Hãng

Thuê tàu bay chuyên chở hàng, Vietnam Airlines đặt kỳ vọng lớn ở lĩnh vực vận tải hàng hóa

Nam Bình • 31/07/2025 12:51

Dù là hãng bay nội địa dẫn đầu trong lĩnh vực vận tải hàng hóa, Vietnam Airlines cũng chỉ mới khai thác khoảng hơn 20% thị phần tại Việt Nam.

Việc mở rộng đội bay, đầu tư thuê tàu bay chuyên chở hàng (Freighter) cũng như mở rộng các sản phẩm air cargo… được xem là một trong những chiến lược phát triển của hãng hàng không quốc gia trong thời gian tới.

Vận tải hàng hóa tăng trưởng hằng năm

Theo số liệu từ Cục Hàng không Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm nay, tổng thị trường vận tải hàng hóa bằng đường hàng không của Việt Nam ở mức 698.880 tấn, tăng 15,1% so với cùng kỳ 2024. Trong đó, 582.700 tấn hàng hóa quốc tế, tăng 18,3% và 116.200 tấn nội địa, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm trước.

Trong số này, các hãng hàng không Việt Nam chuyên chở 225.677 tấn, tăng 7,2% so với cùng kỳ, bao gồm 109.480 tấn hàng hóa quốc tế, tăng đến 13,8% so với cùng kỳ năm trước và 116.197 tấn hàng hóa nội địa.

Vietnam Airlines là hãng hàng không có lượng vận tải hàng hóa lớn nhất trong số các hãng bay nội địa. Trong 6 tháng đầu năm nay, hãng chuyên chở được 160.372 tấn hàng hóa, tăng 11,4% so với cùng kỳ 2024. Bao gồm 86.984 tấn hàng hóa quốc tế, tăng 13,7% và 73.388 tấn hàng hóa nội địa, tăng 8,8%.

Sau Vietnam Airlines, Vietjet thực hiện vận chuyển 55.151 tấn hàng hóa, gồm 21.663 tấn hàng hóa quốc tế, tăng 15% và 33.489 tấn hàng hóa nội địa. Số ít còn lại, chia cho các hãng bay khác như Bamboo, Vietravel Airlines và Pacific Airlines.

Trong khi đó, các hãng bay quốc tế đã chuyên chở đến 473.203 tấn hàng hóa trong 6 tháng đầu năm nay, tăng đến 19,3%. Hầu hết đều là hàng hóa đi/đến thị trường quốc tế. Các hãng nước ngoài không thực hiện vận chuyển hàng hóa nội địa tại Việt Nam.

Như vậy, trong 6 tháng đầu năm nay, các hãng bay Việt Nam chỉ mới thực hiện được khoảng hơn 32% tổng lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không tại Việt Nam. Trong đó, Vietnam Airlines chiếm khoảng 23% thị phần. Số còn lại nằm trong tay các hãng hàng không nước ngoài.

Theo thống kê của Vietnam Airlines, tính tổng trong 30 năm phát triển, hãng thực hiện vận chuyển 4,7 triệu tấn hàng hóa, đóng góp gần 10% tổng doanh thu của hãng.

Bắt đầu từ năm 1995, Vietnam Airlines vận chuyển chỉ 33.000 tấn hàng hóa, đến năm 2013 là 77.000 tấn và đến năm 2019 là 347.000 tấn, gấp 11 lần so với năm 1995 và gấp 5 lần so với năm 2013.

Vienam Airlines lấn sân, sắp có hãng hàng không Air Cargo đầu tiên

Theo đánh giá của Vietnam Airlines, với tốc độ tăng trưởng GDP bình quân hàng năm lớn hơn 7%, và có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu cao hàng đầu thế giới, đặc biệt là các sản phẩm công nghệ giá trị cao, nên tiềm năng phát triển vận tải hàng hóa bằng đường hàng không rất lớn.

Do đó, hãng đã luôn chú trọng tận dụng tối đa tải cung ứng của đội bay chở khách và tăng cường hợp tác với các hãng hàng không để tăng tải cung ứng. Sản lượng vận chuyển hàng hóa nhờ đó không ngừng tăng qua các năm.

Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025 tổ chức hồi cuối tháng 6 vừa qua, ông Đặng Ngọc Hòa, Chủ tịch HĐCĐ Vietnam Airlines thông tin, việc phát triển đội bay của hãng hàng không này không chỉ nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn là cơ sở để hãng đẩy mạnh mảng hàng hóa.

Dự kiến, máy bay chở hàng đầu tiên sẽ được đưa vào khai thác trong quý IV/2025, hướng đến việc thành lập hãng hàng không vận tải hàng hóa riêng và xây dựng hệ sinh thái logistics tại các cảng hàng không lớn.

Trong kế hoạch 6 tháng cuối năm 2025, hãng cho biết đang xúc tiến phát triển sản phẩm vận tải hàng hóa chuyên biệt, thuê tàu bay chuyên chở hàng (Freighter), tận dụng tiềm năng logistics và lợi thế sân bay trung chuyển. Đây sẽ là mảng kinh doanh được đầu tư bài bản nhằm nâng cao hiệu quả khai thác đội tàu và đa dạng hóa nguồn thu.

“

Dự kiến, máy bay chở hàng đầu tiên của Vietnam Airlines sẽ được đưa vào khai thác trong quý IV/2025, hướng đến việc thành lập hãng hàng không vận tải hàng hóa riêng.

Ông Đặng Ngọc Hòa, Chủ tịch HĐCĐ Vietnam Airlines.

Theo Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), sản lượng hàng hoá vận chuyển trong năm 2025 dự tính đạt 72,5 triệu tấn, tăng 5,8% so với năm 2024.

Với kế hoạch thuê thêm máy bay chuyên dụng chở hàng, Vietnam Airlines sẽ bước vào sân chơi cạnh tranh với những "gã khổng lồ" đã định hình thị trường hàng không vận tải toàn cầu như FedEx, UPS, DHL, cùng các đối thủ trong khu vực như Qatar Airways Cargo, Emirates SkyCargo hay Cathay Cargo…

“Cánh chim mới” liệu có bay cao?

Dù dự báo thị trường có dư địa tăng trưởng tốt, việc lấn sân sang mảng cargo của Vietnam Airlines cũng được cho là sẽ không dễ dàng khi phải cạnh tranh với nhiều hãng hàng không khác đang muốn mở rộng hoạt động tại Việt Nam.

Như hồi đầu năm nay, tại buổi tiếp và làm việc với Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn, ông Choo Pin Ang - Tổng Giám đốc Khối Quan hệ Chính phủ Công ty Fedex Express cho biết, bên cạnh việc mở rộng cơ sở tại sân bay Tân Sơn Nhất, Tập đoàn chuyển phát nhanh lớn nhất thế giới FedEx mong muốn tìm kiếm cơ hội hợp tác xây dựng kho hàng hóa, chuyển phát nhanh và hạ tầng kết nối với các sân bay Long Thành, Gia Bình.

Riêng với thị trường hàng không trong nước, vào năm 2021, ông Johnathan Hạnh Nguyễn cũng từng thành lập Công ty Cổ phần IPP Air Cargo với mục tiêu trở thành hãng hàng không vận chuyển hàng hóa đầu tiên của Việt Nam. Dự án có tổng mức đầu tư lên tới 2.400 tỷ đồng (tương đương 100 triệu USD), trong đó 30% là vốn chủ sở hữu và 70% là vốn huy động.

Tuy nhiên, vào cuối tháng 10/2022, IPP Air Cargo đã bất ngờ có văn bản gửi Chính phủ và các cơ quan chức năng xin rút hồ sơ và tạm dừng thủ tục cấp phép kinh doanh vận chuyển hàng không với lý do chính là những biến động tiêu cực và bất ổn của thị trường hàng hóa toàn cầu.

Một số chuyên gia cho rằng, do chưa có tàu bay chuyên dụng chở hàng, các hãng hàng không Việt Nam hiện chỉ thực hiện vận tải hàng hóa bằng cách tận dụng khoang hàng hóa trên các chuyến bay chở khách (belly cargo). Do đó, sản lượng và cả giá trị hàng hóa được vận chuyển chưa lớn.

Ông Đỗ Xuân Quang, Phó Tổng Giám đốc Vietjet từng nhận định, xét về mặt sản lượng, hàng hóa vận tải hàng không chỉ chiếm khoảng 1% trên tổng khối lượng hàng hóa của tất cả các loại hình vận tải khác như đường biển, đường bộ, đường sắt.

Tuy nhiên, giá trị của lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không lại chiếm tới 25% tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam hiện nay. Vận tải hàng không chuyên chở những hàng hóa có giá trị cao và nhạy cảm với thời gian như thiết bị, linh kiện điện tử, công nghệ cao,…

Tuy vậy, các hãng hàng không Việt Nam chưa có tàu bay chuyên dụng chở hàng, sản lượng hàng hóa “đính kèm” mỗi chuyến bay chở khách chỉ ở mức 8 – 10 tấn.

Hơn nữa, các loại tàu bay Việt Nam đang khai thác có tải trọng nhỏ, không có ballet container. Trong khi đó, phần lớn hàng hóa điện tử như của Samsung, Apple… bắt buộc phải có ballet, container chuyên dụng. Do đó, theo ông Quang, để cải thiện tình trạng này, việc đầu tư bài bản vào đội tàu bay, cơ sở vật chất… là yêu cầu bắt buộc.