Gửi bình luận
Trung Quốc khai trương hầm gió UAV đầu tiên tại Quảng Châu, mở rộng ảnh hưởng tiêu chuẩn bay tầm thấp và đẩy mạnh chiến lược hàng không dân dụng khu vực.
Trung Quốc chính thức đưa vào vận hành một hầm gió tổng hợp đầu tiên tại Quảng Châu hôm 17/7. Đây là dự án được thiết kế dành riêng cho thử nghiệm máy bay tầm thấp như UAV, eVTOL và các phương tiện bay dân dụng nhỏ.
Bước đi chiến lược này, nằm trong chuỗi nỗ lực mở rộng năng lực công nghệ khí động học nội địa và thúc đẩy phát triển "nền kinh tế vùng trời thấp" – một lĩnh vực đang được Bắc Kinh ưu tiên như mũi nhọn công nghệ - công nghiệp mới.
Động thái đầu tư vào hạ tầng thử nghiệm như hầm gió Quảng Châu cho thấy cách Trung Quốc đang xây dựng vị thế dẫn dắt trong ngành hàng không tầm thấp – cả về công nghệ, tiêu chuẩn và ảnh hưởng thị trường.”
Theo thông tin từ ePlaneAI và China Daily, hầm gió tại Quảng Châu do Viện nghiên cứu GARA (Guangdong Aerodynamics Research Academy) xây dựng, có đường kính khẩu độ 4,5 mét, vận tốc gió có thể mô phỏng linh hoạt để kiểm tra tính ổn định, lực cản và hiệu suất khí động học của các thiết kế máy bay nhỏ.
Đây là lần đầu tiên Trung Quốc phát triển một hạ tầng thử nghiệm khí động học dành riêng cho máy bay tầm thấp thay vì dùng chung với các dòng máy bay truyền thống hoặc quân sự.
Công nghệ hầm gió tại đây tích hợp hai loại hệ thống: một bên là kênh gió truyền thống dùng cho mô hình vật lý cỡ lớn, bên còn lại là hệ thống windshaper hiện đại – vốn phù hợp với drone bay tự do.
Với thiết kế này, thời gian thử nghiệm và điều phối giảm từ hơn một năm (với các hầm gió truyền thống như ở Cáp Nhĩ Tân) xuống còn khoảng 3–4 tháng – giúp tăng tốc đáng kể chu kỳ R&D của các công ty sản xuất UAV và eVTOL.
Hạ tầng này đóng vai trò như cầu nối chuyển tiếp giữa thiết kế mô phỏng số (CFD) và thử nghiệm thực tế bay. Theo ông Trương Vĩ, chuyên gia hàng không tại Học viện Công nghệ Hàng không Bắc Kinh,
"Việc đưa vào vận hành hầm gió Quảng Châu là bước đi đúng thời điểm. Trung Quốc không chỉ tạo ra sản phẩm UAV tốt, mà còn xây dựng hệ thống đánh giá và thử nghiệm nội địa hoá hoàn toàn. Đây là điều kiện tiên quyết để phát triển ngành hàng không bền vững, tránh phụ thuộc vào hệ thống kiểm định quốc tế vốn chịu ảnh hưởng phương Tây", ông Vỹ cho hay.
Trong bối cảnh Trung Quốc thúc đẩy mạnh mẽ lĩnh vực đô thị hàng không (UAM) và logistic bay thấp, đây là một bước chuẩn hóa – giúp hợp thức hóa các mô hình thiết kế và phục vụ cấp phép sản phẩm bay tầm thấp dân dụng.
Đặc biệt, với việc GARA đặt trụ sở tại Quảng Châu – trung tâm vùng Vịnh Lớn – cơ sở này sẽ đóng vai trò "trạm trung chuyển kỹ thuật" cho toàn bộ ngành công nghiệp UAV phía Nam Trung Quốc.
Đường hầm gió này không phải là nỗ lực riêng lẻ mà là biểu hiện cụ thể hóa chiến lược công nghiệp dài hạn của Trung Quốc, nổi bật trong khung chương trình "Made in China 2025".
Một trong 10 trụ cột ngành công nghiệp ưu tiên theo chương trình là "phát triển công nghệ hàng không vũ trụ tiên tiến", nhấn mạnh tự chủ các nền tảng cốt lõi như vật liệu hàng không, hệ thống khí động học, động cơ và điện tử hàng không.
Trước đây, Trung Quốc phụ thuộc vào phương Tây để thử nghiệm các thông số khí động chính xác. Việc xây dựng các hầm gió như tại Quảng Châu cho phép các nhà phát triển UAV trong nước có thể nội địa hóa hoàn toàn quá trình từ thiết kế đến kiểm nghiệm, tránh rủi ro địa chính trị hoặc phụ thuộc cấp phép.
Trong bối cảnh công nghệ drone và eVTOL có thể bị xếp vào danh mục lưỡng dụng (dual-use), đây là biện pháp chiến lược nhằm đảm bảo độc lập phát triển lâu dài.
Ngoài ra, hạ tầng này sẽ hỗ trợ các mục tiêu của Trung Quốc trong việc xây dựng hệ sinh thái UAV dân dụng: từ sản xuất khung thân, kiểm nghiệm hiệu suất bay, đến hệ thống điều khiển bay tự động và tích hợp với mạng không gian đô thị.
Nhiều startup hàng không như EHang, AutoFlight, XPENG AeroHT sẽ được hưởng lợi trực tiếp khi có hạ tầng thử nghiệm chuyên biệt tại miền Nam – nơi tập trung chuỗi cung ứng UAV lớn nhất Trung Quốc
Về mặt khu vực, việc Trung Quốc thúc đẩy xây dựng hạ tầng khí động học cho UAV không chỉ là đầu tư công nghệ – mà là tín hiệu chiến lược về sự chuyển dịch cán cân hàng không trong khu vực.
Trong khi Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn chủ yếu đầu tư vào UAV quân sự và R&D học thuật, Trung Quốc đang kết hợp chính sách công – doanh nghiệp tư – hạ tầng thử nghiệm để thương mại hóa UAV dân dụng quy mô lớn.
Điều này có thể tạo nên một làn sóng dịch chuyển tiêu chuẩn và ảnh hưởng thị trường trong khu vực. Ví dụ, các quốc gia ASEAN có thể ngày càng phụ thuộc vào UAV thương mại, linh kiện và hạ tầng phần mềm – phần cứng từ Trung Quốc.
Trong khi đó, việc thiếu hạ tầng thử nghiệm khí động học tại các quốc gia nhỏ hơn như Malaysia, Indonesia sẽ khiến họ khó tự phát triển giải pháp nội địa. Câu chuyện không chỉ là "mua UAV từ đâu" mà là "dựa vào ai để kiểm nghiệm và cấp phép các thiết kế bay mới".
Ngoài ra, với các chương trình thúc đẩy "urban air mobility" (di chuyển đô thị trên không), hạ tầng như hầm gió Quảng Châu sẽ giúp Trung Quốc nhanh chóng chiếm lĩnh vị thế tiêu chuẩn thử nghiệm trong khu vực.
Một khi nước này đặt ra tiêu chuẩn kiểm nghiệm khí động học riêng cho UAV/eVTOL và được các quốc gia đang phát triển tiếp nhận, thì đó sẽ là lợi thế định hình luật chơi trong tương lai – tương tự vai trò từng có của FAA hoặc EASA trong hàng không truyền thống.
Điều này có thể tạo nên một làn sóng dịch chuyển tiêu chuẩn và ảnh hưởng thị trường trong khu vực. Ví dụ, các quốc gia ASEAN có thể ngày càng phụ thuộc vào UAV thương mại, linh kiện và hạ tầng phần mềm – phần cứng từ Trung Quốc.
Trong khi đó, việc thiếu hạ tầng thử nghiệm khí động học tại các quốc gia nhỏ hơn như Malaysia, Indonesia sẽ khiến họ khó tự phát triển giải pháp nội địa. Câu chuyện không chỉ là "mua UAV từ đâu" mà là "dựa vào ai để kiểm nghiệm và cấp phép các thiết kế bay mới".
Ngoài ra, với các chương trình thúc đẩy "urban air mobility" (di chuyển đô thị trên không), hạ tầng như hầm gió Quảng Châu sẽ giúp Trung Quốc nhanh chóng chiếm lĩnh vị thế tiêu chuẩn thử nghiệm trong khu vực.
Một khi nước này đặt ra tiêu chuẩn kiểm nghiệm khí động học riêng cho UAV/eVTOL và được các quốc gia đang phát triển tiếp nhận, thì đó sẽ là lợi thế định hình luật chơi trong tương lai – tương tự vai trò từng có của FAA hoặc EASA trong hàng không truyền thống.
Hiện nay, ASEAN chưa có một cơ chế hợp tác khu vực về tiêu chuẩn hóa UAV, đặc biệt trong lĩnh vực bay tầm thấp. Chính khoảng trống thể chế này khiến các quốc gia Đông Nam Á dễ bị dẫn dắt bởi nước lớn – trong đó Trung Quốc đang đi trước về hạ tầng thử nghiệm, mạng lưới doanh nghiệp UAV và định hướng chính sách.
Lợi thế này cho phép Bắc Kinh không chỉ xuất khẩu công nghệ, mà còn xuất khẩu mô hình tiêu chuẩn và quy trình kiểm định, tạo ảnh hưởng sâu hơn tới cấu trúc hàng không khu vực trong dài hạn.
Theo ông Hiroshi Tanaka – nhà phân tích hàng không tại Viện Nghiên cứu Công nghệ Tokyo – cho rằng: "Nếu các quốc gia Đông Nam Á chấp nhận dùng chuẩn thử nghiệm UAV của Trung Quốc thay vì tiêu chuẩn phương Tây, đó sẽ là một bước chuyển quyền lực mềm. Việc ai đặt ra tiêu chuẩn an toàn bay trong không phận thấp sẽ định hình vị thế công nghệ khu vực trong hai thập kỷ tới."
Việc Trung Quốc khai trương đường hầm gió chuyên biệt cho máy bay bay thấp không chỉ là một tiến bộ công nghệ, mà là biểu hiện rõ nét của một chiến lược hàng không bài bản.
Nó phục vụ trực tiếp cho các mục tiêu trong chiến lược "Made in China 2025", hỗ trợ ngành UAV và eVTOL đang bùng nổ, đồng thời góp phần tái định hình tiêu chuẩn và ảnh hưởng công nghệ trong khu vực.
Đối với các quốc gia trong khu vực, đây là tín hiệu rõ ràng cho thấy cuộc cạnh tranh hàng không tầm thấp đã bắt đầu bước vào giai đoạn hạ tầng và tiêu chuẩn hóa.
Câu hỏi đặt ra không chỉ là làm ra UAV, mà là liệu mỗi quốc gia có thể xây dựng được năng lực thử nghiệm và chứng nhận độc lập, hay sẽ phải chạy theo mô hình Trung Quốc?
