Gửi bình luận
Máy bay không người lái giờ đây có thể phát cảnh báo sóng thần và động đất tại Nhật Bản – tự động, không cần người điều khiển.
Trong bối cảnh thiên tai xảy ra ngày càng thường xuyên và khó lường, các hệ thống cảnh báo sớm đóng vai trò sống còn trong việc bảo vệ người dân, đặc biệt là tại các khu vực ven biển dễ bị tổn thương.
Tại Nhật Bản – quốc gia vốn có nhiều kinh nghiệm ứng phó với động đất, sóng thần và lũ lụt – công ty công nghệ Blue Innovation đã triển khai một giải pháp mới mang tính đột phá: Hệ thống Phòng ngừa Thảm họa Cảng BEP, sử dụng máy bay không người lái (drone) để cảnh báo và ghi hình các khu vực nguy hiểm trong thời gian thực, mà không cần đến sự can thiệp trực tiếp của con người trong tình huống khẩn cấp.
Sau trận động đất kỷ lục 8,8 độ richter ngoài khơi bán đảo Siberia – một sự kiện gây chấn động khắp Thái Bình Dương – các nhà khoa học và nhà quản lý thiên tai đã đồng loạt kêu gọi đổi mới phương thức cảnh báo để tăng tốc độ truyền tải thông tin tới người dân.
Một trong những thách thức lớn là làm thế nào để gửi đi tín hiệu sơ tán khẩn cấp một cách nhanh chóng, chính xác và không bị phụ thuộc vào hạ tầng truyền thống như loa phát thanh hay mạng di động – những yếu tố có thể tê liệt khi thảm họa xảy ra.
Để đối phó với tình hình đó, Blue Innovation phát triển hệ thống BEP (Blue Innovation Emergency Port) – một tổ hợp gồm máy bay không người lái, cảng UAV tự động và ứng dụng điều khiển từ xa.
Khi hệ thống cảnh báo quốc gia J-Alert phát tín hiệu về nguy cơ thiên tai như sóng thần, động đất hoặc mưa lớn, máy bay không người lái sẽ tự động cất cánh từ “cảng UAV” được bố trí sẵn tại các thị trấn ven biển.
Chiếc drone này không chỉ bay dọc bờ biển để phát cảnh báo sơ tán qua loa phóng thanh tích hợp, mà còn đồng thời ghi hình thực địa và truyền dữ liệu trực tiếp về trung tâm chỉ huy – giúp chính quyền có được cái nhìn toàn cảnh về khu vực bị ảnh hưởng.
Điểm nổi bật là hệ thống này có thể hoạt động hoàn toàn tự động, không cần con người điều khiển tại chỗ, nhờ vào phần mềm đi kèm. Nhờ đó, trong các tình huống khẩn cấp, tốc độ phản ứng được rút ngắn đáng kể và nhân lực không phải đối mặt với các vùng nguy hiểm.
1. Thị trấn Ichinomiya, tỉnh Chiba
Nổi tiếng là điểm đến của những người yêu thích lướt sóng, Ichinomiya có đường bờ biển dài và đông khách du lịch. Tại đây, hệ thống BEP đã được triển khai với khả năng cất cánh lập tức nếu phát hiện cảnh báo sóng thần.
Máy bay sẽ phát thông báo cảnh báo cho cư dân và du khách đang hoạt động ven biển, đồng thời ghi hình để hỗ trợ chính quyền đánh giá tình hình và ra quyết định sơ tán linh hoạt.
2. Thành phố Sendai, tỉnh Miyagi
Nơi từng chứng kiến thảm họa động đất và sóng thần nghiêm trọng vào năm 2011, Sendai đã tích hợp hệ thống BEP từ năm 2022 như một giải pháp bổ trợ cho hệ thống cảnh báo truyền thống, phòng trường hợp loa phát thanh hoặc điện thoại di động không hoạt động. Chính quyền địa phương đánh giá đây là bước đi quan trọng giúp “không để thảm kịch lặp lại”.
Nhật Bản là quốc gia có mật độ thiên tai cao bậc nhất thế giới với trung bình hơn 1.500 trận động đất mỗi năm và hàng chục đợt mưa lớn gây lũ lụt. Nhiều cộng đồng dân cư tại đây – đặc biệt là vùng nông thôn ven biển với dân số già – đang thiếu nhân lực và cơ sở hạ tầng để ứng phó kịp thời với các tình huống khẩn cấp.
Hệ thống BEP được thiết kế để giải quyết cụ thể các vấn đề này:
Tự động hóa cảnh báo: Thay thế nhân lực bằng công nghệ, tối ưu thời gian phản ứng
Tiếp cận khu vực khó vào: UAV bay qua những tuyến đường bị chia cắt, ghi nhận hình ảnh và gửi thông tin về trung tâm
Giảm rủi ro cho lực lượng cứu hộ: Hạn chế việc đưa con người vào vùng chưa an toàn
Thao tác đơn giản: Vận hành qua ứng dụng, không cần chuyên gia kỹ thuật cao
Blue Innovation kỳ vọng trong vài năm tới, BEP sẽ trở thành giải pháp chuẩn trên toàn quốc, đặc biệt tại những khu vực có dân số già, địa hình hiểm trở hoặc thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai.
Không dừng lại ở sóng thần và động đất, công nghệ này có thể được mở rộng để đối phó với lũ lụt lớn, cháy rừng, núi lửa phun trào hay các tình huống khẩn cấp khác như tràn dầu hoặc tai nạn công nghiệp gần biển.
Việc kết hợp giữa tự động hóa, trí tuệ nhân tạo và thiết bị bay không người lái đã giúp Nhật Bản tiến một bước dài trong nỗ lực cảnh báo và ứng phó với thiên tai. Hệ thống BEP là minh chứng rõ ràng cho việc công nghệ không chỉ phục vụ đời sống thường nhật, mà còn có thể trở thành "người gác biển" âm thầm nhưng hiệu quả trong những giờ phút sinh tử.
Trong tương lai, những giải pháp như BEP không chỉ là lựa chọn cho Nhật Bản, mà còn có thể trở thành mô hình mẫu cho các quốc gia ven biển trên toàn cầu, trong bối cảnh biến đổi khí hậu khiến thiên tai ngày càng khó lường và khốc liệt.
