Gửi bình luận
Một áp thấp nhiệt đới đang di chuyển hướng tây và nhiều khả năng vào Biển Đông rồi mạnh lên thành bão, nhưng trong 24 - 48 giờ tới chưa ảnh hưởng trực tiếp đến vùng trời Việt Nam.
Sáng 24/11, một áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) đang hoạt động trên vùng biển phía đông miền Trung Philippines. Lúc 8 giờ, tâm ATNĐ ở vào khoảng 9,5 độ vĩ Bắc và 127,8 độ kinh Đông, với sức gió mạnh nhất vùng gần tâm đạt cấp 7, giật trên cấp 9. Hệ thống di chuyển theo hướng tây tây bắc với vận tốc khoảng 20 km/giờ.
Theo cơ quan khí tượng, đến sáng 25/11, ATNĐ tiếp tục di chuyển theo hướng tây tây bắc với tốc độ 20 - 25 km/giờ, đi vào khu vực miền Trung Philippines và duy trì cường độ cấp 7, giật trên cấp 9
Sáng 26/11, hệ thống nhiều khả năng đi vào Biển Đông theo hướng tây với vận tốc tương tự và có thể mạnh lên thành bão, đạt cấp 8, giật cấp 10 khi nằm trên vùng biển phía đông nam khu vực giữa Biển Đông. Trong giai đoạn 48 - 72 giờ tiếp theo, bão được dự báo tiếp tục tăng cường, di chuyển chủ yếu theo hướng tây với tốc độ 15 - 20 km/giờ.
Từ 72 đến 120 giờ tới, bão có xu hướng đổi hướng sang bắc rồi đông bắc, tốc độ di chuyển tăng dần lên 20 - 25 km/giờ và cường độ giảm dần.
Theo đánh giá ban đầu, trong 24 - 48 giờ tới, ATNĐ và khả năng mạnh lên thành bão chưa ảnh hưởng trực tiếp đến hai vùng thông báo bay (FIR) của Việt Nam. Tuy vậy, các cơ quan khí tượng và hàng không vẫn theo dõi sát diễn biến để đưa ra cảnh báo kịp thời khi hệ thống thời tiết tiến vào Biển Đông.
Năm 2025: Thời tiết cực đoan, bão nhiều và quỹ đạo bất thường
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, cho biết năm 2025 là một trong những năm thời tiết cực đoan nhất trong nhiều năm gần đây. Tính đến giữa tháng 11, Biển Đông đã ghi nhận 19 xoáy thuận nhiệt đới, gồm 14 cơn bão và 5 áp thấp nhiệt đới - con số cao hơn trung bình nhiều năm.
Trong đó, 10 hệ thống ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến Việt Nam, trải dài từ Bắc bộ, Bắc Trung bộ đến Nam Trung bộ. Đáng chú ý, các cơn bão số 5, 10 và 13 khi đổ bộ đều duy trì cường độ mạnh, gây mưa lớn diện rộng.
Theo cơ quan khí tượng, yếu tố nổi bật nhất là hoạt động mạnh bất thường của áp cao cận nhiệt đới Tây Thái Bình Dương. Từ tháng 6 đến nay, khu vực phía bắc và đông bắc Philippines liên tục ghi nhận chuẩn sai dương lớn ở mực 500 mb, cho thấy áp cao mở rộng và duy trì ổn định, bao phủ rộng ra khu vực Philippines và Biển Đông.
Trong bối cảnh nhiệt độ mặt biển cao hơn trung bình và đối lưu phát triển mạnh, điều kiện hình thành xoáy thuận nhiệt đới trở nên thuận lợi hơn nhiều. Toàn cầu năm 2025 cũng chứng kiến tình trạng tương tự, khi nhiều khu vực đại dương lớn như Tây Thái Bình Dương, Bắc Ấn Độ Dương hay Caribe đều ghi nhận bão mạnh xuất hiện dày đặc.
Không chỉ tăng về tần suất, quỹ đạo bão năm nay cũng có nhiều điểm bất thường. Các hệ thống đầu mùa ảnh hưởng sớm đến miền Trung thay vì phía Bắc như thường thấy; trong khi cuối mùa, hai cơn bão liên tiếp tác động trực tiếp đến Bắc bộ, điều ít xảy ra trong những năm gần đây.
Nhiệt độ mặt biển tại Biển Đông cao hơn trung bình cũng khiến nhiều cơn bão duy trì hoặc tăng cường độ, một số đạt cấp rất mạnh trước khi suy yếu gần bờ.
Từ tháng 6 đến tháng 11, sự xuất hiện liên tiếp của bão và ATNĐ kéo theo nhiều đợt mưa lớn, gây ngập lụt, lũ quét và sạt lở đất tại các tỉnh miền núi phía Bắc, Bắc Trung bộ và Tây Nguyên. Nhiều trận mưa đạt từ 150 - 400 mm, thậm chí có nơi vượt 500 - 600 mm.
Các đợt mưa diễn ra dồn dập từ bão số 1, số 3 đến các bão số 5, 10, 11 và 13 khiến đất đá chưa kịp phục hồi. Sau khi bị bão hòa bởi các đợt mưa kéo dài, chỉ cần lượng mưa 100–150 mm đã có thể kích hoạt lũ quét, sạt lở quy mô lớn. Các địa phương chịu tác động nặng nề nhất gồm Lào Cai, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Quảng Ngãi, Kon Tum và Lâm Đồng.
Dự báo mưa vẫn là thách thức lớn
Trong 30 năm qua, tổng số bão và ATNĐ trên Biển Đông có xu hướng tăng nhẹ. Mặc dù chưa thể khẳng định khí hậu đã bước vào “chu kỳ cực đoan mới”, các chuyên gia nhận định tác động của biến đổi khí hậu khiến thời tiết cực đoan xuất hiện thường xuyên và mạnh hơn.
Dự báo mưa lớn cục bộ, đặc biệt tại địa hình miền núi, vẫn là bài toán khó đối với ngành khí tượng. Ngay cả các quốc gia có hệ thống hiện đại như Mỹ, châu Âu hay Hàn Quốc cũng gặp hạn chế tương tự. Tại Việt Nam, mạng lưới quan trắc vùng sâu vùng xa còn mỏng, đôi khi dẫn đến chậm trễ trong cảnh báo.
