Xót xa di tích Huế, Hội An trong dòng nước lũ

Những ngày cuối tháng 10, mưa lớn kéo dài khiến nước lũ dâng cao tại nhiều khu vực miền Trung. Tại Huế và Hội An - hai đô thị di sản quan trọng của Việt Nam những mái ngói nâu trầm run rẩy dưới màn mưa xám, tường thành rêu phong loang lổ theo dòng nước, phố cổ biến thành sông, tiếng chèo thuyền lại vang lên giữa lòng thành phố. Đây không chỉ là hình ảnh một mùa lũ quen thuộc, mà còn là lời cảnh tỉnh rõ ràng về sự mong manh của các di sản văn hóa trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan.

Tại Huế, nước lũ dâng nhanh khiến khu vực quanh Hoàng thành và các điểm di tích ven sông Hương bị ảnh hưởng. Hồ Thái Dịch và hệ thống thoát nước cổ dâng sát tường thành, buộc lực lượng bảo tồn triển khai các biện pháp khẩn cấp như che chắn cấu kiện gỗ, chống thấm những mảng tường có nguy cơ bong tróc, kê kích hiện vật dễ tổn thương. Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết ưu tiên hàng đầu là bảo vệ công trình và đảm bảo an toàn cho du khách.

Nhiều tuyến đường trong thành phố bị chia cắt, phương tiện đi lại hạn chế, một số du khách tham quan Đại Nội và các lăng tẩm được hướng dẫn rời khu vực ngay trước khi nước dâng cao hơn. Một số cơ sở lưu trú và dịch vụ du lịch chịu thiệt hại nặng do nước lên quá nhanh. Không ít chủ homestay phải bất lực nhìn tài sản vừa tích góp và vay mượn để khởi nghiệp chìm trong dòng lũ, khi sofa, giường, tủ hay cả bể cá cảnh không kịp di chuyển.

Tại Hội An, nước sông Hoài dâng gần 2 m, nhấn chìm các tuyến đường Bạch Đằng, Trần Phú, Nguyễn Thái Học… Những chiếc thuyền nhỏ lại xuất hiện, trở thành phương tiện di chuyển chính trong phố cổ. Màu vàng cổ kính đặc trưng dần nhạt trong lớp sương nước, còn rêu phong như được thời gian khắc thêm gam trầm buồn. Người dân Hội An vốn quen với nước lũ, nhưng điều họ lo lắng nhất không phải di chuyển khó khăn, mà là sự bào mòn chậm rãi, lặng lẽ của nước đối với từng viên gạch cũ.

Chính quyền địa phương và lực lượng cứu hộ đã triển khai sơ tán hàng trăm du khách khỏi các khu vực trũng thấp, đưa đến các khách sạn và cơ sở lưu trú an toàn hơn. Thuyền nan, áo phao và xuồng máy được huy động liên tục; lương thực và nước uống được chuyển tới những khu dân cư bị cô lập.

Các công ty lữ hành điều chỉnh lịch trình hoặc tạm dừng tour, đảm bảo an toàn thay vì chạy theo doanh thu. Nhiều du khách chia sẻ dù hành trình bị gián đoạn, họ cảm nhận rõ tinh thần trách nhiệm, bình tĩnh và nhịp nhàng của lực lượng ứng phó tại địa phương.

Tại một số khu vực bị ngập sâu ở cả Huế và Hội An, sinh hoạt bị ảnh hưởng: nước sạch khan hiếm, điện và sóng liên lạc gián đoạn theo từng thời điểm. Tuy vậy, cộng đồng địa phương tiếp tục hỗ trợ lẫn nhau, nhà có thuyền cho nhà không thuyền mượn, các nhóm tình nguyện cung ứng nhu yếu phẩm, nhiều hộ dân sẵn sàng mở cửa đón người tránh lũ.