Gửi bình luận
Taxi bay đang đến gần hiện thực, nhưng hành trình cất cánh hàng loạt vẫn cần nhiều thận trọng, từ an toàn kỹ thuật đến công bằng xã hội
.png)
Taxi bay điện – từng là hình ảnh trong phim khoa học viễn tưởng – đang dần trở thành hiện thực.
Gần đây, chính phủ Hoa Kỳ đã cấp phép bay cho Alef "Model A", chiếc ô tô bay đầu tiên, đánh dấu bước ngoặt trong ngành eVTOL (máy bay cất hạ cánh thẳng đứng bằng điện).
Các công ty như Archer Aviation và Joby Aviation liên tục ra mắt mẫu mới, đưa viễn cảnh về “xa lộ trên bầu trời” ngày càng gần hơn.
Mẫu Midnight của Archer, với khả năng bay 80,5 km mỗi lần sạc, được thiết kế cho những chuyến đi đô thị nhanh, yên tĩnh và tối giản thời gian dừng nghỉ.
Một sắc lệnh hành pháp gần đây từ Nhà Trắng thúc đẩy phát triển eVTOL thông qua hợp tác công – tư, đồng thời cho phép mở rộng phạm vi thử nghiệm trên toàn quốc.
Các tập đoàn công nghệ lớn cũng đang đổ vốn vào lĩnh vực này, với kỳ vọng taxi bay sẽ trở nên phổ biến như dịch vụ đi chung xe ngày nay.
Dù có đà phát triển mạnh, eVTOL vẫn phải vượt qua nhiều trở ngại. Về pháp lý, các cơ quan quản lý yêu cầu tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt và quy trình thử nghiệm toàn diện trước khi cho phép triển khai đại trà.
Về công nghệ, vẫn cần đảm bảo tính ổn định, tin cậy trong vận hành và xây dựng hạ tầng hỗ trợ như vertiport (bãi đáp thẳng đứng) hay trạm sạc điện chuyên dụng.
Taxi bay có thể thay đổi cách con người di chuyển, nhưng nếu không được quy hoạch thấu đáo, công nghệ này có nguy cơ lặp lại những sai lầm của quá khứ.
Việc xây dựng đường bay và cơ sở hạ tầng mới có thể gây tác động tiêu cực đến các cộng đồng thu nhập thấp – những người từng chịu thiệt hại bởi các dự án hạ tầng đô thị như đường cao tốc trong thế kỷ trước.
Ô nhiễm tiếng ồn cũng là vấn đề đáng lo ngại. Dù máy bay điện êm hơn trực thăng truyền thống, nhưng hoạt động liên tục của hàng nghìn chiếc eVTOL trên các khu vực đông dân cư có thể tạo ra tiếng ồn nền dai dẳng, ảnh hưởng lâu dài tới sức khỏe cư dân.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiếng ồn hàng không có liên quan đến tăng nguy cơ tim mạch, lo âu và các vấn đề sức khỏe khác.
Việc triển khai mạng lưới vertiport cho taxi bay đòi hỏi quy hoạch đô thị cẩn trọng. Khác với sân đáp trực thăng hiện nay – thường nằm trong các khu vực dịch vụ đặc biệt – vertiport thương mại cần tích hợp với mạng lưới giao thông đô thị và đảm bảo không phá vỡ cộng đồng hiện hữu.
Thiếu sự tham vấn người dân có thể dẫn đến phản ứng tiêu cực và trì hoãn triển khai.
Ngành eVTOL đang chứng kiến sự cạnh tranh ngày càng quyết liệt. Các hãng tại Mỹ như Archer và Joby nổi bật nhờ sản phẩm và quan hệ đối tác, trong khi một số công ty châu Âu đang điều chỉnh chiến lược để đối phó với rào cản kỹ thuật và pháp lý.
Dù được rót vốn lớn, nhiều nhà quan sát vẫn hoài nghi về tính khả thi và sự chấp nhận của công chúng đối với taxi bay.
Trong khi thử nghiệm đang được đẩy mạnh, việc triển khai eVTOL cần một lộ trình thận trọng và toàn diện.
Các cơ quan quản lý cần duy trì tiêu chuẩn an toàn cao, còn chính quyền địa phương và cộng đồng cần tham gia vào quá trình ra quyết định. Chỉ với quy hoạch chủ động và sự đồng thuận xã hội, ô tô bay mới có thể trở thành bước tiến thực sự – thay vì lặp lại những sai lầm trong phát triển giao thông trước đây.
