Thành phố Vô Tích dần trở thành trung tâm sản xuất linh kiện – thiết bị tàu bay, hỗ trợ tham vọng nội địa hóa ngành hàng không Trung Quốc.
Giữa làn sóng hiện đại hóa sâu rộng ngành hàng không Trung Quốc, thành phố Vô Tích (Giang Tô) đang nổi lên như một trung tâm chiến lược, nắm giữ tham vọng định vị lại vị thế của Trung Quốc trong chuỗi giá trị toàn cầu ngành chế tạo máy bay cỡ lớn.
Từ một trung tâm công nghiệp truyền thống, Vô Tích đang từng bước chuyển mình thành trụ cột của “cụm sản xuất đại máy bay” mang tầm quốc gia – với nền tảng là chiến lược phát triển “3+X” mà chính quyền địa phương công bố gần đây.
Chiến lược này gồm ba trụ cột chính: sản xuất cấu kiện thân vỏ, thiết bị điện tử hàng không, vật liệu tiên tiến, kết hợp với các ngành công nghiệp phụ trợ nằm trong nhóm “X” mở rộng (gồm R&D, logistics, đào tạo, và các dịch vụ hỗ trợ sản xuất).
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc không giấu tham vọng đẩy nhanh nội địa hóa công nghệ hàng không, đặc biệt trong các dự án chiến lược như C919 hay CR929.
Việc xây dựng một hệ sinh thái sản xuất hoàn chỉnh không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật mà còn là biểu tượng cho năng lực tự chủ công nghệ – điều Bắc Kinh coi là sống còn trong môi trường địa chính trị ngày càng phức tạp.
“3+X”: Công thức chiến lược để bứt phá
Chiến lược "3+X" được đánh giá là định hướng bài bản nhằm hình thành chuỗi giá trị toàn diện cho ngành máy bay quy mô lớn ngay trong địa bàn thành phố.
Trong đó, lĩnh vực thân vỏ máy bay – bao gồm gia công composite, đúc chính xác và gia công CNC – là mắt xích chủ lực. Các nhà máy tại Vô Tích đã cung ứng linh kiện cho COMAC và đạt tiêu chuẩn tham gia các dự án hàng không dân dụng, quân sự.
Mảng thiết bị điện tử hàng không tập trung vào hệ thống dẫn đường, kiểm soát bay và cảm biến – công nghệ vốn bị phương Tây kiểm soát. Việc thúc đẩy nội địa hóa các module này giúp Trung Quốc giảm phụ thuộc nhập khẩu, đặc biệt trong bối cảnh bị siết công nghệ từ Mỹ và châu Âu.
Về vật liệu tiên tiến, các doanh nghiệp tại Vô Tích đang làm chủ kỹ thuật xử lý composite carbon, hợp kim titan và sợi gia cường – yếu tố giúp giảm trọng lượng máy bay, tăng hiệu suất và kéo dài tuổi thọ cấu trúc.
Cơ sở hạ tầng và nguồn lực đang vào guồng
Để hiện thực hóa chiến lược, Vô Tích đầu tư mạnh vào cụm công nghiệp hàng không tại quận Tân Ngô – tích hợp nhà máy, trung tâm R&D, khu đào tạo kỹ thuật và logistics hàng không.
Thành phố cũng thiết lập quan hệ chiến lược với Viện Thiết kế Máy bay Thượng Hải (COMAC), Đại học Hàng không Nam Kinh và nhiều tập đoàn quốc phòng. Mô hình “doanh nghiệp dẫn dắt – chính quyền hỗ trợ – viện trường phối hợp” đang phát huy hiệu quả.
Chính sách ưu đãi về thuế, mặt bằng, vốn vay cũng giúp thu hút doanh nghiệp vệ tinh tham gia chuỗi cung ứng.
Gắn với chiến lược quốc gia: Mắt xích trong bản đồ “Made in China 2025”
Vô Tích nằm trong vùng đồng bằng sông Dương Tử – khu vực được Trung ương xác định là “tam giác vàng” của công nghiệp công nghệ cao. Với nền tảng chế tạo vững chắc, Vô Tích được kỳ vọng là trung tâm phía Đông trong chiến lược phát triển máy bay thương mại nội địa.
Các dòng máy bay như C919, ARJ21 và CR929 được định vị là “kết tinh năng lực công nghiệp quốc gia”. Nội địa hóa chuỗi sản xuất không chỉ là yêu cầu công nghệ mà còn là nhiệm vụ chính trị nằm trong chương trình "Made in China 2025".
Trong bối cảnh COMAC tăng tốc sản xuất C919 và tìm kiếm thị trường xuất khẩu, yêu cầu về hệ sinh thái công nghiệp phụ trợ đạt chuẩn quốc tế trở nên cấp thiết.
Với định hướng rõ ràng và năng lực tổ chức sản xuất gia tăng, Vô Tích đang nổi lên như một trong những vệ tinh trọng điểm bên cạnh Thượng Hải, Tây An, Thành Đô.
Cơ hội và thách thức đan xen
Hành trình đưa Vô Tích lên bản đồ hàng không quốc tế không dễ dàng. Năng lực công nghệ lõi – như điều khiển bay, động cơ phản lực, vật liệu tổng hợp siêu nhẹ – vẫn chưa hoàn toàn độc lập. Nhiều công ty còn phải dựa vào đối tác ngoại quốc hoặc tập đoàn tại các thành phố lớn.
Ngoài ra, để đạt tiêu chuẩn quốc tế, các doanh nghiệp cần thời gian dài để hoàn thiện hệ thống chứng nhận kỹ thuật, an toàn bay, kiểm định và quy trình sản xuất – điều không dễ với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Bối cảnh quốc tế bất ổn cũng tạo áp lực không nhỏ. Hạn chế công nghệ từ Mỹ ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận thiết bị, phần mềm, vật liệu cao cấp. Vô Tích buộc phải tăng tốc nghiên cứu công nghệ thay thế – bài toán đòi hỏi tài lực và chiến lược dài hạn.
Chiến lược “3+X” của Vô Tích đang đi đúng hướng. Kết hợp giữa chính sách chủ động, nền công nghiệp vững và kết nối quốc gia mạnh mẽ, Vô Tích có tiềm năng trở thành mắt xích độc lập trong chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu.
Ở tầm nhìn dài hạn, thành phố kỳ vọng không chỉ sản xuất linh kiện, mà còn đủ năng lực lắp ráp module lớn, thậm chí lắp ráp cuối cùng cho UAV và máy bay cỡ nhỏ.
Nếu thành công, Vô Tích sẽ mở ra chương mới cho ngành hàng không Trung Quốc – nơi COMAC không còn là điểm trung tâm duy nhất, mà là một mạng lưới các trung tâm công nghiệp hàng không thế hệ mới.
Với chiến lược “3+X” làm trụ cột và nền công nghiệp vững, Vô Tích đang dần khẳng định vai trò trung tâm trong hệ sinh thái sản xuất máy bay cỡ lớn của Trung Quốc.
Dù còn nhiều thách thức, thành phố này hoàn toàn có thể vươn tầm quốc tế – không chỉ là vệ tinh của COMAC, mà là điểm sáng mới trên bản đồ hàng không toàn cầu.