chung của EU sẽ tạo ra một mạng lưới phòng thủ thống nhất, có khả năng chia sẻ dữ liệu tình báo và phối hợp phản ứng nhanh”.
Nhìn rộng ra, việc Séc thành lập Nhóm chống UAV không chỉ phản ánh lo ngại trước những sự cố gần đây, mà còn cho thấy một bước dịch chuyển trong tư duy an ninh của châu Âu từ phản ứng đơn lẻ sang phối hợp tập thể, từ phòng thủ thụ động sang xây dựng hệ sinh thái phòng thủ chủ động.
Trong kỷ nguyên UAV, các quốc gia buộc phải thích ứng nhanh chóng nếu không muốn trở thành mục tiêu dễ bị tổn thương. Đối với Séc, quyết định này không chỉ mang tính phòng vệ, mà còn là tuyên bố chính trị rõ ràng Praha sẵn sàng cùng đồng minh đối diện với thách thức mới, góp phần định hình một châu Âu an toàn hơn trong thời đại chiến tranh công nghệ cao.
