Quốc tế

Boeing khẳng định khóa nhiên liệu an toàn sau báo cáo sơ bộ vụ rơi máy bay ở Ấn Độ

Khánh Nguyên 14/07/2025 16:08

Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) và hãng Boeing vừa ra thông báo khẳng định, khóa nhiên liệu trên các mẫu máy bay Boeing không gây mất an toàn cho hành trình.

Thông báo của Boeing được đưa ra trong bối cảnh Cục Điều tra Tai nạn Hàng không Ấn Độ (AAIB) vừa có báo cáo sơ bộ, nêu bật các phát hiện ban đầu về vụ tai nạn của chuyến bay Air India 171.

FAA, Boeing ra thông báo về khóa nhiên liệu của máy bay

Ngày 11/7, FAA ban hành thông báo Tiếp tục đảm bảo khả năng bay (Continued Airworthiness Notification). Thông báo này được công bố sau khi báo cáo điều tra sơ bộ về vụ tai nạn của chiếc Boeing 787-8 thuộc Air India, khiến 260 người thiệt mạng hồi tháng trước, làm dấy lên nghi vấn về công tắc cắt nhiên liệu của động cơ.

6.jpg
Một sĩ quan cảnh sát đứng trước đống đổ nát của chiếc máy bay Air India, đang trên hành trình đến sân bay Gatwick (London), bị rơi trong lúc cất cánh từ một sân bay ở Ahmedabad, Ấn Độ hồi giữa tháng 6 vừa qua.

Bản thông báo của FAA gửi đến các Cơ quan Hàng không Dân dụng nêu rõ, thiết kế công tắc điều khiển nhiên liệu, bao gồm cả tính năng khóa là tương tự trên nhiều mẫu máy bay Boeing. Tuy nhiên, FAA không coi đây là tình huống mất an toàn buộc phải ban hành Chỉ thị về khả năng bay đối với bất kỳ mẫu máy bay nào của Boeing, bao gồm cả dòng 787.

Khi được giới truyền thông đề nghị bình luận, FAA cho rằng không có gì để bổ sung ngoài thông báo trên. Boeing cũng đã dẫn thông báo của FAA trong một tài liệu nội bộ gửi cho nhiều hãng hàng không trong vài ngày qua. Trong đó, nhà sản xuất máy bay không đưa ra bất kỳ khuyến nghị hành động nào.

Tương tự FAA, khi được yêu cầu bình luận, Boeing đề nghị chuyển câu hỏi của truyền thông cho FAA.

Trước đó, cuối tuần qua, báo cáo điều tra sơ bộ của Cục Điều tra Tai nạn Hàng không Ấn Độ (AAIB) có nhắc lại một khuyến cáo từ năm 2018 của FAA, trong đó khuyên, nhưng không bắt buộc các hãng khai thác nhiều dòng Boeing (trong đó có 787) kiểm tra khóa của công tắc cắt nhiên liệu để đảm bảo không bị kích hoạt ngoài ý muốn.

Báo cáo cũng nêu rằng Air India đã không thực hiện kiểm tra theo khuyến cáo của FAA năm 2018, do đây không phải là quy định bắt buộc. Tuy vậy, hồ sơ bảo dưỡng cho thấy mô-đun điều khiển ga động cơ, trong đó bao gồm cả công tắc nhiên liệu, đã được thay thế vào các năm 2019 và 2023 trên chiếc máy bay gặp nạn.

Báo cáo sơ bộ dài 15 trang của AAIB cũng cho rằng, Air India xác nhận không thực hiện kiểm tra theo SAIB vì đây chỉ là hướng dẫn khuyến nghị, không bắt buộc.

Ngoài ra, theo AAIB, đến thời điểm báo cáo sơ bộ được công bố, không có khuyến nghị nào được đưa ra liên quan đến dòng Boeing 787 hay động cơ máy bay, dù các điều tra viên vẫn tiếp tục kiểm tra “các linh kiện có liên quan”.

1(1).jpg
Chiếc máy bay Boeing thuộc sở hữu Air India rơi tự do và đâm trúng một tòa nhà gần sân bay Ahmedabad (Ấn Độ) khiến 260 người thiệt mạng.

Hôm thứ Bảy vừa qua, Hiệp hội Phi công ALPA Ấn Độ, tổ chức đại diện cho phi công Ấn Độ trong Liên đoàn Quốc tế các Hiệp hội Phi công (trụ sở tại Montreal), cũng đã lên tiếng phản đối giả định lỗi do phi công, đồng thời kêu gọi một "cuộc điều tra công bằng, dựa trên sự thật" về nguyên nhân của vụ tai nạn thảm khốc.

Ông Sam Thomas, Chủ tịch ALPA Ấn Độ, phát biểu trên Reuters rằng, cần phải đưa đại diện của ALPA vào nhóm điều tra, ít nhất là với vai trò quan sát viên. Một số chuyên gia an toàn hàng không của Mỹ cũng cho biết, họ ủng hộ đề xuất của ALPA Ấn Độ về việc được tham gia quan sát cuộc điều tra, nhưng đồng thời khẳng định báo cáo hiện tại không có dấu hiệu quy chụp lỗi cho phi công.

Trong báo cáo của AAIB cũng xác nhận, cả hai phi công đều có thời gian nghỉ ngơi phù hợp trước chuyến bay. Kết quả kiểm tra hơi thở trước chuyến bay cho thấy các thành viên phi hành đoàn đều đủ điều kiện bay.

Công tắc nhiên liệu ở vị trí nào trên máy bay?

Trong báo cáo sơ bộ của AAIB, những giây cuối cùng của chuyến bay, một phi công đã hỏi người kia: "Tại sao anh tắt nhiên liệu?" và người còn lại trả lời: "Tôi không làm vậy," theo nội dung từ thiết bị ghi âm buồng lái.

Báo cáo cho biết, hai công tắc nhiên liệu đã gần như đồng thời chuyển từ trạng thái hoạt động sang cắt ngay sau khi cất cánh. Tuy nhiên, báo cáo không nêu rõ bằng cách nào công tắc có thể bị chuyển trạng thái khi máy bay đang bay.

Theo Guardian, để ngắt nhiên liệu, phi công phải thao tác hai công tắc cơ học đặt ở vị trí trung tâm của buồng lái, không phải loại nút bấm đơn giản có thể vô tình chạm phải hoặc dễ bị di chuyển mà không cần lực.

2(1).jpg
Vị trí công tắc nhiên liệu động cơ Boeing 787 Dreamliner. Nguồn: The Guardian.

Một cựu phi công Boeing cho biết, việc bật/tắt các công tắc này là động tác được thực hiện trên mọi chuyến bay và đã trở thành phản xạ cơ bắp. Nhưng lần này, nhiên liệu bị ngắt ngay sau khi cất cánh và bánh đáp vẫn chưa được thu lại.

Với chuyến bay Air India 171, khi máy bay rời đường băng, cơ phó là người điều khiển còn cơ trưởng giám sát. Chỉ vài giây sau, các công tắc nhiên liệu chuyển lại về vị trí “run” (hoạt động), kích hoạt quá trình tái khởi động động cơ.

Một động cơ bắt đầu khôi phục lực đẩy trước khi va chạm, trong khi động cơ còn lại tuy đã tái khởi động nhưng chưa kịp tăng công suất. Tại hiện trường, cả hai công tắc nhiên liệu đều ở vị trí “run”.

Ngoài ra, hình ảnh từ CCTV sân bay cho thấy ram air turbine (RAT), tuabin gió khẩn cấp, đã được kích hoạt ngay sau khi máy bay bắt đầu lấy độ cao. Thiết bị này chỉ được triển khai khi máy bay mất điện hoàn toàn.

Báo cáo sơ bộ về vụ tai nạn Air India đặt ra hàng loạt câu hỏi nghiêm trọng về an toàn kỹ thuật và thao tác con người, trong đó có việc đề cập đến khuyến cáo từ năm 2018 của FAA nhằm đảm bảo không bị kích hoạt ngoài ý muốn. Tuy nhiên đến nay, câu hỏi “Sao anh lại ngắt nhiên liệu?” thu được từ dữ liệu ghi âm buồng lái của chiếc máy bay gặp nạn vẫn chưa có câu trả lời.

Theo Reuters, The Guardian
Copy Link
(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Boeing khẳng định khóa nhiên liệu an toàn sau báo cáo sơ bộ vụ rơi máy bay ở Ấn Độ
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO