Trung Quốc với tham vọng trở thành trung tâm hàng không thế giới

Trong khuôn khổ chuyên đề về thành tựu phát triển giao thông hôm 21/7 tại Bắc Kinh, Cục trưởng Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) Tống Chí Dũng đã công bố kết quả ấn tượng của ngành hàng không nước này trong giai đoạn “Kế hoạch 5 năm lần thứ 14” (2021-2025).

Những con số thống kê cho thấy cả vận tải hàng hóa và vận tải hành khách hàng không Trung Quốc đều tăng trưởng bùng nổ, vượt qua các mốc kỷ lục trước đây và đóng góp quan trọng vào mục tiêu xây dựng biến Trung Quốc trở thành một cường quốc giao thông hàng đầu.

Vận chuyển cả hành khách và hàng hóa đều tăng cao

Ngày 21/7/2025 tại Bắc Kinh, trong khuôn khổ chuyên đề về thành tựu phát triển giao thông, Cục trưởng Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) Tống Chí Dũng công bố những kết quả nổi bật của ngành hàng không Trung Quốc trong giai đoạn “Kế hoạch 5 năm lần thứ 14” (2021–2025).

Riêng năm 2024, khối lượng hàng hóa hàng không đạt gần 9 triệu tấn. Sáu tháng đầu năm 2025, các hãng Trung Quốc vận chuyển hơn 2 triệu tấn hàng hóa và bưu chính quốc tế, chủ yếu nhờ thương mại điện tử xuyên biên giới tăng mạnh.

Đến cuối năm 2024, Trung Quốc có 13 hãng vận tải hàng hóa với 268 máy bay chuyên dụng – tăng 2 hãng và 82 tàu bay so với 2020. Nhiều hãng lớn như China Eastern, China Southern và Air China đã tái cấu trúc sở hữu, mở rộng chuỗi dịch vụ và nâng chất lượng logistics, đưa thị phần vận tải quốc tế lên 44% – tăng 4 điểm phần trăm so với năm trước.

Mạng lưới hàng hóa hiện kết nối 106 thành phố thuộc 50 quốc gia. Trong nước, Trung Quốc đã hình thành các hành lang vận tải liên vùng.

Hạ tầng hậu cần được nâng cấp mạnh: sân bay hàng hóa chuyên dụng Ngạc Châu đi vào hoạt động, e-AWB (vận đơn hàng không điện tử) tăng đều, hiệu suất trung chuyển và liên vận được cải thiện đáng kể.

Về hành khách, năm 2024 ghi nhận hơn 700 triệu lượt bay, tăng 17,9% so với năm trước và vượt mức cao nhất trước dịch (2019). Dự kiến năm 2025, lượng khách sẽ vượt 770 triệu lượt – xác lập kỷ lục mới.

Giai đoạn 2021–2025, có 350 triệu người Trung Quốc lần đầu đi máy bay, đưa tổng “dân số hàng không” lên 470 triệu người – cao nhất thế giới.

Để đáp ứng nhu cầu, Trung Quốc đầu tư hơn 1000 tỷ nhân dân tệ vào hạ tầng hàng không. Nhiều sân bay lớn như Thành Đô Thiên Phủ, Thanh Đảo Giao Đông đã đi vào hoạt động.

Dần hình thành 4 cụm sân bay cấp thế giới tại: Kinh-Tân-Ký, Đồng bằng Trường Giang, Vùng Vịnh Quảng Đông – Hồng Kông – Macau, và Thành Đô – Trùng Khánh. Dự kiến cuối 2025, Trung Quốc sẽ có khoảng 270 sân bay dân dụng.

Chiếm lĩnh thị trường hàng không thế giới

Cùng với phát triển hạ tầng mặt đất, Trung Quốc đẩy mạnh triển khai các “cao tốc hàng không” – tuyến bay trục dọc Bắc – Nam và Đông – Tây nhằm giải tỏa áp lực không lưu và tối ưu hóa năng lực vận hành.

Các tuyến như Bắc Kinh – Côn Minh, Quảng Châu – Lan Châu, Thượng Hải – Cáp Nhĩ Tân đang phát huy hiệu quả rõ rệt trong việc rút ngắn thời gian bay và giảm tình trạng quá tải ở các vùng đô thị lớn.

Tính đến cuối năm 2024, mạng bay nội địa Trung Quốc đạt 4.513 đường bay, kết nối 264 thành phố, phủ 92,6% cấp địa khu và tiếp cận tới 91,2% dân số toàn quốc – mức bao phủ rộng nhất trong lịch sử ngành hàng không nước này.

Ở quốc tế, các hãng hàng không Trung Quốc hiện khai thác 213 thành phố tại 83 quốc gia, mở rộng đáng kể khả năng kết nối toàn cầu.

Trung Quốc cũng khôi phục và mở thêm nhiều đường bay quốc tế trọng điểm đến Mỹ, châu Âu, Đông Nam Á, Trung Đông và châu Phi, tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường thế giới.

Về chất lượng dịch vụ, tỷ lệ chuyến bay đúng giờ tại các sân bay lớn vẫn duy trì ở mức cao. Có tới 83,8% chuyến sử dụng cầu lên máy bay thay vì xe buýt trung chuyển, nâng cao trải nghiệm hành khách.

Trung Quốc cũng đi đầu trong việc tích hợp vận tải đa phương thức: hiện có 22 sân bay kết nối trực tiếp với mạng đường sắt cao tốc, và 37 hãng bay tích hợp đặt vé với hệ thống đường sắt 12306 – mang đến hành trình liền mạch từ nhà ga đến sân bay.

Trong lĩnh vực chuyển đổi số, hơn 70% hành khách nội địa hiện làm thủ tục check-in trực tuyến. Trên 260 sân bay đã áp dụng quy trình lên máy bay không giấy tờ (paperless boarding).

Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) khẳng định, an toàn là “sinh mệnh tuyến” của ngành. Cơ quan này liên tục cập nhật quy chuẩn an toàn, kiểm soát nghiêm ngặt hoạt động vận hành bay và tổ chức các đợt kiểm tra định kỳ.

Với những bước tiến rõ rệt về hạ tầng, kết nối, công nghệ và dịch vụ, Trung Quốc đang từng bước chiếm lĩnh thị trường hàng không khu vực và toàn cầu, tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành trung tâm hàng không hàng đầu thế giới vào thập kỷ tới.