COMAC Trung Quốc mua 49% cổ phần Lao Airlines
COMAC sẽ mua 49% cổ phần của Lao Airlines trong bối cảnh hãng nỗ lực mở rộng thương hiệu tại thị trường Đông Nam Á.
Tờ Laotian Times đưa tin, chính phủ Lào xác nhận thỏa thuận với nhà sản xuất máy bay quốc doanh Trung Quốc, Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC).
Theo đó, COMAC sẽ mua 49% cổ phần của Lao Airlines, trong khi chính phủ vẫn nắm giữ 51% cổ phần. Thỏa thuận này là một phần trong nỗ lực lớn nhằm cải cách các doanh nghiệp nhà nước và cải thiện hiệu quả hoạt động sau nhiều năm thua lỗ về tài chính.

Các cuộc thảo luận về cổ phần của COMAC tại Lao Airlines đã diễn ra kể từ năm 2024.
Vào tháng 5, công ty Trung Quốc yêu cầu nắm giữ tối thiểu 51% cổ phần thông qua một liên doanh, với đề xuất loại trừ các khoản nợ hiện có khỏi thỏa thuận. Các nhà lập pháp Lào cân nhắc về mối quan ngại giữa quyền kiểm soát quốc gia và lợi ích của chuyên môn nước ngoài, với một số đề xuất về mô hình sở hữu theo giai đoạn.
Cuối cùng, chính phủ Lào quyết định đàm phán lại để giữ cổ phần chi phối. Hiện một cuộc kiểm toán và định giá độc lập tài sản của Lao Airlines đang được tiến hành để hoàn tất thỏa thuận.
Theo Vientiane Times, trong khuôn khổ hợp tác, chính phủ Lào và COMAC đang soạn thảo kế hoạch cải thiện hoạt động kinh doanh cho hãng Lao Airlines, kế hoạch này sẽ được trình lên chính phủ để phê duyệt.
Các quan chức Lào cho biết hợp tác nhằm mục đích tăng cường năng lực hoạt động, hiện đại hóa đội bay và đảm bảo tăng trưởng bền vững. Thỏa thuận được triển khai dựa trên biên bản ghi nhớ ký vào tháng 10/2024.
Tháng 4 năm nay, Lao Airlines bổ sung máy bay COMAC C919 vào đội bay của mình theo thỏa thuận cho thuê. Hãng hiện đang vận hành 13 máy bay, bao gồm bốn máy bay Airbus A320-214, hai máy bay COMAC C919, ba máy bay ATR 72-600 và bốn máy bay ATR 72-500.
Quá trình tích hợp máy bay COMAC vào hoạt động của hãng sẽ tiếp tục được mở rộng từ tháng 4/2025, với mẫu máy bay phản lực C909 kèm theo hỗ trợ đào tạo, bảo trì và lập kế hoạch vận hành từ các chuyên gia COMAC.
Brian Yang Bo, chuyên gia hàng không kỳ cựu người Trung Quốc, nhận định thỏa thuận tại Lào phản ánh chiến lược mà COMAC từng áp dụng khi bán máy bay C909 cho hãng hàng không giá rẻ Indonesia TransNusa.
TransNusa được các nhà đầu tư Trung Quốc mua lại vào năm 2020 và hai năm sau trở thành hãng hàng không nước ngoài đầu tiên khai thác máy bay của COMAC. Đội bay C909 của hãng đã mở rộng để phục vụ các tuyến nội địa và quốc tế kết nối Jakarta, Bali (Indonesia) và Quảng Châu (Trung Quốc).
“Về bản chất, đây là cách Trung Quốc tăng cường đầu tư vào Đông Nam Á, đồng thời tạo điều kiện hoặc tăng sức hấp dẫn cho các thương vụ mua máy bay C909 và thậm chí cả C919”, ông Yang nói. “Nhiều hãng hàng không trong khu vực thiếu công nghệ hoặc nguồn vốn, nên những khoản đầu tư và mô hình liên doanh như vậy tỏ ra phù hợp”.
Theo chuyên gia Yang, việc COMAC chọn Đông Nam Á làm điểm khởi đầu cho chiến lược mở rộng ra thế giới cũng là điều dễ hiểu. “Nhiều quốc gia Đông Nam Á có quan hệ gần gũi với Bắc Kinh và chấp nhận tiêu chuẩn an toàn cũng như chứng chỉ đủ điều kiện bay của Trung Quốc. Điều đó giúp việc nâng cao hình ảnh quốc tế cho C909 và C919 dễ dàng hơn”.
Ông đánh giá Lào là thị trường “có nhiều tiềm năng” đối với COMAC, bởi ngoài quan hệ song phương tốt đẹp, đây là quốc gia duy nhất không giáp biển trong khu vực, khiến ngành vận tải phụ thuộc lớn vào hàng không.
Tại Việt Nam, VietJet Air đầu năm nay cũng đã ký thỏa thuận thuê hai máy bay C909 từ Chengdu Airlines của Trung Quốc.
Dù vậy, COMAC vẫn gặp trở ngại trong việc xin chứng nhận từ cơ quan hàng không châu Âu cho mẫu C919, dòng máy bay thương mại chủ lực đầu tiên của hãng, có hiệu năng tương đương Boeing 737 và Airbus A320. Điều này khiến hãng khó mở rộng thị trường ra ngoài Đông Nam Á.
Một nguồn tin cho biết Bắc Kinh đã thúc đẩy đưa vấn đề chứng nhận C919 vào chương trình làm việc tại hội nghị thượng đỉnh thương mại với các lãnh đạo châu Âu ở Bắc Kinh hồi tháng 7.
Chuyên gia Yang cho rằng những thỏa thuận hợp tác của COMAC còn nhằm chứng minh độ tin cậy của máy bay và khả năng thích ứng với thị trường quốc tế, qua đó củng cố vị thế của hãng khi làm việc với các cơ quan quản lý toàn cầu.