Gửi bình luận
Hãng hàng không Delta Air Lines xác nhận sẽ triển khai định giá vé máy bay bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Tuyên bố này khiến giới quản lý và người tiêu dùng lo ngại.
Cốt lõi của sự thay đổi này là Fetcherr, công ty công nghệ đến từ Israel, đối tác đứng sau công cụ định giá mới của Delta.
Mô hình AI do Fetcherr phát triển có khả năng điều chỉnh giá vé dựa trên nhu cầu theo thời gian thực, qua đó có thể thay đổi cách hành khách tiếp cận thông tin về giá vé, đặc biệt là tại các trung tâm trung chuyển lớn như Atlanta (ATL).
“AI biến mỗi hành khách thành một thị trường riêng biệt. Đây là cấp độ định giá vi mô mà trước đây ngành hàng không không thể đạt được”
TS. Ravi Viswanathan, chuyên gia phân tích hành vi tiêu dùng tại Viện Công nghệ MIT.
Trong buổi họp nhà đầu tư năm 2024 và công bố kết quả kinh doanh quý II/2025, Chủ tịch Delta – ông Glen Hauenstein – xác nhận rằng hệ thống định giá sử dụng AI đã được triển khai trực tiếp trên một phần nhỏ mạng bay nội địa của hãng và đang hướng đến mở rộng quy mô nhanh chóng.
Lãnh đạo Delta ví hệ thống này như “một nhà phân tích siêu hạng làm việc 24/7”, với mục tiêu tối ưu hóa giá vé đến từng cá nhân – một bước đi táo bạo trong môi trường định giá vốn đã rất phức tạp của ngành hàng không.
Lợi thế cạnh tranh và sự mờ nhạt về tính minh bạch giá
Thuật toán AI của Fetcherr sử dụng kỹ thuật dự báo nhu cầu siêu chi tiết, giúp Delta điều chỉnh giá vé theo chiến thuật và phản ứng nhanh hơn so với các hệ thống định giá truyền thống vốn dựa trên quy tắc cứng nhắc.
Điều này có thể giúp Delta giành được lợi thế so với các đối thủ, nhưng cũng đặt ra câu hỏi về tính minh bạch và công bằng trong định giá đối với người tiêu dùng.
Delta đang tiến một bước gần hơn đến ‘định giá cá nhân hoá’ – nơi mà mỗi hành khách có thể thấy một mức giá khác nhau cho cùng một hành trình, tùy vào hành vi tìm kiếm, lịch sử mua vé, và khả năng chi trả.
Phân tích từ Aviation Industry Review
Tác động đến hành khách: thuận tiện hay phiền toái
Việc định giá vé từ lâu đã mang tính động, nhưng với AI, mức độ điều chỉnh nay trở nên tinh vi hơn rất nhiều.
Delta có thể theo dõi hành vi duyệt web, lịch sử di chuyển, và biến động nhu cầu theo thời gian thực để đưa ra giá vé phù hợp với từng người.
Về mặt tích cực, công nghệ này giảm đến 60% khối lượng công việc thủ công, đồng thời tối ưu hóa khả năng lấp đầy chỗ ngồi và tăng doanh thu trên mỗi ghế.
Tuy nhiên, đổi lại, hành khách có thể cảm thấy bối rối với hệ thống giá vé thay đổi liên tục, hoặc tệ hơn là cảm giác bị phân biệt giá.
Chẳng ai muốn là người phải trả giá cao hơn chỉ vì mình là hội viên thân thiết hay thường xuyên bay hạng thương gia.
Chuyên gia hàng không Henry Harteveldt, Atmosphere Research
Fetcherr – Tân binh công nghệ đang “thao túng thị trường”?
Được thành lập vào năm 2019, Fetcherr đã từng hợp tác với hãng hàng không Azul (Brazil) để chứng minh khả năng tăng doanh thu tại các thị trường ít cạnh tranh.
Tuy nhiên, Delta là đối tác lớn đầu tiên tại Mỹ, một thị trường khốc liệt với mạng lưới bay dày đặc và cạnh tranh trực tiếp từ các “ông lớn” như American Airlines và United Airlines.
Fetcherr tự tin rằng mô hình AI của họ có thể “điều phối thị trường” bằng cách khai thác điểm yếu của các hệ thống định giá truyền thống.
Mặc dù tuyên bố này có thể khiến giới quản lý và người tiêu dùng lo ngại, nhưng thực tế nó phản ánh xu hướng chung của ngành, hướng đến tự động hóa dựa trên thuật toán và học máy để tối ưu hiệu quả thương mại.
Cân bằng giữa đổi mới và niềm tin khách hàng
AI có thể mang lại hiệu quả vận hành và tăng lợi nhuận, nhưng niềm tin của người tiêu dùng sẽ là yếu tố sống còn.
Nếu người dùng cảm thấy họ không thể hiểu được logic giá vé, hoặc bị “móc túi” vì hệ thống biết họ sẵn sàng trả nhiều tiền hơn, họ có thể rời bỏ hãng.
Thử tưởng tượng bạn và bạn bè cùng tìm một chuyến bay, mỗi người lại thấy giá khác nhau. Điều đó không chỉ gây khó hiểu mà còn có thể làm xói mòn lòng tin vào thương hiệu.
Kelly Soderlund, Chuyên gia tiếp thị hành vi khách hàng trong ngành du lịch
Trong bối cảnh các hãng hàng không lớn như American Airlines và United Airlines cũng đang thử nghiệm mô hình định giá linh hoạt và ứng dụng AI, bước đi của Delta có thể mở đường cho một cuộc cách mạng trong cách ngành hàng không định giá dịch vụ.
Tuy nhiên, sự phát triển này cần đi đôi với minh bạch, giải thích được và không xâm phạm quyền riêng tư khách hàng. Việc cân bằng giữa công nghệ, lợi nhuận và đạo đức sẽ là bài toán hóc búa không chỉ riêng với Delta, mà với cả ngành hàng không toàn cầu.
Trong khi American Airlines và United Airlines cũng đang thử nghiệm các công cụ định giá AI, Delta hiện đang dẫn đầu cuộc chơi với triển khai thực tế đầu tiên quy mô lớn tại Mỹ.
Các chuyên gia cảnh báo rằng khả năng phản ứng của khách hàng và sự giám sát từ cơ quan quản lý sẽ là hai yếu tố quyết định sự thành công dài hạn.
Nếu khách hàng bắt đầu mất niềm tin vào giá vé – hoặc cảm thấy mình bị 'dắt mũi' thì bất kỳ lợi thế doanh thu nào cũng sẽ nhanh chóng bị xóa sổ bởi phản ứng tiêu cực
James Litman, Cố vấn chiến lược tại IATA
Delta đang tiên phong một mô hình định giá mang tính cách mạng nhưng cũng đầy tranh cãi.
AI giúp hãng bay tiến gần hơn tới mục tiêu "đúng khách, đúng giá, đúng thời điểm", nhưng hành trình đó cần đi kèm với minh bạch, kiểm soát và đạo đức thương mại rõ ràng.
Hành khách tương lai có thể được hưởng lợi từ giá thấp hơn khi nhu cầu yếu, nhưng cũng phải đối mặt với hệ thống giá phức tạp và đôi khi không thể giải thích nổi.
Câu hỏi lớn đặt ra là liệu sự thông minh của máy móc có thể thay thế lòng tin của con người trong hành trình ra quyết định mua vé?
