Gửi bình luận
Sự ra đời của Mạng lưới UAV Việt Nam mở ra cơ hội đưa đất nước bứt phá trong nền kinh tế tầm thấp, hướng tới vị thế mới trên trường quốc tế.
Ba mạng lưới đổi mới sáng tạo và chuyên gia trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược vừa được thành lập gồm: Lượng tử (VNQuantum), An ninh mạng (ViSecurity) và Hàng không - Vũ trụ, Thiết bị bay không người lái (UAV Việt Nam).
Sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng trong chiến lược đưa Việt Nam tham gia sâu hơn vào các ngành công nghiệp mũi nhọn, có giá trị toàn cầu hàng trăm tỷ USD.
UAV - mảnh ghép trọng yếu của nền kinh tế tầm thấp
Phát biểu tại lễ công bố, ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Giám đốc điều hành, đại diện Mạng lưới UAV Việt Nam, nhấn mạnh rằng ngành công nghiệp hàng không, vũ trụ và UAV toàn cầu đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ.
Năm 2023, nền kinh tế không gian đạt 570 tỷ USD và dự kiến vượt 1.400 tỷ USD vào năm 2030. Trong đó, một xu thế nổi bật là “nền kinh tế tầm thấp”, khái niệm chỉ những hoạt động thương mại, nghiên cứu, dịch vụ triển khai ở không gian bay thấp với trọng tâm là hoạt động UAV, có thể đạt quy mô 700 tỷ USD vào năm 2035.
Riêng thị trường UAV đã đạt 45 tỷ USD, dự kiến tăng lên 128 tỷ USD vào năm 2030, với vai trò chiến lược không chỉ trong lĩnh vực quốc phòng mà còn ở dân sự như nông nghiệp công nghệ cao, logistics, bảo vệ môi trường và cứu hộ cứu nạn.
Trong bức tranh toàn cầu ấy, Trung Quốc hiện chiếm khoảng 70% thị phần UAV, với các doanh nghiệp như DJI thống trị thị trường dân dụng. Tuy nhiên, lệnh hạn chế UAV xuất khẩu từ Trung Quốc của Mỹ và các đồng minh đã tạo ra khoảng trống lớn.
"Đây chính là cơ hội để các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu", ông Tuấn cho hay.
Những điểm nghẽn cần tháo gỡ
Theo đại diện Mạng lưới UAV Việt Nam, để nắm bắt cơ hội này, Việt Nam cần đối diện thẳng thắn với những thách thức lớn.
Trước hết là công nghệ lõi. Việt Nam hiện vẫn phụ thuộc nhiều vào thiết bị nhập khẩu, trong khi năng lực tự nghiên cứu và chế tạo động cơ, chip điều khiển hay cảm biến còn hạn chế.
Thứ nữa là hạ tầng và thử nghiệm. Chúng ta hiện chưa có hệ thống kiểm soát không lưu tầm thấp, hành lang bay thử nghiệm đủ chuẩn quốc tế. Thị trường trong nước còn nhỏ, khó tạo động lực thu hút đầu tư quy mô lớn.
Thứ ba là nguồn vốn và chính sách. Phát triển UAV đòi hỏi đầu tư dài hạn, trong khi nguồn lực tài chính cho nghiên cứu và sản xuất công nghệ cao ở Việt Nam vẫn còn phân tán.
“Để UAV Việt Nam có thể cất cánh mạnh mẽ, cần sự chung tay của Nhà nước, doanh nghiệp, viện nghiên cứu và toàn xã hội”, ông Tuấn khẳng định, đồng thời chỉ ra nhiều lợi thế nổi bật của Việt Nam.
Đầu tiên là nhu cầu thị trường UAV ngày càng bùng nổ, cả trong quân sự lẫn dân sự. Trong khi đó, Chính phủ thể hiện sự hỗ trợ mạnh mẽ thông qua các nghị quyết quan trọng và chính sách phát triển công nghệ "Made in Vietnam", coi UAV là một trong những ngành công nghệ chiến lược.
Ngoài ra, Việt Nam sở hữu nguồn nhân lực trẻ và sáng tạo. Các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ Việt Nam đang tham gia mạnh mẽ, năng động, linh hoạt và sẵn sàng đầu tư vào UAV.
“Với tiến bộ công nghệ toàn cầu cùng khả năng nội địa hóa, Việt Nam hoàn toàn có thể đi tắt, đón đầu, nhanh chóng hình thành năng lực cạnh tranh”, ông Tuấn nói.
Theo ông, nếu biết tận dụng thời cơ, đồng thời vượt qua các thách thức, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm UAV hàng đầu ASEAN trong vòng 10 năm tới, với những sản phẩm “Made in Vietnam” không chỉ phục vụ trong nước mà còn vươn tầm thế giới.
Mạng lưới UAV Việt Nam là cầu nối chiến lược
Dưới sự hỗ trợ và bảo trợ của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, Bộ Tài chính, Mạng lưới UAV Việt Nam được hình thành và đã quy tụ gần 100 thành viên là chuyên gia, nhà khoa học, kỹ sư Việt Nam tài năng trên toàn thế giới.
Với tầm nhìn đưa Việt Nam từ thị trường tiêu thụ thành quốc gia sản xuất, sáng tạo và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Mạng lưới UAV đóng vai trò cầu nối công nghệ, chính sách và thị trường, góp phần kiến tạo ngành công nghiệp UAV trị giá 5 tỷ USD tại Việt Nam vào năm 2035, với hàng chục doanh nghiệp, phòng thí nghiệm và hàng nghìn lao động chất lượng cao.
Đại diện Mạng lưới UAV Việt Nam đã đưa ra một số kiến nghị cụ thể để có thể đưa UAV Việt Nam thực sự cất cánh.
Thứ nhất, hỗ trợ R&D: Nhà nước đặt hàng hoặc tài trợ các dự án R&D để phát triển công nghệ lõi trong lĩnh vực UAV. Hoặc có cơ chế khuyến khích các tập đoàn tư nhân lớn đặt hàng, tài trợ R&D.
Thứ hai, chính phủ đặt hàng sản xuất: Nhà nước có thể trở thành khách hàng tiên phong, sử dụng UAV cho các nhiệm vụ cụ thể như nông nghiệp công nghệ cao, môi trường, quốc phòng - an ninh, cứu hộ cứu nạn.
Thứ ba, tài chính và vốn ưu đãi: Có chính sách ưu đãi, quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo, kết nối vốn đầu tư công - tư cho các dự án nghiên cứu UAV trọng điểm.
Cuối cùng, hành lang pháp lý thuận lợi: Xây dựng cơ chế thử nghiệm - Sandbox - để UAV có không gian bay thử và kiểm nghiệm công nghệ một cách thuận tiện. Song song đó, cần hệ thống quản lý cấp phép bay, cấp phép thiết kế, sản xuất, chế tạo và bảo trì UAV.
“Dưới sự bảo trợ của Trung tâm Đổi mới sáng tạo (NIC) và Bộ Tài chính, Mạng lưới công nghệ hàng không - vũ trụ - UAV Việt Nam ra đời với mong muốn hợp lực xây dựng, đưa UAV trở thành ngành mũi nhọn, góp phần phát triển khoa học - công nghệ, bảo đảm quốc phòng - an ninh, và nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế”, ông Trần Anh Tuấn cho hay.
